logo usc Corpus Xelmírez - Resultados da consulta

Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval

Resultados da pescuda


Os resultados das buscas efectuadas no Corpus Xelmírez poden ser usados con fins educacionais e de investigación, sempre que se mencione a fonte. Se desexa consultar a referencia e o contexto dun exemplo, calque no símbolo [+] na cela da dereita. Para se referir ao corpus como un todo, cite: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval - http://sli.uvigo.gal/xelmirez/. Se desexa realizar outra pescuda no Corpus Xelmírez, pode calcar aquí.
Está a procurar contextos do uso de fala nos textos históricos do Corpus Xelmírez.

Número de contextos atopados: 810

1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .LXIX. é como Santa Maria fez oyr e falar o que era sordo e mudo, en To[ledo]. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Ben pod ' a Sennor sen par || fazer oyr e falar. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .C.XXXIX. é como Santa Maria fez que falasse o Fillo que tiin[n]a nos braços ao da bõa moller, que lle disse : «papa.» [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 A Madre do que a bestia | de Balaan falar fez, || ar fez pois hũa ovella | [ela] falar ũa vez. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .C.LXII[I]. é como un ome d ' Osca, que jogava os dados, descreeu en Santa Maria e perdeu logo a fala ; e foi a Santa Maria de Salas en romaria, e cobrou -a. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Pode por Santa Maria | o mao perde -la fala, || e ar, se sse ben repente, | per ela pode cobra -la. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CC.XXXIIII. é como Santa Maria de Vila -Sirga fez oyr e falar un moço que era, sordo e mudo, porque teve vigia hũa noit ' ant ' o seu altar. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 A que faz os pecadores | dos pecados repentir, || ben pod ' os mudos e sordos | fazer falar e oyr. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta CC.LXIX. é como un meninno, que era sordo e mudo, resusçitó -o Santa Maria per rogo de sa madre do menino, e fez -lle cobrar o falar e o oyr. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 A que poder á dos mortos | de os fazer resorgir, || pod ' os mudos e os sordos | fazer falar e oyr. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CCC.XXIIII. é como Santa Maria guareçeu en Sevilla un mudo que avia do[u]s anos que non falara. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CCC.XLIII. é como Santa Maria de Rocamador guariu hũa mançeba demoniada de demõio mudo e fez que falasse. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 A Madre do que o demo | fez no mudo que falasse, || fezo a outro diabo | fazer como se calasse. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 [Q]uen usar na de Deus Madre | falar, e amiga, || non lle falirán razões | [muy] bõas que diga. [+]
1264 CSMr B/ 304 [[C]omo Santa Maria fez oyr e falar o que era sordo e mudo, en Toledo.] [+]
1264 CSMr B/ 496 [Como Santa Maria fez que falasse o Fillo que tĩia nos braços ao da bõa moller, que lle disse: "papa!"] [+]
1264 CSMr B/ 548 [Come uun ome d ' Osca, que jogava os dados, descre[e]u en Santa Maria e perdeu logo a fala; e foi a Santa Maria de Salas en romaria e cobró -a.] [+]
1264 CSMr B/ 719 [Esta é como Santa Maria de Vila -Sirga fez oyr e falar un moço que era sordo e mudo, porque teve vigia hũa noit ' ant ' o seu altar.] [+]
1264 CSMr B/ 57 [[C]omo un menino que era sordo e mudo resuscitó -o Santa Maria per rogo de sa madre do menino e fez -lle cobrar o falar e o oyr.] [+]
1264 CSMr B/ 190 [Como Santa Maria guareceu en Sevilla ũu mudo que avia dous anos que non falara.] [+]
1264 CSMr B/ 238 [Como Santa Maria de Rocamador guariu hũa manceba demoniada de demonio mudo e fez que falasse.] [+]
1275 CPb 1/ 6 Delibra con tu amigo todas las cosas que ouieres (menester); (pero) primeramente sabe quien es el: porque muchos (son), que paescen amigos de fuera, e son falagueros de palabra, que han la voluntad contraria de lo que muestran. [+]
1275 CPb 1/ 6 E como quier que estos falaguen al ome; (pero) mas (quieren) ser amados que Et sse for mançebo mellor entendera e fara todalas cousas que ouuer de fazer con ajuda de seu amigo que solo. [+]
1275 CPb 1/ 6 Folgança e seguramento muy grande an os homees quando sse concellan con (seus) amingos e por ende disso hun sabio que ouo nome talio que (en) nehua cousa (non pode) homee auer amingo a quen podesse dizer (seguramente) sua voentade assi como assi meesmo. e disso en outro lugar. deliura con teu amingo todalas cousas que ouueres (a fazer). primeyramente sabe quen he el. porque moytos (omees) que pareçen amingos de fora. e son falagueyros de parauua que an a uoentade contraria do que demostran. e como quer que estes (ataes) afalagan a omee (e) por mays seer amados. [+]
1275 CPb 1/ 6 Et amizdade de natura he a que o padre e a madre han a seus fillos e o marido aa moller. e esta non tan soamente a enlos omees que an rrazon en si. mays aynda todalas outras animalias que an poder de engendrar. por cadahun deles a(n) naturalmente amizdade de con seu conpanneyro e conlos fillos que naçen deles. e amizdade an outrossi segundo natura aque les que son naturaes de hua terra de maneyrra que quando sse achan en outro lugar estranno an (plazer) huns con outros e aiudançe enlas cousas quelles son mester ben assy como sse fossen amigos de longo tempo. a segunda maneyra de amizdade he mays noble que a premeyra. porque pode seer entre todos omees que aian bondade en si e por ende e mellor que a outra que esta naçe de bondade tan soamente. e a outra de deuedo de natura. e a en si todolos bees de que falamos en las leys deste tidoo. a terceyra maneyra por placer que espera del auer, (luego que lo aya, o le desfallezca la pro, o el plazer que espera auer del amigo), desatase porende la amistad que era entre ellos, porque no auia rayz de bondad. [+]
1275 CPb 1/ 6 E sobre esto dixo Aristoteles, que firme deue ser la voluntad del amigo, e non se deue mouer, a que de suso falamos non he uerdadeyra amizdade porque aquel que ama o outro por sua proe e por plazer que espera auer do (amigo) destallasse por ende a amizdade porque non auia rrays de bondade. [+]
1275 CPb 1/ 6 Et aynda y a outra maneyra de amizdade segundo o costume de espanna que poseron antigamente os fillos dalgo ontressi que sse non deue desonrrar nen fazer mal huns a(os) outros ameos de se tornar a amisdade e se desafiar primeyramente e desto falamos no tidoo do(s) desafiamento(s) en las leys que falan en esta rrazon. [+]
1295 TC 1/ 5 Et por que era Mauragato mayor de dias ca el rey dom Afonso, cõ cobijça de reynar ele, foy falar cõnos mouros et fezo sua pustura cõ elles que o ajudasem et que lles daria çem donzelas taes quaes disemos. [+]
1295 TC 1/ 103 Mays ora leyxamos de falar del rrey don Rramiro et tornaremos a contar do conde Ffernã Gonçaluez. [+]
1295 TC 1/ 108 Et o conde, quando o uyu, sayu a el et forõsse ferir muy de rigeo das l[ã]ças; et tam grandes forõ os golpes que sse derõ, que ficarõ enbaçados, en guisa que nõ poderõ falar nẽ ferirse hũu a outro. [+]
1295 TC 1/ 111 Agora leix[a]mos aqui de falar do conde Fernã Gonçaluez et diremos del rrey dom Rramiro, de Leom. [+]
1295 TC 1/ 123 Et por esso foy falar cõ seu tio el rey dõ Garçia, sobre aquela gordura, por saber que faria sobre ela para perdela. [+]
1295 TC 1/ 125 Agora leix[a]mos aqui de falar del rey dom Sancho et tornaremos a falar del conde Fernã Gonçaluez. [+]
1295 TC 1/ 126 Et poserõ dia asinalado a que fosem y, mays que nõ leuasse cada hũu delles mays de Vco caualeyros, et aly que falassem en hũu a seu sabor, et porriã y todo aquelo que por bem teuessem. [+]
1295 TC 1/ 130 Os cõdes, poys que sse virõ, rreceberõsse muy bem em hũu, et ouuerõ ontre sy sua fala muy grande. [+]
1295 TC 1/ 130 Depoys que ouuerõ todo falado quanto quiserõ, espediusse o conde de Normãdia do conde Fernan Gonçaluez, et sayuse chorando muyto dos ollos. [+]
1295 TC 1/ 134 Mays agora leix[a]mos aqui de falar deste auijmento do conde, que ya seu camino, et diremos do acordo que os castelaos ouuerõ sobre ylo buscar. [+]
1295 TC 1/ 136 Os castelaos, estando todos chegados en hũu para auer acordo ontre sy sobre esta priiom do conde, falarõ muyto de com̃o o poderiã sacar et liurar ende. [+]
1295 TC 1/ 140 Agora leixa aqui a estoria de falar desta razõ et tornara a contar del rey dom Sancho. [+]
1295 TC 1/ 142 Agora leix[a]mos aqui de falar desto et diremos del rey dõ Garçia de Nauarra. [+]
1295 TC 1/ 145 Agora leixa aqui a estoria de falar desta razõ et . tornaremos a dizer del rey dom Sancho de Leom et do conde Fernan Gonçaluez. [+]
1295 TC 1/ 146 Todo esto uos digo, que nõ meoscabedes do bom prez que auedes; ca, se per algũa fala veerdes del descẽder, apenas pode seer que o nũca possades cobrar. [+]
1295 TC 1/ 150 Desy ouuerõ seu acordo et falarõ muyto en elo per qual maneyra o poderiã sacar, [et] dizia cada hũu o que llj semellaua guisado; mays por todo esso aynda nõ podiã achar carreyra per hu o podessem fazer. [+]
1295 TC 1/ 150 Et desy folgarõ toda a noyte ambos en hũu et falarõ y muyto de suas cousas, et poserõ com̃o fezessem todo aquelo, segũdo (segũdo) tijnã ordenado, se Deus llo quisesse g[ui]sar assy. [+]
1295 TC 1/ 153 Agora leixa aqui a estoria de falar desto do conde Fernan Gonçaluez et conta del rey dom Sancho este de Leom en outras razões. [+]
1295 TC 1/ 163 Et, elle estando aly ẽna jgleia, Nostro Senor, por guardar a el de uergõça, quiso mostrar seu miragre, en tal maneyra que nũca aquel dia o acharom meos da fazenda, nẽ ouue y outro tã boo com̃o el; ca, aquel que appareçeu ẽno seu caualo, armado de suas armas et de seus sinaes, esse matou aquel que tragia a sina dos mouros, et por el sse arrãcou toda a fazenda et foy vençuda, en maneyra que todos auyã de falar na sua bondade daquel caualevro. [+]
1295 TC 1/ 163 Et nõ lle pode falar en todo o cãpo. [+]
1295 TC 1/ 166 Este conde Garçia Fernandez, de que falamos, era grande caualeyro de corpo et muy aposto, et auya as mãos muy fremosas, que nũca achamos a outro ome que as tã fremosas ouuesse, en maneyra que muytas vegadas auya uergõça de as teer descubertas por elo, et tomaua y enbargo. [+]
1295 TC 1/ 166 (Et) por que te rogo que, os pobres que comẽ aa porta de meu padre et mjña, que me penses delles et que cates se a y algũu ome fillo dalgo et aposto et fremoso et que o tragas ante mj̃, que quero falar con el. [+]
1295 TC 1/ 166 [Et aaçima guisoulle a morte], assy com̃o adeãte oyredes en esta estoria en seu lugar du fala delo. [+]
1295 TC 1/ 172 Mays, por que estaua sempre ẽno alcaçer de Cordoua, assy com̃o ençarrado, et nõ sabia ende nada do que sse fazia pelo rreyno; ca en uerdade nõ leixaua Almãçor ome nẽhũu chegar assy que con el falasse, nẽ que lle disese nẽhũa cousa, [nen] nẽgũu outrosy nõ sabia nada da fazenda de Yseem outra cousa nẽhũa, senõ tãto que dizia Almãçor a todos, com̃o per mãdado del: "esto et esto uos mãda fazer Yseem". [+]
1295 TC 1/ 172 Et, quando Almãçor ya a terra de cristãos cõ sua oste, aquellas guardas que o auyã d ' aguardar a Yseem por mandado d ' Almãçor, assy o guardauã, quando caualgaua et y[a] folgar a sua orta et a seu uergeu, que ome do mũdo nõ ousaria falar con el en puridade, nẽ chamalo a vozes, nẽ fazerlle outro noio nẽhũu. [+]
1295 TC 1/ 172 Agora leix[a]mos aqui de falar d ' Almãçor, ca adeante diremos mays conpridamente os seus feyctos que fezo en seus lugares du conuẽ aa estoria, et tornaremos a contar del rrey dom Ramiro. [+]
1295 TC 1/ 174 Agora leix[a]mos aqui de falar del rey dõ Rramiro et diremos dos vijte jnfantes de Salas -et outros lle dizẽ de Lara - de com̃o forõ traydos et mortos en tempo deste rey dõ Rramiro et de Garçia Fernandez, conde de Castela. [+]
1295 TC 1/ 179 Agora leix[a]mos aqui de falar desto de dona Lambra et diremos de dom Rrodrigo seu marido, et de dom Gonçaluo Gosteez. [+]
1295 TC 1/ 182 Dõ Rrodrigo enuyou logo seu mandado a Gonçaluo Gosteez que ueesse en outro dia a veer[se] ambos, ca muyto tijna de falar cõ elle. [+]
1295 TC 1/ 182 Et dõ Gonçaluo veẽo logo en outro dia cõ seus vijte jnfantes, et ouuerõ sua fala ontre Baruadiello et Salas sobre rrazõ da desonrra de dona Lambra, que lle fezerã os vijte jnfantes. [+]
1295 TC 1/ 182 E[n]pos esto, a cabo de poucos dias, enviou dizer dõ Rrodrigo outra uez a dõ Gonçaluo que sse veesse aynda a veer cõ elle outra uez, ca tijna outrosy de falar cõ el. [+]
1295 TC 1/ 182 Et falarõ toda a noyte en hũu en sua puridade ambos et dous. [+]
1295 TC 1/ 182 Mays agora leixaremos aqui de falar en esta razõ et tornaremos a dizer de Rroy Valasquez et d ' Almãçor. [+]
1295 TC 1/ 187 Et, yndo elles falando hũus con outros, chegarõ a hũu pinal que auya y ẽno camjno, aa entrada do monte, et ouuerõ aues que lle fezerõ muy maos agoyros. [+]
1295 TC 1/ 187 Dõ Monõ Salido, mal dizedes en quanto falades, et morte buscades, se ouuesse quẽ uola dar. [+]
1295 TC 1/ 187 Agora leixaremos aqui de falar de Moño Salido et yr seu camjno et diremos dos vijte jnfantes. [+]
1295 TC 1/ 189 Et, elles falando en esto, chegou Monõ Salido. [+]
1295 TC 1/ 191 Deus che de por ende mao galardom, ca en quanto o mũdo seia falarã desta tua trayçõ. [+]
1295 TC 1/ 191 Et tã grande foy aly a batalla et tã esquiua que de mayor nõ poderia ome falar. [+]
1295 TC 1/ 199 Agora leixaremos aqui de falar desto, ca depoys tornaremos a esta razõ en esta estoria hu nos trouxer a seu lugar, et contaremos del rey dom Rramiro. [+]
1295 TC 1/ 203 Agora tornaremos aa falar aynda ẽnas razões del rey dom Bermudo. [+]
1295 TC 1/ 212 Agora leixaremos aqui de falar desta razõ et tor[n]aremos a contar de Mudarra Gonçaluez, fillo de Gonçaluo Gostez, o que ouuera da moura de Cordoua assy com̃o dissemos. [+]
1295 TC 1/ 212 Et apartousse cõ el a fala et dissollj de com̃o lle dissera sua madre que era seu fillo, et que llj dera a meya sortella que llj el auya dada en sinal, et que a tragia aly. [+]
1295 TC 1/ 225 Ora leixaremos aqui esta razõ et falaremos del rey dom Afonso. [+]
1295 TC 1/ 247 Mays auẽo assy que hũu porteyro, que auya de gardar as portas da vila, que ouue sua fala cõ elles, de guisa que lles leixou de noyte hũa porta aberta. [+]
1295 TC 1/ 251 Depoys disto enviou dizer Ali a Ayrã que ueesse a el a Malega, que tĩjna muyto de falar cõ el, en feyto d ' ir sobre Cordoua et de chegar seus uasallos et seus amigos, quantos podessem chegar cada hũu delles. [+]
1295 TC 1/ 254 Et hũu dia que hyã elles a seu paaço para falar cõ elle mãdoulle teer a porta que nõ entrassem, nẽ entrarõ. [+]
1295 TC 1/ 254 Et demais que fezerã ia sua fala sobrelo cõ el rrey de Graada. [+]
1295 TC 1/ 254 Agora leixamos aqui a falar dos mouros et diremos del rrey dom Affonso. [+]
1295 TC 1/ 256 Agora leixamos aqui a ffalar del rrey dom Affonso et diremos dos mouros. [+]
1295 TC 1/ 258 Mais agora leixamos esta rrazõ et tornaremos aa estoria de Cordoua du leixamos a falar della. [+]
1295 TC 1/ 260 Mays agora leixamos aqui de falar dos mouros et diremos del rrey dom Affonso et de sua morte. [+]
1295 TC 1/ 263 Agora leixamos aqui de falar destas rrazões dos rreys de Leõ et dos condes de Castella, et cõtaremos do começo dos rreys de Nauarra, ca per este logar deuemos desuiar a contar com̃o ouue rrey en Castella primeyramente. [+]
1295 TC 1/ 264 Et por ende conuẽ aqui de falar eno linagẽ dos rreis de Nauarra, que casarõ cõ as donas cuio era o senorio de Leõ et de Castella. [+]
1295 TC 1/ 269 Agora leixamos aqui de falar deste rrey dõ Sancho Auarca et diremos do jnfante Garçia. [+]
1295 TC 1/ 269 Et poys guysarõ el rrey dom Sancho et o jnfãte dom Garçia et seus caualeiros, [et] yãse para Leõ, o hũu por ueer a jnfante, sua esposa, et o al por falar cõ el rrey dom Bermũdo en preyto de suas uodas, et gaanar del que llj prouguesse que o jnfante dom Garçia que sse chamasse rrey de Castella. [+]
1295 TC 1/ 271 Et, pois que ouuerõ falado hũa boa peça do dia, tãto sse pagarõ hũu do outro et se amarõ logo, que sse nõ podiã partir nẽ espedirse hũu do outro. [+]
1295 TC 1/ 271 Que o jnfante, seendo eno paaço falando cõ sua esposa, nõ sabendo nada de sua morte, quando oyo demãdar armas a grã pressa, diz que sayu aa rrua ueer que era et, quando uiu todos seus caualeiros mortos, pesoullj de curaçom, et choraua muy fortemente, ronpendose todo por elles. [+]
1295 TC 1/ 275 Et fezea en esta maneira: tomou hũu cuytello en sua mão ella meesma et talloulle logo as maos cõ que el ferira ao jnfante et ella meesma, et dessi talloulle os pees con que andara en aquel feyto; depois sacoulle a lẽgoa con que falara a traiçõ. [+]
1295 TC 1/ 275 Agora leixamos a falar daquesto et tornaremos a cõtar del rrey dom Sancho et dos outros rreys de Nauarra. [+]
1295 TC 1/ 277 Agora leixamos aqui de falar destas gaanças et tornaremos a fallar del rrey dom Sancho de Nauarra, o que disserõ Mayor. [+]
1295 TC 1/ 281 Et, por que esse rrey dõ Rramiro foy o primeyro rrey d ' Arãgõ, leix[ar]emos agora aqui hũu pouco de falar do linagẽ de seus yrmãos et contaremos del et dos outros rrex d ' Arãgõ, que fezerõ contra os mouros muytas batallas en seu tempo. [+]
1295 TC 1/ 300 Et forõ al rrey dõ Bermudo et falarõ[lle en] este casamento, et com̃o seria carreyra de paz et d ' amor per a[qui] ontre el et el rrey dõ Sancho de Castella. [+]
1295 TC 1/ 308 Capitolo que fala do linagẽ onde uen Rroderigo de Biuar [+]
1295 TC 1/ 310 Et el rrey teueo por bẽ d ' acabar seu rogo, et mandou fazer suas cartas para Rrodrigo en que llj enuiou mandar et rogar que fosse cõ elle en Palẽça, que tĩjna de falar cõ el muytas cousas que erã sua prol grande. [+]
1295 TC 1/ 311 Mays agora uos leixaremos a falar desto et tornaremos al rrey don Fernãdo, como llj auẽo en sua fazenda. [+]
1295 TC 1/ 312 Capitolo quarto que fala del rrey dõ Fernãdo como llj aueo en sa fazenda [+]
1295 TC 1/ 314 Mays agora leixa a estoria a falar del por contar com̃o os reys forõ ao prazo a que auja de seer a lide. [+]
1295 TC 1/ 318 Et sua fala feyta, enviarõno falar cõnos mouros, seus uasalos, que el prendera quando os uençera, et os soltara da priiom. [+]
1295 TC 1/ 322 Mays agora leixa a estoria a falar desto et torna a falar del rrey. [+]
1295 TC 1/ 334 Capitolo que fala das grandes parias que os mouros enviarõ a Rrodrigo et foy chamado Rroy Diaz [+]
1295 TC 1/ 335 Et elles, quando ysto virõ, forõ muy espantados et pola grã claridade et p[o]lo grãde odor que virõ, esteuerõ hũa peça que nõ falarõ nẽhũa cousa. [+]
1295 TC 1/ 339 Et ontre tãto que lles este mandado enviou dizer, mandou muy bem guisar suas gẽtes, segũdo que o tijna fala(n)do cõno Çide. [+]
1295 TC 1/ 358 Et el rrei apartouse cõ ele et nõ quiso falar conos rricos omes. [+]
1295 TC 1/ 365 "Et, senor, fazede agora [acoller] a gente que vem fogindo et falade cõ elles et esforçadeos. [+]
1295 TC 1/ 367 Et ela et dõ Pero Ansures falarõ cõ o Çide que os ajudase et lles fose boo contra el rrey, per que sayse el rrey dõ Alfonso da priiõ, cõ tal condiçõ que entrase mõge en Sam Fagũdo. [+]
1295 TC 1/ 371 Et aquelles dous caualeyros mouros teuerõno por forte sinal, et começarõ [a] yr falando en ello hũa grã peça. [+]
1295 TC 1/ 383 Et começou a falar cõ elle todas suas puridades esa noyte, fazendolle creente que elle sabia hũu postigoo per hu lle daria Çamora. [+]
1295 TC 1/ 388 [Et], pero que estaua tã mal ferido, nõ perdera a fala et tijna o ueablo ẽno corpo, et pasaua de parte a parte. [+]
1295 TC 1/ 388 Et mãdoulle sarrar o veablo d ' ambas as partes, por que nõ perdese a fala. [+]
1295 TC 1/ 391 Mays ora leixa a estoria a falar desto et torna [a] contar com̃o fezo a jnfante dõna Orraca. [+]
1295 TC 1/ 392 Vayte agora, ca depoys mays de vagar falaremos en ello. [+]
1295 TC 1/ 400 Et desta g[uis]a ficou o preito Mays agora leixa a estoria a falar desto et (et) torna a contar del rrey dõ Alfonso. [+]
1295 TC 1/ 408 Et falarõ muyto os rreys en hũu, et fezelle muyta onrra el rrey mouro. [+]
1295 TC 1/ 414 Martin Antolines, ydeuos a Burgos et falade cõ Vidas et cõ esses judeus que se venã logo para mj̃. [+]
1295 TC 1/ 424 Coyrmão, vos falastes com̃o eu queria et onrrastesuos en ello. [+]
1295 TC 1/ 430 Mays agora leixa a estoria a falar do Çide et torna a don Aluar Fanges. [+]
1295 TC 1/ 439 Mais agora leixa a estoria a falar desto por contar del rrey dõ Afonso, o setẽno. [+]
1295 TC 1/ 441 Et Almosolas, que sse alçara cõno castelo, ouue sua fala cõno jnfante (et cõ) dõ Rramyro com̃o queria dar o castelo al rrey dõ Afonso. [+]
1295 TC 1/ 441 Et seyu falar cõ el rrey et cõuydouo a comer ẽno castelo. [+]
1295 TC 1/ 445 Mays agora uos leixaremos a contar desto et falaremos del rrey dõ Afonso com̃o fezo. [+]
1295 TC 1/ 447 Mays agora leixa a estoria a falar desto et torna aa morte del rrey dõ Garçia, yrmão del rrey dom Afonso [+]
1295 TC 1/ 458 Et, en elo falando muytos omes bõos de ordim -asi com̃o arçebispos et bispos et muytos outros religiosos -, auẽerõse, por quanto o feyto era de sanctidade et seruiço de Deus, en esta maneyra: que fezes[ẽ] hũa gran fogueyra en meyogoo da plaça (de) hu lidarõ os dous caualeyros, et [que] trouxe[ssẽ] dous liuros boos, (el) hũu del ofiçio frãçes et outro del ofiçio toledano, et que os metessem eno fogo. [+]
1295 TC 1/ 475 Mays agora leixa a estoria a falar desto et torna a contar com̃o passarõ os alaraues a España et com̃o matarõ Aben Alfange. [+]
1295 TC 1/ 477 Et ouuerõ sua fala en hũu. [+]
1295 TC 1/ 482 Et os da villa, quando ysto virõ, forõ muyto espãtados et firmarõ logo seu preito cõ el rrey, asi com̃o ante aui[ã] falado, segũdo que auedes oydo. [+]
1295 TC 1/ 483 Et falaron sobre ello en sua puridade qual seria mellor: seruir mouros que erã da sua ley ou cristiãos. [+]
1295 TC 1/ 487 Mays agora leixa a estoria a falar desto et torna a Yahia, rrey de Valença. [+]
1295 TC 1/ 488 Mays agora leixa a estoria a falar desto et torna a contar do Çide Canpeador. [+]
1295 TC 1/ 510 Et o algozil vĩjna bẽ tanto por falar cõ Abenjafa, com̃o desse a villa al rrey de Saragoça et que el o enpararia dos alaraues et que os deytaria da villa. [+]
1295 TC 1/ 512 Et uẽerõ ante el hũa conpaña dos mouros onrados da villa; et, desque falarõ cõ el, el dissollis, se queriã seu amor auer, que deytassem os alaraues fora da villa. [+]
1295 TC 1/ 513 Et Abeniafa prouguellj muyto por esto et ouue sua fala cono alcayde de Xitiua et cõ[n]o (o) alcayde de Forocha et jurarõ cõ el de lle seer bõos et de seer a hũa uoz. [+]
1295 TC 1/ 522 Et por ysto retrayaos et posfaçaua delles, aos que yam falar cõ elle(s). [+]
1295 TC 1/ 524 Et logo en outro dia uẽeo y o Çide a falar cõ elles. [+]
1295 TC 1/ 525 Outrosi Abeniafa dizia ysto meesmo a quantos falauã cõ elle, por que se queriã asi perder por consello de hũus moços loucos. [+]
1295 TC 1/ 525 Et forõ todos falando et seus parentes todos presos, et teuerõnos todo o dia en priiom. [+]
1295 TC 1/ 526 Et esteuerõ(no) assy falando hũa muy gram peça. [+]
1295 TC 1/ 532 Diz que el rrey de Saragoça enuiou seus mãdadeyros ao Çide, et trouxerõllj muytas dõas et muy grã presente, et que llj rogaua que nõ apremasse os de Valença, et que leixasse entrar os seus mãdadeiros ena vila, et que falariã cõ Abenjafa com̃o o seruisse. [+]
1295 TC 1/ 534 Et acaeçeu que seyrõ omes onrrados da uila et falarõ cono Çide. [+]
1295 TC 1/ 537 Et Abeniafa soube o que os omes [bõos] falarõ cono alfaqui et entendeu que [era] por que sse nõ sentia da coita en que estauã. [+]
1295 TC 1/ 537 Et, logo que sse ajuntarõ el et o alfaqui, falarõ muyto ena grã coita en que estauã, et que tomassẽ y conselho com̃o fezessẽ. [+]
1295 TC 1/ 538 Capitolo que fala do caualeyro Martin Palas, o Asturão [+]
1295 TC 1/ 540 Mais agora leixa a estoria a falar desto et torna a cõtar a preitesia que o alfaqui et Abeniafa fezerõ cono Çide. [+]
1295 TC 1/ 541 Et o Çide mãdoulhi que entrasse ena vila et que falasse cõ ele et soubesse o que queria. [+]
1295 TC 1/ 541 Et ele entraua aa uila et falaua cõ eles o que el mãdaua, et outrosi dizia ao Çide o que diziã os da uila, ata que trouxe preitesia cõ eles, assi com̃o agora diremos. [+]
1295 TC 1/ 549 Com̃o os mouros veerõ aa orta falar cõ o Çide [+]
1295 TC 1/ 549 Et rrespõderõllj que sse falariã sobrelo et que llj tor nariã cona rresposta ende XXXa, os mais onrrados. [+]
1295 TC 1/ 549 Et partirõse da fala et diserõ ao Çide que conpririã seu mãdado. [+]
1295 TC 1/ 561 Et nõ quedauã falando ena mesura do Çide et da sua lealdade, beeizendo[o] et rogando a Deus por elle, que lli acreçentasse a onrra. [+]
1295 TC 1/ 563 Et elas deçerõse das bestas et leixarõse caer a seus pees, tã bẽ a madre como as filhas, et cono grã plazer nõ podiã falar. [+]
1295 TC 1/ 573 Como os condes de Carrõ falarõ cõ el rey seus casamentos conas fillas do Çide [+]
1295 TC 1/ 573 Et acordarõ que o falassem cõ el rrey en sua puridade. [+]
1295 TC 1/ 573 Dizedellj que llj rogo eu que se veña ueer comjgo a , uistas a Rrequena, ca quero falar cõ el sua prol et sua onrra. [+]
1295 TC 1/ 573 Et enviou porllos condes de Carrõ et dissollis o que auja falado conos messegeyros do Çide. [+]
1295 TC 1/ 574 Quando nos delle partimos, rogounos que uos dissesemos que uos fossedes ueer cõ el a Requena, por que e çerca de Ualença, et que nõ fezesedes ende al; ca diz que a muy grã sabor de uos ueer et de falar cõuosco feyto de casamento de uosas fillas para os condes, se uos prouguer. [+]
1295 TC 1/ 574 Mays, poys el rrey, nosso senor, fala en elo, se nolo mandar, nõ posso y al fazer. [+]
1295 TC 1/ 574 Et, jndo en esto falando, entrarõ en Valença, hu forõ muy bẽ reçebudos. [+]
1295 TC 1/ 576 Et forõ tornando contra a villa, falando en hũu, o Çide et el rrey, apartados do camjno en sua puridade. [+]
1295 TC 1/ 580 Capitolo que fala dos jnfantes de Carrõ, genros do Çide [+]
1295 TC 1/ 580 Et esteuerõ assi falando hũa peça. [+]
1295 TC 1/ 582 Capitolo que fala del rrey Bucar [+]
1295 TC 1/ 582 Et enuiou por seu yrmão et ouuerõ anbos sa fala en muy grande poridade [+]
1295 TC 1/ 585 Destas parauoas tomarõ eles muy grã uergonça et firmarõ sua maa entençõ que auiã falado, com̃o quer que o calassem por nõ descobrir seus corações. [+]
1295 TC 1/ 586 Capitolo que fala do cõsello que Suer Gõçaluez deu a seus sobrinos [+]
1295 TC 1/ 586 Conta a estoria que, desque Sueyro Goncaluez et seus sobrinhos ouuerõ falado seu consello mao, [en] outro dia ueherõ ante o Çide, que estaua guis[ã]do sua fazenda. [+]
1295 TC 1/ 586 Et eles, estando en esto falando, ouuirõ muy grã rruydo pela vila, que faziã as gentes. [+]
1295 TC 1/ 587 Capitolo que fala da grã batalla que o Çide ouue cõ el rey Bucar [+]
1295 TC 1/ 587 Conta a estoria que, eles falando en esto, disserõ ao Çide com̃o estaua aa porta hũu messeieyro del rrey Bucar et que, se o mãdaua entrar, que queria falar cõ ele. [+]
1295 TC 1/ 587 Et, quando aquele mouro se parou ante o Çide, ouue dele muy grã medo, et começou de lli catar a cara et nõ dizia nẽhũa cousa nẽ podia falar, tamanho era o medo que dele auia. [+]
1295 TC 1/ 587 Pero diz, por que ouuio dizer que eras boo ome, que te quer fazer merçee, que lli leixes Ualença cõ todos seus termhos et que te uaas para Castela, et que leues todo teu auer et tua conpanha; et, se esto nõ quiseres fazer, enuiate dizer que te conbatera Valença et prendera ti et tua moller et tuas filhas et que te escarmentara de maa guisa, assi que quantos o oyrẽ dizer falarã ende. [+]
1295 TC 1/ 594 Et depois desto, a cabo de iij dias, forõse anbos yrmãos para o Çide et seyrõ cõ ele aparte, assi que nõ esteuesse outro nẽhũu aa fala. [+]
1295 TC 1/ 594 Et, desque ouue acabada sua rrazõ, o Cçide, fiando en eles que falauã con ele sen engano, rrespondeullis: - [+]
1295 TC 1/ 595 Et o Çide nõ foy pagado desta rresposta et estranoua muyto, et disse que nõ falassem mais en elo, que nõ queria Deus, que os condes nõ uijnã de tal sanguj que nẽhũa maa cousa fezessem, nẽ llis uerria aa uoõtade de o cuydar, sequer el rrey dom Afonso os casou cõ elas; et, quando de tã maa uentura fossem que o diaboo os quisese tomar que fezessem algũa maa cousa, caro llis custaria. [+]
1295 TC 1/ 596 Et nẽbrouse com̃o seus genrros andauã muy achagados et que nõ falauã cõ ele com̃o soyam et que as suas parauoas erã uoltas cõ maa uoentade. [+]
1295 TC 1/ 601 Capitolo que fala dos caualeyros do Çide [+]
1295 TC 1/ 604 Et, yndo eles falando, chegou Ordono de pee muy lazerado; et, desque chegou a eles, deitou a mão enos cabelos et fez muy grã doo. [+]
1295 TC 1/ 609 Et uos en tãto tornadeuos a Molina et tragede miñas fillas, ca teno de falar cõ elas, per que mj digã a uerdade deste feito, per que eu uaa aa corte con çerta cousa, ante nosso senor el rrey, demãdar et coomar a desonrra de mjnas fillas. [+]
1295 TC 1/ 619 Et elles forõ logo aa fala. [+]
1295 TC 1/ 623 Et os do Çide falarõ todos et pero er calarõ et non falou nenhũu, con medo del rrey et do Çide, que es taua hy. [+]
1295 TC 1/ 625 Et, desque isto ouue dito, os do Çide começaronse a catar hũus outros cõ maos ollos et cõ maa catadura, et nẽhũu nõ ousaua falar a meos de mãdar o Çide, ca asi os auja castigados. [+]
1295 TC 1/ 627 Conta a estoria que, quando o Çide oyu o que disse o conde Garçia Ordones et que nẽhũu dos seus non falaua contra elle, tornouse contra Pero Uermudez et dissollj: - [+]
1295 TC 1/ 627 Fala, Pero Mudo, por que estas calado? [+]
1295 TC 1/ 627 Et Pero Mudo chamauao el por que era gago ia quanto, que llj trauaua a lengoa, quando queria falar. [+]
1295 TC 1/ 627 Boca maa en que Deus nũca poso uerdade, com̃o ousastes soltar a [lengoa] en falar na barua do Çide? [+]
1295 TC 1/ 627 Et, se nõ fosse por reuerẽça del rrey, meu senor, eu uos castigaria en tal maneyira que nũca uos mays atreuessedes a falar en tal razõ. [+]
1295 TC 1/ 633 Capitolo que fala do Çide, q[ua]ndo seyu de Toledo [+]
1295 TC 1/ 633 Et forõ falando hũa muy grã peça el rrey et o Çide. [+]
1295 TC 1/ 642 Et, quando o mandadeyro chegou ante elle, começoullj a tremer toda a carne et foy muy marauillado per el et perdeu a fala, asi que nõ pode dizer nẽhũa cousa. [+]
1295 TC 1/ 642 Et, desque foy entrando en acordo et pode falar, quisollj beyiar as maos. [+]
1295 TC 1/ 642 Et o messegeyro do soldã todauia çerca do Çide; et, cada que falaua cõ el, vĩjnallj enmente com̃o perdera a fala et como llj tremera a carne, marauillandosse ende muyto; et quiserao pregũtar ao Çide et teue que seria mao recado. [+]
1295 TC 1/ 646 Et dissollj que se fazia marauillado por o que llj auja dito; ca, bẽ asi com̃o dizia que acaeçera aos messegeyros que vĩjnã a el, a primeyra uez que o vira que tã grã medo ouuera da sua catadura que por hũa grã peça nõ podera falar; et, segũdo el coydaua, esto nõ era al senõ graça que llj dera Deus contra seus ẽemjgos, por que todos tomassem medo da sua catadura. [+]
1295 TC 1/ 648 Capitolo que fala do casamento das fillas do Çide [+]
1295 TC 1/ 650 Capitolo que fala dos jnfantes que casarõ conas fillas do Çide [+]
1295 TC 1/ 651 Capitolo que fala do alfaque que se tornou cristão [+]
1295 TC 1/ 653 Capitolo que fala do mandado que chegou ao Çide [+]
1295 TC 1/ 655 Et, ante que o Çide falasse, disse: - [+]
1295 TC 1/ 665 Et, falando en esto, tornaronse para Osma. [+]
1295 TC 1/ 669 Capitolo que fala da morte de dõna Xemena [+]
1295 TC 1/ 674 Mays agora leixa a estoria a falar do Çide Cãpeador, que Deus perdone, et torna a falar del rey dom Afonso, o seteno. [+]
1295 TC 1/ 676 Et os condes et os rricos omes et os outros omes boos da terra, veendo et seendo ia çertos de todo en todo (et) pelos fisicos que auya el rey a morrer daquel mal, ouuerõ seu consello et suas falas en hũu, dizendo com̃o este rey dõ Afonso non lles leixa[ua] fillo nẽhũu que lljs gouernasse o reyno, senõ dõ Afonso seu neto, que era fillo do conde dõ Ramondo de Tolosa; et, por que este dõ Afonso era moço pequeno, ouuerõ seu acordo que, ontre tanto que o mynino criassem, que fosse para manteer o rreyno, que ser[i]a bem que casasse sua filla dõna Oraca Afonso, moller que fora do cõde dõ Ramondo, que era veuda, cono conde dõ Gomez Candespina, por que era mayor et mays poderoso que nẽhũu dos outros. [+]
1295 TC 1/ 677 Conta a estoria que, elles estando en esto, que falarõ [con] hũu judeu, que era almo[x]ar[i]fe del rey, que auya nume Çediello. [+]
1295 TC 1/ 679 Capitolo que fala da morte del rey dõ Afonso [+]
1295 TC 1/ 683 Et por esta razõ era o rreyno tã mal de todas partes que diz a estoria que, desque a rreyna se uyu soo en Castela, o conde dõ Gomes, que auedes oydo, foy falando cõ ela en purydade, et ela consentyu, mays non por razõ de casamento. [+]
1295 TC 1/ 685 Capitolo que fala del rey dõ Afonso, neto del rey [+]
1295 TC 1/ 688 Mays, por leuar a estoria adeante com̃o deuemos, leixaremos aqui a falar desto por contar dos rreys de Portugal. [+]
1295 TC 1/ 689 Agora torna a falar dos rreys de Portugal [+]
1295 TC 1/ 689 Conta a estoria [d]os reys de Portugal et diz que o conde dom Anrique, de que uos ia falamos de suso, a que el rey dõ Afonso dera a sua filla por moller, era ome dereytureyro et temya muyto a Deus; et era ardido et muyto atreuudo. [+]
1295 TC 1/ 689 Et ouue en ela hũu fillo, a que disserõ dõ Afonso, de que uos falaremos adeante. [+]
1295 TC 1/ 690 Capitolo que fala del rey dõ Afonso de Portugal [+]
1295 TC 1/ 694 Capitolo que fala dos almofades [+]
1295 TC 1/ 697 Capitolo que fala da justiça que (que) fezo o emperador [+]
1295 TC 1/ 701 Capitolo que fala del rrey dom Fernando de Leom [+]
1295 TC 1/ 703 Capitolo que fala da morte del rey dom Sancho [+]
1295 TC 1/ 704 Capitolo que fala del rrey don Afonso [+]
1295 TC 1/ 706 Capitolo que fala da contenda que aujã os omes bõos de Castella [+]
1295 TC 1/ 709 Capitolo que fala del rrey don Afonso de CastelaVConta a estoria que, poys que el rrey dõ Fernando de Leõ nõ podia auer el rrey en seu poder, tornousse para sua terra; et, tornandosse, quantas vilas et castelos achou, que erã d ' Estremadura, todos os fillou, senõ muy poucos que estauã polo moço, nõ muy seguramente; ca elle nõ era aynda quito da teta. [+]
1295 TC 1/ 709 Et era segudado, com̃o se fosse culpado de morte, et desherdado; com̃o se de der[e]yto nõ ouu[e]sse de herdar, ou com̃o se nõ fosse fillo del rrey dõ Sancho et neto do emperador d ' Espana, fillo de seu fillo mayor, que deu[era] herdar Castela et Leõ enteyramente; que mal fezera elle, que falar nõ sabia, nẽ conoçia a ssy meesmo, foras tanto que o queria desherdar el rrey de Leom, seu tio? [+]
1295 TC 1/ 711 Et, teendo çercado o castelo, envioullj dizer Lope d ' Arrenas que sse verria a sua merçee, et que sse queria avijr cõ elle, et que mandasse entrar ẽno castelo os condes dom Mono et dom Estero, cõ que falasse sua pleytesia. [+]
1295 TC 1/ 711 Et el que diria a Lope d ' Arenas que ferira hũu om̃e onrrado, que estaua falando cõ el rrey et que llj consellaua seu dãno; et por esto que seria tornado a sua priuança, et guisaria com̃o llj desse o castelo. [+]
1295 TC 1/ 711 Et elle dissolle com̃o matara hũu om̃e onrrado da oste, que estaua falando cõ el rrey et que llj consellaua seu dãno. [+]
1295 TC 1/ 715 Capitolo que fala do casamento del rey don Afonso [+]
1295 TC 1/ 716 Et cõ este acordo entrarõ ala, dizendo que queriam falar cõ el rrey; et, mentre os hũus falarõ cõ el rrey, os outros entrarõ hu estaua aquela judia. [+]
1295 TC 1/ 717 Capitolo que fala del rey dõ Frenado de Leõ [+]
1295 TC 1/ 718 Capitolo que fala del rrey de Leom [+]
1295 TC 1/ 723 Capitolo que fala del rey dõ Afonso de Leõ [+]
1295 TC 1/ 726 Mays leixaremos aqui a falar desto et tornaremos al rrey dõ Afonso de Castela. [+]
1295 TC 1/ 730 Capitolo que fala del rey don Afonso de Castella [+]
1295 TC 1/ 742 Capitolo que fala de Miramamolim [+]
1295 TC 1/ 759 Capitolo que fala da morte del rey [+]
1295 TC 1/ 759 Et o conde dõ Aluaro ouue sua fala cõ elle, que gui[s]asse com̃o ouuesse el rrey et que llj daria por herdamento [hũa aldea] a que diziam Calçada. [+]
1295 TC 1/ 764 Capitolo que fala do casamento del rey don Anrique [+]
1295 TC 1/ 769 Capitolo que fala da morte del rey [+]
1295 TC 1/ 771 Capitolo que fala del rey don Fernãdo [+]
1295 TC 1/ 771 Et, quando dõ Afonso Telles llo ouue contado, disse que llo fazia por que sse veera sen seu mandado; mays que falasse(m) cõna rreyna que sse tornasse(m) [para ele] et que fossem ambos em hũu senores de Castela et de Leõ. [+]
1295 TC 1/ 779 Capitolo que fala da primeyra ida que el rey dõ Fernando fezo a terra de mouros [+]
1295 TC 1/ 791 Capitolo que fala dos almofades [+]
1295 TC 1/ 791 Mays agora leixa a estoria a falar desto et tornaremos al rrey dõ Fernando. [+]
1295 TC 1/ 797 Mays agora leixa aqui a falar desto, andando este nobre rrey dõ Fernando de Castella et nouo de Leõ en paz, folgãdo per seus rreynos, et diremos com̃o o jnfant[e] dõ Afonso et dõ Aluar Perez llj acaeçeu en sua caualgada. [+]
1295 TC 1/ 806 Et desi falarõ com̃o fezesem suas escaleyras, et osmarõ de qual maneyra para as torres et para o muro. [+]
1295 TC 1/ 806 Et esta fala asesegada en com̃o se fezese (et) meterõ en ella Pero Rruyz Tafur et Martin Ruyz d ' Argat. [+]
1295 TC 1/ 806 Et, estando os cristãos alj, falarõse et disserõ: - [+]
1295 TC 1/ 806 Et el rrey rrecebeo muy bẽ et fezollj muyta onrra; et, en falando cõ el, pediollj o castello. [+]
1295 TC 1/ 806 Et don Lourenço, quando o uyo, dissollj com̃o queria falar cõ el rrey. [+]
1295 TC 1/ 806 Entrade al rrey et dizedellj com̃o estou aqui et quero falar cõ el, et que me nõ atreuj de chegar a el a mẽos de seu mandado. [+]
1295 TC 1/ 814 Et de todas estas cousas que aqui auemos dictas en poucas parauoas fala ende aqui a estoria mays conpridamente et diz asi: el rrey don Fernando apoderado de Cordoua et da mesquita, que elle fezo essa ora jgleia, entõçe o onrrado dõ Johan, bispo d ' Osma, chançeller do paaço del rrey, [con] dõ Gonçaluo, bispo de Cũca, et dõ Diego, bispo de Beeça, et dõ Adã, bispo de Palẽça, et dõ Sancho, bispo de Coyra, entrarõ essa ora na mesquita de Cordoua, que sobraua et uençia de feyto et de grandeza todallas outras mesquitas dos alaraues. [+]
1295 TC 1/ 814 Agora leixa a estoria as outras razões et fala en casamento del rrey dõ Fernando. [+]
1295 TC 1/ 821 Maneyra [he] d[o]s estoria[dore]s et de todos quantos começa[d]o[re]s de rrazões et de grandes feytos estorialmente quiserõ departir, (et) de enmendar sempre (en ellas) nas razões passadas -que acharõ daquelles que ante que elles disserõ, se llis v[e]o a preito de falar en aquella meesma razom - algũa mĩgua et de escatimar y et conprir o que enas di[tas] [ra]z[ões] mĩguado foy. [+]
1295 TC 1/ 822 Diego Peres Machuca, uos falastes a mjna uoentade et disestes com̃o bõo caualeyro, et gradescouos muyto quanto y disestes; et, os que o asi quiserẽ fazer com̃o uos disestes, farã seu dereyto et o que deu[ẽ], asi com̃o bõos caualeyros fillos dalgo; et se nõ, eu et uos, Diego Peres Machuca, façamos y nosso poder ata que moyramos et nõ ueiamos oge tã grã pesar da pena et de nossa senora a condessa. [+]
1295 TC 1/ 845 [et], desque ouue suas cousas cõ elle falado, mandoo logo tornar apressa que fosse gui[s]ar naues et galees et a mayor frota que podesse et a mellor guisada, et que se uẽese cõ ela para Seuilla quebrãtar esse forte et alto capelo do coroamẽto real da Andaluzia, sobre que el queria yr per terra et per mar. [+]
1295 TC 1/ 855 Mays o meestre et esses ricos omes se falarõ et deytaronllis çiada. [+]
1295 TC 1/ 856 Mays leixemos agora hũu pouco a falar desto et dos da oste et digamos do que os mouros fezerõ por se defender per terra et per agua. [+]
1295 TC 1/ 869 Et, desque ysto foy falado, tornarõse et forõ ferir enos mouros que acharõ ena ponte, et matarõ muytos delles; et uoluerõ os mouros as espadoas contra a villa; et tamaña foy a pressa et o medo que ouuerõ, que muytos delles se leixarõ caer eno rrio de Guadiar. [+]
1295 TC 1/ 882 Com̃o os mouros que estauã en Tiriana demãdarõ fala para trager preitesia cõ el rrey dõ Fernando [+]
1295 TC 1/ 882 Et, quando se uirõ aqueixados et en tã gran coyta, que de parte nẽhũa nõ podiam auer ajuda nẽ acorremento nẽhũu, demandarõ fala et seyrõ et forõse ueer cõ el rrey dõ Fernando. [+]
1295 TC 1/ 882 Ena era de mĩll et CCLXXXvj ãnos, quando andaua a encarnaçõ do Senor en mĩll et CC et XLviij, poys Oriaz et esses outros mouros onrrados, que seyrã de Tiriana aa fala, ouuerõ falado cõ el rrey dõ Fernando, et vistosse cõ elle, passarõ da outra parte et entrarõ aa villa. [+]
1300 AT III,4/ 41 Capitolo quarto E porque algũas cantigas i há en que falam eles e elas outrossi, per én é bem de entenderdes se som d ' amor, se d ' amigo: porque sabede que, se eles falam na prim[eir]a cobra e elas na outra, [é d ' ]amor, porque se move a razon d ' ele (como vos ante dissemos); e se elas falam na primeira cobra, é outrossi d ' amigo; e se ambos falam en ũa cobra, outrossi é segundo qual deles fala na cobra primeiro. [+]
1300 AT III,4/ 44 Estas cantigas [+] sem mao lengua[ge]: nam son per al trobas, porque [el]as nom escarniom ne[m falam mal] como outras cantigas; pode[m] as fazer de quantos talhos [quiserem]. [+]
1300 AT III,4/ 51 Capitolo prim[eir]o Os tempos chamam os trobadores quando falan nas cantigas no tempo passado, ou no presente em que estam, ou no que há -de vir: ca cada um destes tres tempos, ou os dous, ou todos tres nom podem escusar os trobadores que nom falem e[m] eles na cantiga que fazem. [+]
1300 AT III,4/ 51 Ca se falar[em] contra si ou contra outrem, convem de falar en alguns destes tempos. [+]
1300 AT III,4/ 51 E porque se en algum deles começar[em] a cantiga, nom convem que depois falem no outro em aquela razom nem per aquel entendimento, se non se falar per outra razom ou en outro entendimento: ca en outra guisa descordaria o entendimento da razom da cantiga. [+]
1300 AT III,4/ 53 Capitolo primeiro Os erros son tantos -e de tantas maneiras - que os homens podem fazer no trobar, que nom posso falar em todos tam compridamente. [+]
1300 LPr 1/ 110 E diz que se semelhava ũa a outra tanto que adur poderia homen estremar ũa da outra; e seendo ambas ũu dia folgando per ũa sesta en úu pomar, entrou Pero Velho de sospeita falando con elas; chego[u] o porteiro e levantou -o end ' a grandes empuxadas e trouve -o mui mal [+]
1300 TPb 26/ 104 LEY XXII..................... ............................. ............................. ....... .................outro (alguu) a quena ou......... alleada segundo dissemos...... .............que falan en esta rrazon..........zemos que este a quena demandan..........deue mostrar en tal estado como era quando foy o pleyto (começado) sobre ela (E) esto si entonce la touiere. [+]
1300 CPa XXVII, 4/ 126 Primeyramẽte sabe quen he el, porque muytos omẽs que pareçẽ amĩgos de fora, e son falagueyros de parauua, que an a uoentade contraria do que demostran. [+]
1300 CPa XXVII, 4/ 126 E com̃o quer que estes ataes afalagan a omẽ, e por mays seer amados que amar, e sempre son danosos a aqueles que elles aman. [+]
1300 CPa XXVII, 4/ 126 A segũda maneyra de amizdade he mays noble que a premeyra, porque pode seer entre todos omees que aian bondade en si, e por ende e mellor que a outra, que esta naçe de bondade tan soamente e a outra de deuedo de natura, e a en si todolos bẽs de que falamos en la leys deste titulo. [+]
1300 CPa XXVII, 4/ 126 A terceyra maneyra que de suso falamos nõ he uerdadeyra amizdade, porque aquel que ama o outro, por sua proe e por plazer que espera auer do amigo, destallasse por ende a amizdade, porque non auia rrayz de bondade. [+]
1300 CPa XXVII, 4/ 126 E aynda ya outra maneyra de amizdade, segũdo o costume de Espanna, que poseron antigamente os fillos dalgo ontressi, que sse nõ deue desonrrar nen fazer mal hũs aos outros ameos de se tornar a amisdade e se desafiar primeyramẽte, e desto falamos no titulo dos desafiamentos en las leys que falan en esta rrazon. [+]
1300 XH I, 0/ 5 Moysem por ençarrar en soma aconta das criaturas de que avia falado, asi cõmo diz mẽestre Pedro, tornou ẽna rrazõ por quaes pallauras oyredes agora aqui, et diso assy: [+]
1300 XH I, 0/ 7 Et desque forõ en Pareyso nõ gardarõ omãdado de Deus, mays, porlo consello do diabro queos enganou falando aEua em fegura de serpente, comerõ daquela froyta da aruore do medeo do Pareyso dequelles Deus defendera que nõ comessem senõ [que] [morte] morreriam. [+]
1300 XH I, 0/ 12 Et outros moytos fillos et fillas, et netos, et netas, et outras [geerações] ouverom Caym et Calmana cõ [quẽ] poblarom aquela terra et [vsarõ] de seus costumes maos asy cõmo oachamos [per] Moysem et [per] scritos de outros santos et sabeos que falarõ et departiron em estas rrazões. [+]
1300 XH I, 0/ 14 Et de todos [estes] nõ achamos que falase Moysem ẽno Genesis nẽ em outro lugar, Josep nẽ ajnda outro padre nẽ sabyo [nj̃gum], nẽ ebrayco, nẽ em Latym senõ destes quatro: de Jabel et de Jubal, fillos de Adda; et de Tubal Caym et de Noema fillos de Sella, et foy filla de Noema. [+]
1300 XH I, 0/ 29 Este Enoc, asy cõmo cõta Moysem ẽno quinto capytolo do Genesis, et Josepho ẽno terçeyro libro da Antiguydade dos Judios, et mẽestre Pedro em sua Estoria, et outros moytos que falam delo, andou cõ Deus et complio os seus mãdados. [+]
1300 XH I, 0/ 32 Onde diz Moysem asy ẽno sexto capitolo do Genesis que começarã ja os omẽs acresçentarse et seer moytos por la terra em aquel tempo; et sabede que Moysem et os outros santos Padres et sabeos que desta estoria falam, que chamã em este lugar omẽs aos do lynagẽe de Caym que seyrõ todos mááos; et dizẽ fillos de Deus aos de Seth et de seu lynagẽe por que erã dereytureyros et rreligiosos, cõmo omẽs de ordem et de moy santa vida, et ajnda mays que nõ os padres da lyña. [+]
1300 XH I, 0/ 34 Da maneyra da feytura et das camaras daquela arca falam et dizẽ moytos sabeos, Moysem, Josefo, Agustim, Strabo, Teodoçio, Symaco et outros; mays cõmo quer que [algũus] delles digam de hũa [guisa], et outros de outra, nos nõ dizemos agora aqui [mays] desto, por que todo ofeyto da feytura da arca se torna aafeytura de hũ couedo; [+]
1300 XH I, 0/ 39 Sobre esto achamos por escritos de arauygos que falarõ desta rrazõ, que dos mayores omẽs da terra que eram aasazõ cõmo rreys de suas [cõpañas] et dos outros grandes omẽs, que vierom aNoe aly onde labraua aarca, et ouverõ cõ el suas [rrazões] et suas pregũtas, que departyam cõ el sobre rrazõ daquel lauor. [+]
1300 XH I, 0/ 41 Et as gentes de Armenya som barbaros et am este nome de barbas que nũca as fazẽ cõ navalla et tragẽ as longas, et [departẽ[sse]] outrosy das outras gentes em sua [leenda] et en seus costumes; et os seus sabeos que [escrivirõ] emsua terra as estorias dos feytos que y acaesçerõ, falarõ deste deluvio et desta arca em suas leendas barbaras, [et] asyo outorga Josefo. [+]
1300 XH I, 0/ 41 "Et desta [guisa] falarõ deste deluvio et desta arca Beroso de Caldea et Jeronymo [d o] Egipto et Manysseas de Damasco. [+]
1300 XH I, 0/ 50 Et nõ tã solamẽte odiz Moysem ẽna Biblia et os [judeus] em seu ebrayco, mays ajnda outros moytos sabeos doutras terras, et doutras lyngages et ajnda doutras créénças, achamos que falam desta rrazõ, et dam testemoyo que foy asy, esto tã bem em barbaros cõmo [em] gregos. [+]
1300 XH I, 0/ 53 Et tam bem sabya Noe cõmo cada hũ destes seus fillos mayores queria yr cõ as grãdes [cõpañas] que avia contra hũa destas partes cada hũ cõ os seus aasua parte, et que nõ ficaua terra apartada pera Yonjto, pensou, oque foy despoys, dizendo que seus fillos falariã sobrela partida da terra et que outorgariã os outros aSem, que era yrmão mayor, a mays grande et mellor destas tres terras que he Asya. [+]
1300 XH I, 0/ 53 Et Yonjto porla entrada do saber das estrellas de que oyra falar aseu padre Noe, et oaprendera del -que segundo achamos porlos escritos todos os santos Padres souberõ logo de começo moyto dos saberes das cousas çelestiaes, et aprenderõno elles de Adam et despoys [hũus] dos outros cõmo forõ vijndo por la lyña - et oal por merçede quelle Deus quiso fazer, et lle dou aly dom de sabedoria, [asi] cõmo diz mẽestre Pedro ẽno capytolo que fala do ordenamento dos fillos de Noe et de Nẽprot, que achou este Yonyto açiençia da [astronomya]. [+]
1300 XH I, 0/ 55 Et sobre olynagéé deste Nẽprot, achamos foy descordado ontrelos sabeos que desta estoria falam, de qual dos fillos de Noe vyña por lyña [dereyta]; os [hũus] dizẽ que foy dos de Sem; et diz Metodio et conta que foy Nẽprot forte omẽ et máo, forçador, et matador, et apremeador dos omẽs ante Deus, et que foy dos fillos de Yray, filla de Eber, que foy dos de Sem. [+]
1300 XH I, 0/ 57 Andados duzentos et çinquoenta ãnos do deluvio, et mj̃ll et noveçentos et seys de Adam, em essa sazom falauã todos los omẽs hũa lengage; et sayrõ de ouriente et vijndo contra [medyo] da terra chegarõ ahũ lugar que ouvo despoys nome Senáár, et aly acharõ hũ cãpo tã chaão, et tã bõo, et tã grande que estando em medyo del que nõ podyam deuysar os cabos; et paresçeolles que bem caberiã aly todos et moytos mays seo fossem. [+]
1300 XH I, 0/ 57 Nẽprot, osmãdo que se os podesse meter a fazer algũ lugar fortelezado que el seeria señor daquel lugar asy cõmo [mayor], et que se aseñorarya sobre todos por esta rrazõ, et disolles todo esto, et elles todos ajuntados em hũ ouverõ seu acordo et falarõ em ello. [+]
1300 XH I, 0/ 57 "Poys que esto falamos em acordo nõ ha y mays segura cousa senõ esta: que façamos hũa torre moy grande et moyto alta et moy forte pera ello. [+]
1300 XH I, 0/ 59 Sobre esta rrazõ fala et diz mẽestre Pedro ẽno departymẽto de hũa lyngagéé em moytas, et diz que nõ fezo y Deus cousa de nouo nẽgũa, por que as rrazões et as sentẽças das palauras hũas ficarõ em todas las gentes mays quelles partyo Deus aly as maneyras et as formas de dizerlas, de [guisa] que nõ soubessem os [hũus] oque deziam os outros nẽ oque queriam, et quedaria logo aobra. [+]
1300 XH I, 0/ 59 Et Nemprot focou ẽna çidade de Babilonya rreynãdo [sobre] [las] [conpañas] que ficarõ aly cõ el, et segundo diz Moysem et todoslos outros que [sobresto] falam, dizẽ que foy ocomeço [do] seu rreyno aquela çidade de Babilonya; que aatorre posserõ nome Babel, et aacidade chamarõ Babilom, et despoys Babilonya; et nos dizemos que esta Babilonya he aquela que esta agora deserta, et esta et Arat -que he Edessa, hũa çidade de Mesopotamya - et [Artat] que he terra de Mesibi -et Calapud - aque chamarõ em pos eso Soleuca do nome del rrey Soleuco que rreynou [despois] aly -et todos estes lugares em terra de Senáár, et Senáár ẽna partida de Asya forõ [o] primeyro rreyno de Nẽprot et [o] começo de seu [prinçipado]; et por que era Nẽprot moy brauo rrey em se aseñorar, sayo aly del hũa palaura [en façaña] que diserõ ende os outros que quando algũ fazia soberuea ou máá braueza diziã logo del " Nẽprot robusto ante o Señor"; et [rrobusto] he por omẽ nẽbrudo et valente et brauo. [+]
1300 XH I, 0/ 59 Mays agora leyxamos de falar destes lynagés de Noe que avemos dito, et tornar vos emos amostrar de Asia, et de Affrica, et de Europa, quamanas som ellas ensy et [per] onde se departẽ hũas terras das outras. [+]
1300 XH I, 0/ 62 Affrica outrosi começasse ẽno [sseu] algarue de ouçidente ẽno mõte de Atelante et ẽno mar Atelantyco, segũdo Orosio; et cõmo vay contra ouriente de parte destra tem des aly ata medio dia, et da outra parte cõmose começa em esse algarue, et outrosy ẽno mar de Calez yndo contra ouriente sobe ata medio da terra, cõmo Europa; mays, segundo conta Plinio, nõ he tã grande de termyno cõmo Europa, et ajnda diz Plinio que [moytos] dos que falarõ destas tres partidas da terra, que diserõ que Affrica era hũa parte de Europa, et nõ terçeyra parte do mundo por sy. [+]
1300 XH I, 0/ 62 Partem Asia et Affrica por medio da terra, cõmo se vay daquela parte em dereyto de çima de Europa amedio dia, onde nasçe afonte Nygris, que he ocomeço do rrio do Egipto aque dizem Nylo, segũdo dizẽ Plinio et Lucano et outros moytos sabeos que falam deste rrio; et dende adeante cõmo vay este [rrio] por estes tres braços: [+]
1300 XH I, 0/ 62 Et achamos segundo ocõta Plinio et o Libro das prouynçias, que [hũus] dos sabeos quese traballarõ de falar do partymẽto das terras, [que queriam fazer estas terras, ] os Egiptos et as Eziopias que ençarra o Nylo, que fossem por sy quarta parte da terra, mays nos [contamoslas] cõ Africa; et desy cõmo se ajuntã estes tres braços em hũ et fazẽ hũ rrio. [+]
1300 XH I, 0/ 67 Et nos cõmo quer queos sabeos que em esta estoria falarõ et em ella departirom ordenã as rrazões destes tres yrmãos, qual quer primeyro, [et] qual quer em medio et aoutra em cabo, ordenamoslas nos et começamos las em este lugar cõmo achamos que nasçerõ: as de Sem primeyro cõmo de yrmão mayor; as de Cam despoys destas cõmo de mediano; as de Jafet tras todas estas, cõmo de yrmão que nasçeo despoys dos outros. [+]
1300 XH I, 0/ 69 Onde achamos que moytos dos gregos que [escrivirõ] as estorias que falam deste rrio dizẽm quelle chamã Put do nome daquela provynçia [per] onde corre; mays despoys quelle foy mudado onome em tempo de hum fillo de Mezrraym que ficou por erdeyro despoys del, et foy ao que disemos Badym; et mudou este nome aquel nome Put aaprovynçia et aos moradores della, et por departymẽto da outra Lidya que disemos dos de Sem [mudandolle] as leteras chamou Libya aaterra et libes aos pobladores; et jaz esta terra açerca das areas de Asia, et ajnda mays, queas arreas som amayor parte desta terra. [+]
1300 XH I, 0/ 70 Mays estes ordenamẽtos de Moysem et de Josefo et dos outros que falarom desto, todoslos tomamos por bõos, por que as rrazões que nos dizemos enque he aforça de toda aestoria, asy [seem] contadas aqui verdadeyras, em quaes quer destes ordenamẽtos, cõmo as os santos Padres diserom et leyxarõ escritas. [+]
1300 XH I, 0/ 72 Et diz que os ladrillos leuaua empero estauã ja asentados et secos et apresos cõ obytume, que era engludo, de maneyra queos juntaua et os prendia [hũus] cõ os outros quese nõ desjuntauã por nẽgũa cousa que seja senõ por aquelo que avemos dito, contam os que desta rrazõ falam que este feyto era de Deus, contra cujo poder et voõtade nõ ha força nẽguã que poder aja. [+]
1300 XH I, 0/ 78 Et [todos] estes termynos poblarõ Jafet et os seus et outras terras que [son] em Europa, que nos nõ nomeamos aqui ajnda agora, mays diremos dellas adeante onde falaremos das poblas de Tubal que nõ entrarõ y outras gentes das dos outros yrmãos. [+]
1300 XH I, 0/ 78 De Rrifat, osegundo fillo de Gomer, [forõ] os de Paflagonya, quee açerqua de Gallaçia, et destes paflagões passarõ algũas [conpañas] deles aYtalia, et poblarõ Veneja et Leguria, quee hũa partida de Lombardia. Os de Togorma, oterçeyro fillo de Gomer, apartarõse das outras suas géérações, et passarom aAfrica, et poblarõ y; et daqui forõ os tygrateos do rreyno de Tygram de que falamos ẽna [nossa] Estoria que fezemos de España, ẽnas rrazões das conquistas que contamos de Põpeyo o Grande. [+]
1300 XH I, 0/ 78 Dos outros seys fillos de Jafet achamos delles oque avemos dito; mays de Tubal nẽ Moysem nẽ Josefo nõ achamos que falasem synaladamẽte de pobla que el fezesse nẽ os seus, senõ tanto queo chama Moysem et lle diz Tubal, et Josefo lle diz Jobel, et demays diz que el poblou os jobelos, et queos gebellos som os yberos et yberos dizem em latym por espanóós. [+]
1300 XH I, 0/ 78 Et nos achamos as poblas de Tubal ditas mays cõplidamẽte em libros de outros sabeos que falarõ delo, et téémos por [guisado], que poys que disemos as das outras géérações de Jafet, que digamos estas; et queremos las dizer aqui, et dizemos assy: [+]
1300 XH I, 0/ 85 De Jafet, oyrmão menor, et de Noe seu padre achamos que fala [Ysydro] ẽno Libro das noblezas et maravillas de Rroma; et entendemos em aquela rrazõ que Noe amaua mays aJafet, oseu fillo menor, que aos outros, por que era mays sabedor et mays entendido que elles, segundo diz mééstre Pedro. [+]
1300 XH I, 0/ 89 Et estas tendas [dizẽles] em latym magalia , et magalia he casa pastoril, cõmo casa de pastor, [asi] cõmo diz Virgilio ẽno libro aque dizẽ Bucolica, onde el fala dos [pascos] et dos gáándos. [+]
1300 XH I, 0/ 94 Despoys de todos estes omẽs de cujas creẽças et cousas avemos falado e dito, chegarõ estonçes, em cabo deles et cõ eles, outros que entẽderõ ja mays que aqueles de que avemos dito; por queo aprenderã de seus anteçessores ouçiáos et quelles leyxarã dello algũas escrituras de algũas cousas, et por la soteleza que tomauã enssy daquelo que deles aprenderã, et buscauã elles sobre ello mays de seu. [+]
1300 XH I, 0/ 95 Et aamaneyra destas doze partidas, fezerõ de doze meses oãno os gentíj́s asy cõmo dizẽ Numa Pompilyo, rrey de Rroma, et Dionys abbade de Rroma, et Beda et outros ẽno libro Cõpoto, oqual libro fala dos [curssos] do Sol et da Lũa, que fazẽ ẽno mes et ẽno ãno. [+]
1300 XH I, 0/ 98 Et por ende [dizem] elles que descendiam os spiritos em elles, et falauã et diziam das cousas que aviã de [vĩjr] por quelles pregũtauã. [+]
1300 XH I, 0/ 98 Mays agora leyxaremos aqui de falar de todo esto et tornaremos aaestoria da Byblia, por contar de Sem, ofillo mayor de Noe, et dos que del vierom, quanto vyuerõ et cõmo fezerõ, et dos seus grãdes feytos et das outras gẽtes, que acontesçerõ por las terras ẽnos tẽpos deles. [+]
1300 XH I, 0/ 108 [Ẽno] tẽpo deste Nacor et de Seruc, seu padre, rreynaua ajnda [em Babilonya] Nẽprot, que foy aly o primeyro rrey cõmo avemos dito ante desto, et pero disemos del asaz, queremos ajnda dizer aqui mays del, segundo que del diz mẽestre Godofre ẽna septyma parte do Panteom, et por dizer del em moytos lugares nõ he marauylla, por que em moytos lugares falam del as estorias; et mẽestre Godofre põ del em aquel seu libro estes versos em latym: [+]
1300 XH I, 0/ 108 Et esto foy moyto pera todo [õme], empero que diz [Plimo], onde fala das feyturas dos corpos dos omẽs et gentes, que terras ha enque forõ os omẽs de quareẽta cobedos em longo. [+]
1300 XH I, 0/ 108 Oprimeyro foy Cres, et opadre porlo erdar et cõsellar logo em seus dias gáánou aysla aque dizẽ Creta, et fezóó rrey em ella; et do nome do fillo poso onome aaquela ysla por quelle dizem Creta ajnda oje daquel Cres; et das rrazões desta ysla Creta falaremos adeãte ẽna estoria del rrey Jupiter, que foy ende rrey em tẽpo de Ysáác, cõmo diz oPãteom ẽna outaua parte. [+]
1300 XH I, 0/ 111 Et começarõ apensar em armas, et buscar maneyras delas, et de [engeños], et partyr rreynos, et falar em caudillos, et prinçepes et rreys pera defenderse et aver [dereyto] et buscar parentes, et amygos et [senores] os [hũus] pera yr contra os outros, os outros pera se defender deles. [+]
1300 XH I, 0/ 119 Dos quatro rreynos prinçipaes do mũdo fala Paulo Orosio ẽno começo do segundo libro, cõmo por prologo, et diz asy, que bem entende el, et ajnda nos outrosy cõ el, que nõ ha nẽgum omẽ [a que se] possa asconder que Deus fezo ao omẽ em este mũdo; onde diz queo mũdo rreprende ao omẽ por que pecou, et rreprendeo desta guysa: que por apremer et apremear a nossa destenperança, quee esta terra enque viuemos castigada cõ mẽgoa das outras anymalias, que nos nõ cria dellas tãtas quantas avemos mester pera comer et pera os outros seruyços, et outrosi que se nos faz ella [manyna] ẽnos froytos quea de dar, quenos nõ da tantos quantos nos aviamos mester, et mantem nos myngoados por lo noso pecado. [+]
1300 XH I, 0/ 127 Todos los espoedores, que sobresta rrazõ falam, acordam cõ Moysem ẽno ordenamẽto ẽnos nomẽs destes tres yrmãos, que poem aAbraã primeyro, et aNacor em medio, et aAram em cabo, cõmo se el nasçesse despoys; mays pero todos acordam em esto: que Aram foy oprimeyro yrmão, et Nacor ossegundo, et Abraã opostromeyro de todos tres; mays poem no aqui primeyro, assy cõmo diz mééstre Pedro ẽno capytolo das géérações de Sem, et outorgã cõ el todos los outros espoedores, por que dizẽ que ficou en el alyña ontre seus yrmãos et os outros parentes; et outrosi adinydade da gééraçõ [de] seu padre et das outras géérações et dos seus santos Padres. [+]
1300 XH I, 0/ 128 Os aravigos em sua Biblia traslladada do ebrayco asy cõmo nos, empero que demudam elles em ella algũas rrazões alugares, et poem outras, falam y destes nossos padres da lyña; et asy ouverõ seus espoedores sobre ello cõmo nos, et tragẽ suas prouas dos ditos que Moysem diso ẽna Biblia, cõmo fazemos nos os nossos; et acõmo quer que elles [andem] errados ẽna creẽça, et aqueles quea fe de Ihesu [Cristo] nõ creẽ nẽ teẽ, pero moytas bõas palauras, et çertas et cõ rrazõ, diserõ ẽno feyto da Biblia et ẽnos outros saberes, et grãdes sabeos forõ et som ajnda; et em aquelo que elles bem diserom, téémos que nõ he contra rrazõ de [prouarmos] nos onde mester for os nossos ditos cõ os seus, por que véémos que asy o fezerõ et ofazem os nossos santos, que pera prouar [a carnaçõ de] nosso señor Ihesu [Cristo] aduzem ẽnas [lyções] da noyte de Natal suas prouas de autoridades tam bem de [gentijs] tomadas do arauygo cõmo de judios et de [cristiaos], donde quer queas podessem aver que aasua entençõ cõplisem. [+]
1300 XH I, 0/ 128 Sobre olugar onde nasçeo Abráám, fillo de Tare, fillo de [Nacor]Seruc, fillo de Rragau, fillo de [Falec], fillo de Eber, fillo de Sale, fillo de Arffaxat, fillo de Sem, fillo de Noe, nõ acordam os hũus sabios que desta estoria falam cõ os outros, nẽ outorgã em hũ, pero que este desacordo nõ faze nẽ trage dano ẽna verdade da estoria; que os hũus dizem que nasçeo em Acus, et os outros [que em Alcufa], outros que em Cufida; et estes nomẽs som de lugares et poblas de Caldea; et dizem ajnda algũus que daly foy rrey Nẽprot natural mays que de outro lugar; et contã algũus dos aravigos que viuo era Nẽprot quando Abraã nasçeo, et dizem elles que nasçeo Abraã [mj̃ll] et seteẽta et nove ãnos despoys do deluvio; outros dizẽ que noveçentos et quareẽta et dous, et que era Nẽprot em aquela sazõ rrey de oriente; et diz que em seus dias deste rrey que estudiauã os omẽs ẽnos juyzos das estrelas et ẽnos andamẽtos dos çyrcos do çeo, et queo prouauã todo moy bem, et ojulgauã porlas moy longas vidas que aviam. [+]
1300 XH I, 0/ 141 Demays creẽ aqueles queos adorã quelles falam elles et eu quero te esto mostrar que nõ pode séér por nẽgũa [guisa], ca ho omẽ feyto he de dentro et teçudo todo porla carne así cõmo os fios ẽno pãno; [+]
1300 XH I, 0/ 141 [demays] avemos cordas et nerueos conque se manda todo, et cõ osangre que anda por todas las partes do corpo, ẽno qual se [mãtem] acaẽtura da vida [en] que se aalma et seus estrumẽtos feytos et ordenados pera falar, et rresponder, et dizer, et de todo esto nõ ha nada ẽnas ymages dos ydolos ajnda que sejam feytas em fegura [de] omẽ. [+]
1300 XH I, 0/ 141 Et outrosi os máos angeos qual ora [caerom] tã forõ asentados em lugares conosçidos [donde] nõ am de yr anẽgũ lugar, nẽ podem senõ por mãdado de Deus que os solta alguas vezes pera mal fazer por los nosos pecados quando som grãdes, et nos partimos de Deus por elles, et véém elles estonçe et achando nos partidos de Deus et desemparados, et fazem et buscam nos omal que podem et quelles Deus sofre; et [poñamos] que venam et queyram entrar em aquelas ymages dos ydolos, et ajnda que entrẽ -oque nõ he, por que sééria contra natura nõ [vijndo] por mãdado de Deus - onde nõ ha gargãta ou polmõ ou os outros estormẽtos et nẽbros que forõ feytos pera ello, cõque el possa y falar, et esto nõ he nẽ pode séér; et se afegura do ydolo for doutra ymage que nõ seja de omẽ, se he de carneyro, poñamos que veña oespiritu máo, et entre et fale, ¿podera fazer al senõ braadar, segũdo que braada ocarneyro ?, çerto nõ al; et se for de cabrõ outrosi nõ fara senõ braadar, et se for de touro mudiar ou rreburdiar, et se for de çegona, ferir [cõ] os pycos et fazer aquel som que ellas fazem como taboezillas. [+]
1300 XH I, 0/ 141 "Em este lugar fala obispo dom Lucas ẽno quinto capitolo da segũda ydade, ẽna rrazõ da ymage que fezo el rrey Nyno aBelo seu padre, et diz que despoys que as gentes começarõ dea adorar et tẽer por seu deus, por que erã aly defendidas et amparadas, et que por aquelas torpedades et pecado que aly faziam os omẽs em leyxar aDeus et adorar ao ydolo, que vynam os espiritos máos et faziam açerca da ymage hũas semellanças de escarnos aos omẽs, et elles tynãlo por vertude et maravillauãse delo, mays nõ diz Lucas que ẽna ymage [entrasem] aqueles espiritos máos, mays diz que arredor della ofaziam. [+]
1300 XH I, 0/ 141 "Et partironse em esto aquela donde lle vynã tantas et bõas rrazões, et pensarõ em ello, et diserõ que [per] ventura poderia seer este moço odaquela estrella que paresçera deque falarã os estreleyros ael rrey Nemprot; pero doyasse Tare cõ todo esto da perda que tomara em suas ymages quelle seu fillo quebrãtara, et sobre todo quesse temja moyto, cõmo omẽ bõo et [apreçibido] das cousas que aviam de víj́nr, que por ventura ou [os] matariam aly os caldeos por ello, ou lles fariam grande dano et desonrra, cõmo contesteçeo despoys. [+]
1300 XH I, 0/ 141 Et Abraã logo que soubo falar logo amou moyto de léér, et lya et aprendia moyto em pouco tẽpo, et esto era por queo amaua moyto, ho al por que era [de] moy bõo coraçõ et moy et sotyl et engenoso pera aprender; et começaua logo aaprender osaber das estrellas et as naturas das cousas, et ya em ello cõmo omovia arrazõ do bõo syso, et cresçeo moyto agina, et sayo grande, et fermoso, et sysudo, et esforçado et bem rrazoado, et moy lympo, et de bõos costumes. [+]
1300 XH I, 0/ 145 Et Josefo, em rrazõ de provas desto que diso Abraã, diz ẽno septimo capitolo do primeyro lybro da Antiguydade dos Judios, et trage por testigos os caldeos que falarõ da sabedoria de Abraã; et foy Beroso hũ [del[e]s], et nõ nomeou a Abraã [per] seu nome, mays diso del asi: despoys do deluvio, ẽna deçima generaçom, foy ontre os caldeos em Caldea hũ varõ justo et grande et moy prouado ẽnas cousas çelestiaes et ẽnos feytos grandes delas. [+]
1300 XH I, 0/ 155 Trebeta, este de que aqui falamos, foy fillo del rrey Nyno ao qual [arreyña] Semyrramis, sua ama, fezo [seyr] do rreyno, et mãtouo os rreynos aama cõmo a escolleo et lle mãdou opadre. [+]
1300 XH I, 0/ 160 Et ya feytos do saber da geometria, quehe açiençia das medidas da terra, [hũus] versos por latym que falam da conta et das quantias destas medidas das terras et dizem asy em seu latym: [+]
1300 XH I, 0/ 170 Andados do rreynado de Assyria çento et dez et sete ãnos et de Sytionja noveẽta et sete ãnos, et dos tebeos do Egyto seteẽta et çinque, [rreynãdo] em Assyria el Rrey Zameys, et em Sytionya el rrey Telsyom, et os tebeos ẽno Egyto, Abraã sééndo de seteẽta et çinque ãnos de quando nasçera, segũdo diz Eusebio ẽno grego et Jeronymo em latim, ẽno traslado que fezo daquela rrazõ de Eusebio, foy [Abraã] em esta ydade dereyteyro et meresçedor delle falar nosso señor Deus, et faloulle et fezolle sua promesa cõmo oystes; [+]
1300 XH I, 0/ 175 Et Sarra rreçebeolla de grado et leuoa cõsigo; et esta serua [foy] Agar de [que] falaremos adeante. [+]
1300 XH I, 0/ 175 Et diz mẽestre Godofre quese foy cõ esto pera arribeyra do rrio Nylo que parte aAsia de Affrica asy cõmo disemos em çima hu falamos de aquelas tres partes da terra por dondese partem as hũas das outras. [+]
1300 XH I, 0/ 175 Mays agora leyxaremos de falar de Abraã; et poys que do Nylo fezemos mençom, queremos contar as maravillas del, cõmo naçe et corre, et das cousas quese em el criam, et dos seus feytos mays maravillosos que de todoslos outros rrios que ẽno mundo som. [+]
1300 XH I, 0/ 176 Do rrio Njlo cõmo nasçe et dos lugares donde paresçe et per onde passa falarõ moytos sabios asy cõmo Aristotel, et Tolomeo, et Plynio, et Rratestem, et Homero, et Tomostem, et Artemydoro, et Ysidoro, et Muçiano, et Lucano, et Paulo Orosio. [+]
1300 XH I, 0/ 177 Et ao outro rrio daqueles dizenlle Astabores, et quer dizer tanto ẽna fala daquela terra cõmo rramo de agoa que vem de escuridade; et este corre da syestra parte. [+]
1300 XH I, 0/ 177 Et Paulo Orosio conta deste [Njlo] todas las cousas que diserõ os outros sabios saluo estas duas: a primeyra quelle cambea el os nomẽs, a segunda ẽno correr, que diz que em [algũus] lugares corre doutra [guisa] que nõ diserõ os outros sabios; et ẽno que cãbeou os nomẽs he esto: que oprimeyro lago queos outros poserõ por fonte do Njlo, et diserõ que avia nome Nulidom el diz quea nome Clara, et do lugar donde corre adeante et lle diserõ os outros [Njgris], chamoulle el Nebul, et ẽnos outros lugares el dizlle o Nylo cõmo os outros sabios que del falarõ. [+]
1300 XH I, 0/ 182 Et bem teno que do que das estrellas, et dos corpos çelestiaes, et das plagas do çeo -et plagas [que[r]] tanto dizer cõmo as partidas ou carreyras del - eu ey dito ẽna rrazõ do çeo, et moyto do que dizem daqui adeante, que bem osabes tu ca te traballaste ende et te [traballas] ajnda cõmo deues de saberlo et sabes lo: mays ao caualo ligeyro nõlle empéésçe de lle poer hũa vez as esporas ẽno cosso, et asy nẽ ao sabeo enlle falar ẽna sua sabedoria, que seo bem falam aly et el [moyto] desto sabe dantes, mays sabe despoys. " [+]
1300 XH I, 0/ 187 O [byspo] Acoreo leyxa aJulio Çesar et torna arrazoarsse cõ o Nylo meesmo cõmo omẽ bõo, empero o Njlo era cousa que non avia rrazõ; et [os] bõos omẽs tragem moytas vezes esta maneyra de falar; et disolle asy: [+]
1300 XH I, 0/ 187 Onde quer que te veẽ os sabios et as gentes pregũtã por ty, et eu nõ ouso falar nẽ dizer de [ty] cousa mẽtirosa [da] tua fonte; et esta gloria de saber oteu feyto nõ acaesçeo ajnda anẽgum quea posa aver, nẽ agente algũa ẽno mũdo, que te achase nẽ que seja alegre por tu séér seu Nylo que por ella sabea oteu nasçemẽto. [+]
1300 XH I, 0/ 202 Et diz Josefo quelle mãdou essa ora asi cõmo ja mãdara que çircondasse asy, et aseus fillos et [(et)] atodos los de sua [compaña] et sua gééracõ, et por esta conosçençia fosem departidos et conosçidos das outras gentes; et desta çirconçisom cõtaremos [adeãt] hu falaremos da de Ysáác, hu Abraã conplio este mandado de Deus; et sem esta rrazõ poemos outra por que foy esto feyto. [+]
1300 XH I, 0/ 204 "Et Sarra quando esto oyo, cõ medo que ouvo negou que nõ rriyra, et disolle noso señor Deus que falaua cõ Abraã pero que Abraã nõ coydaua que noso [senor] era: [+]
1300 XH I, 0/ 205 [poys] que começey hũa vegada afalar contygo ajnda te rrogarey mays, acõmo quer que eu [sõo] tal ante Ty cõmo poluo et çíj́nsa: ¿et se forẽ ẽna villa çinquoéénta bõos, destroyras aeles et aaçidade toda? [+]
1300 XH I, 0/ 205 Mays aqui leyxa aestoria afalar de Abraã et tornase acontar de Loth, seu sobrino. [+]
1300 XH I, 0/ 208 Et diz mééstre Pedro que este lago parte aArabia et aJudea que avia antes nome Palestina, açerca da qual foy em outro tempo aquel grande deserto moy forte et moy aspero, sem carreyra et sem agoa, enque os fillos de Ysrrael andarõ quareenta ãnos despoys da sayda do Egyto de que falaremos adeante. [+]
1300 XH I, 0/ 209 Et agora leyxamos aqui estas rrazões destas çidades, et tornaremos a falar ajnda mays de Loth em este lugar. [+]
1300 XH I, 0/ 212 Sobre esta rrazõ conta hũ autor em hũ libro que cõposo das estorias da nossa ley et das falas dos gentíj́s -et trage as estorias cõtra as falas et palauras, cõmo desputam as hũas contra as outras, et vencem as estorias aas fablielas ou falas; et olibro ha nome Teos que diz ogrego por Deus, et dolus que diz olatym por engano: et quer esto seer tanto cõmo libro ou rrazões que falam de Deus et dos enganos dos ydolos dos gentíj́s - et diz que asi foy da moller de Loth et asylle contesçeo cõmo aqui he contado, onde diz desto este latim por seus verssos: [+]
1300 XH I, 0/ 212 Estonçes falarõ sobre esto aquelas duas yrmãas et diso ayrmãa mays grande aamenor: [+]
1300 XH I, 0/ 212 Em este lugar fala Jeronjmo se ouvo pecado [en] este feyto ou nõ; et diz que bem podem seer escusadas cõ rrazõ as fillas de Loth do que pecarõ cõ seu padre por que o fezerõ abõa [entençom] por rrecobrar olynage dos omẽs, que coydauã que era perdido se ellas esto nõ fezesem, cõmo ofora ẽno deluvio senõ por los da arca. [+]
1300 XH I, 0/ 215 Et lançãdo conto aesto Abraã, conta aestoria da Biblia que se forõ el et Sarra sua moller do val de Manbre, hu falara cõ noso Señor Deus; et foyse contra parte de medio dia, et morou ẽno [deserto] de Cades et de Sur, aly onde Moysem despoys tirou as agoas da pedra, asy cõmo diremos adeante, et daly sayo et foy cõmo [pelygrino] aGerara, que som [hũus] lugares da terra [a] que dizẽ Palestina. [+]
1300 XH I, 0/ 223 Et segundo diz Agostim ẽna Glosa, estes sete cordeyros querem séér as sete molleres de que fala Ysayas, et os sete dões do Espirito Santo que rreçebem [porlas] mãos dos bispos os que nouamẽte veẽ ááfe. [+]
1300 XH I, 0/ 227 Deste carneyro falarõ os santos Padres et os outros sabios; et os [hũus] diserõ queo criara Deus ali da terra nouamẽte, os outros dizẽ que nõ, mays queo adusera aly doutra parte, et afirmã que despoys das obras dos seys dias que Deus criou nẽgũa cousa de novo tal. [+]
1300 XH I, 0/ 238 Zarã et os outros, et os que vierõ deles segundo dizem Moysem, et Josefo, et mẽestre Pedro et segundo todos los outros gregos, ebraycos et latinos que desta estoria falarõ. [+]
1300 XH I, 0/ 243 Andados setéénta et çinque ãnos achou Deus [a] Abraã omẽ moy entendido et dereyto pera lle falar, et faloulle, et mandou lle quese sayse de sua terra, cõmo he dito, et prometeo Deus de dar ael et aseu lynage aterra de Cananea. [+]
1300 XH I, 0/ 245 Et despoys que Eusebio foy byspo de Çesarea et santo omẽ, et [Jeronjmo] outrosy bispo et santo, et que trasladou a Biblia em [este] noso Latym, falam destas [rrazoens] em suas canonycas, queremos vos contar aqui dellas, segundo queas contam os autores dos gentíj́s, et desi diremos et declararemos que querem dizer, et achamos que tambem diserõ os gentíj́s palauras et rrazões que dizẽ hũa cousa et dam aentender outra, cõmo ofazem os nosos Testamentos, ho da noua ley et ho da vella que andou sempre em fegura, oque nõ faz tanto onovo que anda ja ẽno feyto da cousa. [+]
1300 XH I, 0/ 252 Et aeste pastor, tal et de tantas gardas de ollos cõmo oydes, dou [arreyña] Juno agardar aquela jovenca, et opastor [desque a] tomou gardoa, et onde quer que el estaua sempre cataua pera hu ella estaua, et sempre avia et atyña ante os ollos por donde quer que ella andasse; et leyxauaa paçer de dia et [despois] que se poyña o sol ençarrauaa et atauaa [perlo] pescoço, cõmo aboy: et ella paçia das follas das [aruores] et das eruas amargosas et de quaes quer que [acaesçiã], et bebia de quaes agoas podia aver aas vezes de rrio, aas vezes de lagõas estancas et limosas; et em lugar de bõo leyto enque ella soya jazer cõmo filla de rrey, jazia em terra, aas vezes em erua, aas vezes ẽno astrago puro; et áás vezes por fazer prazer aseu pastor que ouvesse merçede dela, et lle desse mellor ida, queria alçar os braços et alçauaos cõtra el et nõ os podia estender, et quando lle queria falar, emlugar de palaura [mudiaualle] cõmo vaca; et era desto moy maravillado opastor et entendeo oque era et cõmo andaua encantada, que ao seu soon meesmo avia medo et da sua voz espantaua sse. [+]
1300 XH I, 0/ 252 Et el rrey Ynaco, seu padre, tomaua das eruas et chegauallas aaboca queas comese, et ella [beyjaualle] as mãos et lanviallas, et cayanlle as lagremas dos ollos, et se falar podesse diria seu nome et como lle acontesçera et pederia ajuda quelle acorresem atal feyto. [+]
1300 XH I, 0/ 254 Et hũ dia vyña de mõte Liçeo et vyoa hũ deus que avia nome Pam -et dizẽ os autores que aeste chamauã os gentijs deus das cabras -, et este tragia ẽna cabeça hũa grilanda de pyno, et começou afalar aSyringa et dizerlle suas [palauras] de donear, et sobrelas quelle avia ditas quedauã moytas outras por dizer. [+]
1300 XH I, 0/ 256 Et despoys que ouvo dous péés cõmo moller, et nõ mays, alçouse em elles et avia medo de falar temendose de mudiar, cõmo quando era vaca, pero foy começando pouco [et] pouco, et falou cõmo antes segundo que falar deuya. [+]
1300 XH I, 0/ 258 Os autores dos gentíj́s forõ omẽs moy sabios et falarõ de grandes cousas em moytos lugares em fegura et em semellança de hũa cousa por outra, asi cõmo ofazem oje as santas escrituras [de] nosa madre santa [igleia]; et sobre todoslos outros autores Ovjdio ẽno seu Libro mayor, et esto he asua teolysia dos gentíj́s mays que outras rrazões que elles ajam, et o Judio mayor nõ he al ontre elles senõ ateoligia et a Biblia [delo] ontrelos gentíj́s. [+]
1300 XH I, 0/ 259 Et elles nõ falarõ em seus ditos senõ de grandes omẽs, quer fossem de máos custumes, quer de bõos, aquelas [dõnas] ou donzelas em quẽ elles quiserõ poer seus enxemplos encubertos; asi cõmo era Dampne, aquẽ amou Febo, deus do sol, asi cõmo sabedor das naturas do sol, quea chamarõ filla de Peneo, aquẽ elles chamauã rrey et deus. [+]
1300 XH I, 0/ 259 Et outrosi aesta Yo, de quẽ aqui falamos, quea amou el rrey Jupiter, cõmo he dito, quelle diserõ que era filla do deus et rrey et rrio Ynaco, et esto asy foy et todos dizem que esta Yo filla foy de Ynaco rrey de Argos de Greçia. [+]
1300 XH I, 0/ 262 Em pos esto onde diz quea pedio arreyna Juno aJupiter, et el doulla, et ella dou ha em garda aArgo, oseu pastor dos çento ollos, et he esto oquese entende que Juno he odeleyto da terra et das rriquezas, et Argo omũdo, et despoys daquelo se dou esta Yo amays grandes viços et desi apeores costumes, et atyña omundo em laçada em elles, cõmo diz oautor, quea tyña Argo presa ata quese doyo dela Jupiter et entendese aqui por Jupiter oseñor apartador, cõmo disemos; et enviou aMercurio, seu fillo, et esto he bõa rrazõ et sabia, ca esso quer dizer Mercurio; et vençeo Mercurio aArgos, asi cõmo ao mundo, rrazoando se cõ el sobrelas preguntas quelle fazia Argo falandolle encubertamẽte das rrazões das sete artes liberaes, et dizẽdolle que amara Pam aSyringa tornada em [canaueyras] ẽnas rribeyras do rrio Ladom; et em este mudamẽto de [siringa] et em amor de Pam lle falou destas rrazões segundo que mẽestre Juã conta; et diz que este rrio Ladom que corre por medio de Greçia et quee rrio de moy bõa agoa, moy clara, et moy sãa, et ha moytas canaveyras por todas las rribeyras del; et mostra que vierom aly aaquela rribeyra todoslos filosofos de Greçia aestudiar sobrelas sete artes liberaes. [+]
1300 XH I, 0/ 262 Ynaco, orrio da çidade de Argos de Greçia, he chamado Bosffor de bos que dizemos os latinos por boy et por vaca, et foros que diz ogrego por leuar, por que aquel rrio et aquel mar leuarõ et passarõ aYo de Greçia ao Egyto; et Bosforo he cousa de que fala [oPlimo] et outros moytos sabios. [+]
1300 XH I, 0/ 265 Et do nasçemento destes moços falaremos adeante, et contaruos emos as suas estorias. [+]
1300 XH I, 0/ 269 Et segundo que diz meẽstre Pedro ẽno [capitolo] que fala do traballo et lazeyra que Rrebeca leuaua ẽna preneçe destes fillos, deuese entender asy cõmo paresçe [algũus] dos que desta estoria falarõ, et dizẽ que nõ vyña esto por estreytura do ventre de sua madre, dizẽdo que nõ podiam caber ala, mays que era esto tam solamẽte por la voõtade de Deus que mostraua ẽnos que nõ nasçerã ajnda, oque [auya] aelles de acontesçer despoys que fosem grandes cõmo ẽna primogenytura, que he aavantage queos primeyros fillos dos rreys ham, et herdam todaslas cousas de seus padres, et am poderio sobre seus parentes, cõmo em [estes] dous yrmãos foy quea ouverõ anbos, ouvoa hũ [(hũ)] por natura, et ho outro aleuou [del] por graça, et outrosy que feguraua et mostraua ja estonçes aquela lide destes dous yrmãos ẽno ventre de sua madre, et oapartamẽto que avia de [vĩjr] ẽnas geerações deles; et segũdo dizem et creẽ moytos, Jacob santificado era ja ẽno ventre de sua madre, ou firmado pera bem, et outrosi figurado et mostrado dantes ẽna contenda destes dous yrmãos ohum contra outro ẽno ventre de sua madre, queo consyntimento de Ihesu [Cristo] quese nõ ajuntaua nẽ ajunta cõ o de Belial, quee do diablo. [+]
1300 XH I, 0/ 275 Sobre este departimẽto conta Plinio ẽno dozeno capitolo do quinto libro da Natural Estoria, enque el et estes outros sabios, Temostem, et Eratostem, et Artenjdor, et Ysidro, falam do Egito et dizẽ quam grãde he et cõmo he tallada, segundo quea çerca orrio Njlo et vay [per] medio dela. [+]
1300 XH I, 0/ 275 Et diz Josep que aly preguntarõ os omẽs daquel lugar aYsáác por Rrebeca que moller era, et el, temendose queo matariam por ella, por que era moy fermosa, disolles que era sua yrmãa, cõmo disera [Abraam], seu padre, por Sarra ẽno Egito; et soubo el rrey [Abymelec] esta rrazom, et despoys [desto], acabo de tempo, passando [Abymelec] açerca da casa de Ysáác catou por [hũa] fiestra et vio estar cõ ella em seu solaz cõmo esta marido falando cõ sua moller, et chamou ho estonçes et diso lle: [+]
1300 XH I, 0/ 279 Et pero sofrerõ elles todo por nõ fazer nojo aseu fillo, nẽ pesar, quelle queriã bem, nẽ se quiserõ traballar deo partyr delas, et acharõ que era mellor dese calar que por ventura em falar em ello nõ lles aproveytaria, et leyxarõ aseu fillo fazer oque avia começado. [+]
1300 XH I, 0/ 285 Et dou abeber áágrey de Rrachel, et desy beyjoa, et começou de chorar et falar lle, et mostrar lle cõmo era sobriño de Labã et fillo de Rrebeca. [+]
1300 XH I, 0/ 295 Et diz Josefo que Jacob, por que avia medo de seu yrmão Esau, [porlo] que lle avia feyto, que quiso saber avoõtade que tyña contra el, et conta a Biblia et as outras estorias que desta rrazõ falan, que enviou seus messageyros daly ael aSeyr, que he em terra de Edom, et mãdou lles quelles disessem asy: [+]
1300 XH I, 0/ 296 Et por esta passada ouvo nome aquel lugar daly em [deante] ovááo de Jacob, asy cõmo contam as estorias; et he [dou[s] myllare[s]] da fonte Jordam, em terra de Ydumea; et despoys que ouvo passado todo oseu quedou el sóó aly pera fazer sua oraçõ; et veẽo aly ael hũ angeo de Deus com que el luytou ata [amanãa], et diz Josefo queo angeo quelle falaua et queo esforçaua de palaura dezendolle [quesse] touesse bem, [et] que luytasse rrezio et mostraualle cõmo, et dizia lle que se cõ el podesse que era angeo forte de Deus, que asy et ajnda moyto mays poderia cõ seu yrmão Esau que era omẽ, se contra el viesse, et que oseu lynage nũca [faleçeria] nẽ naçeria omẽ de mayor força que el. [+]
1325 TPc II, 19/ 35 Detenendosse el demãdado de fazer mostra en juizo de la cousa movil que lle demãdassẽ, poderia acaesçer que duraria tãto o preito que en comedio daquel alongamento la ganarie por quanto el miismo ou algun outro a que a ouvesse dada ou enalleada, segundo dissemos en las leys del titulo que fala en esta rrazõ. [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 Et conta que en Frigia a Mayor foy a çidade a que diserõ Synyrna en que he a hũa das mayores sete [igleias] de [chistianissimo] de que fala Sam Iohan, apostolo et [euãgelista], ẽno libro [do] Pocalipsi. [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 Et d ' esta çibdade et dos seus feytos aueremos a falar moyto em esta estoria por que o seu feyto foy moy grande et moy maravilloso que saluou ende as sete maravillas que conteçerõ ẽno começo das seis ydades asi cõmo a estoria et a bliuja mayor feyto ca o de Troya nõ ouvo nẽ ha de auer ẽno mundo que cõmo quer que ella foy destroyda. pero ẽno destroymẽto tantas gẽtes se ajuntarõ et tam nobles, et tantas outrosy as mortaldades que se ende fezerõ que nõ forom mayores nẽ mays maravillosas en outra partida do mundo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 Et aqui en este lugar leyxamos a falar outras moytas estorias que nõ son d ' esta rrazõ que conteçerõ de lo começo de seu destroymẽto [+]
1350 HT Miniaturas/ 11 Et entrarõ em rrazões de hũas et de outras cousas bõas cõmo tam grandes õmes et vierõ a falar do labor de aquela çerca. [+]
1350 HT Miniaturas/ 11 Et el rrey começou de se queyxar a Feuo, que era esse meesmo Apollo que falaua con el, da grandeza d ' ela et da desmesurada cousa que ende era menester. [+]
1350 HT Miniaturas/ 13 Et despoys que lle contarõ toda a rrazõ, falarõ el et Telemeo et Peleo et os outros grãdes [omes] que erã y sobre este feyto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 18 Et a fala et palauras que ouverom entre anbos veẽo en tal maneyra et por taes rrazões que ella o rreçebeu em seu palaçio et em sua camara prometeu lle el que casaria cõ ella quando o deus ajudase a aquel feyto a que ya, et a sua vijnda que por aly se tornaria, et que a leuaria consigo por moller. [+]
1350 HT Miniaturas/ 21 Et Jaason começou a falar com ella. [+]
1350 HT Miniaturas/ 33 Et estas jnfantas, fillas de aquel Rey Pelyas, em yndo falando suas rrazões con Medea d ' esto et al nõ, et ouverõ se lle a descobryr. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et ajũtarõ se a falar suas falas et departimẽtos: dous et dous, et tres et tres, et a lugares quatro ou mays, asi cõmo acaesçe a falar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et cõmo faziã os dioses, asi faziã as deesas et ajũtarõ se entõ a esta fala a rreyña que era yrmãa et moller lynda del RRey Jupiter; et Palas, deesa dos saberes et de batalla et de outras cousas moytas, (et) era filla del RRey Jupiter; et Venus outrosi, deesa de fremosura et de todas las outras aposturas (et) dos entẽdedores, que era amyga del RRey Jupiter (et) moller de seu corpo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Seendo falando de suas cousas et de seus amores et de seus avijmẽtos cõmo erã as mayores donas et rreyñas et mays poderosas que en todo o mũdo avia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et en esta maneyra estauã todos los outros dioses et deesas ajũtadas ẽnos paaços del RRey Tãtalo, falando cada hũ de seus solazes et de seus amores et de seus avijmẽtos, cõmo erã as mayores donas, que lles acaesçeu. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et des que a ouverõ todas leuda, falarõ en feyto da maçãa. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et era Palas señora d ' esto,(et) rrogarõ lle as outras que disese a verdade et nõ mays depoys que Juno et Venus mãdarõ a Palas que disese [o feyto] por que [vynã], et ela começou sua rrazõ et contou a el RRey Jupiter, ante todos los que y estauã, todo o feyto, et diso [asi]: ' RRey, señor, nos estando todas tres falando em nosos solazes, veẽo esta maçãa et caeu ontre nos, et nos nõ sabemos (de) onde et he scripto em ella que a a mays fremosa seja dada. [+]
1350 HT Miniaturas/ 52 Et por mostrar cõmo pareçeria mellor que as outras en quaes -quer cousas, diz que poso alcofor ẽnos ollos, et que tyngeu as [sobrõçellas], et cõposo se de seus afeytos et quando ouvo a falar, catou contra Paris, fazendo moy aposto gesto et synaes cõ os ollos; et esto por tal que Paris lle parase mẽtes et catase para ela et mesurase ontre ella et as outras qual meresçia de seer julgada por mays fremosa. [+]
1350 HT Miniaturas/ 54 Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) [+]
1350 HT Miniaturas/ 56 Cõmo viña Paris et tragia [Oenõne] consigo, et rreçeberõn o as [jnfãtas] Qvando [se] vyña Paris para seu padre, RRey Priamo, et eram ja nõ moy alonge da çidade, adeantarõ se os caualeyros que vieram por el et forõ -n o dizer a el rrey, seu padre, et [aa] rreyna, sua madre, et a seus yrmaãos. et el rrey et toda sua casa forom moy alegres que mays nõ podiam en tanto que falauã d ' elo todos los pouoos. et [sayrom] estonçe os jnfantes, fillos del RRey Priamo, con outras cabalarias a [rreçeberlo]. [+]
1350 HT Miniaturas/ 56 Et en todo aquel dia nõ falarõ nẽ fezeron outra nẽgũa cousa senõ en conbites,, et en solazes, et outras moytas alegrias [+]
1350 HT Miniaturas/ 56 De [cõmo] falarõ el rrey et a rreyna [Em] outro dia apartarõ se com Paris el rrey et a rreyna et todos seus fillos et fillas com Paris, et aly lle contarom toda a rrazõ por que aviam enviado por el; et demãdarõ et preguntarõ lle logo aly que lles disese todo o feyto de seu [avijmẽto], et cõmo lle aconteçera que todo lles contase cõmo fora et era. [+]
1350 HT Miniaturas/ 57 Cõmo el RRey Priamo et a Reyna Ecuba falarõ cõ o pastor que criou a Paris Pasado aquel dia, el RRey Priamo et a RReyna Ecuba, sua moller,, et seus fillos d ' elles, Ector et os outros tornarom a a rrazon de Paris. [+]
1350 HT Miniaturas/ 62 Et en todas las tuas presas, te prometo de ajudar ' todas estas cousas lle [outorgou] Jaason, et jurou o todo asy conplidamẽte cõmo o ella demãdou mays depoys se pejurou, ca lle nõ atendeu nẽgũa cousa de quanto lle jurou, et ella sofreu por el moyto mal, asi cõmo o conta a estoria de Media mays eu nõ falarey mays en esta rrazõ [como] lle depoys acõtesçeu, et tornarey a mjna estoria, ca por aly o pode saber aquel que o deseja de saber que lle fezera, et diso lle: ' eu vos faço omenage que ẽno ponto que ouver voso mãdado, que me acharedes ẽno porto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 62 Et leuarey [comygo] tãtos dos meus vassalos cõ que lle farey tãto de mal que senpre ende falarã, et nũqua oy mãdado de que me tãto plouvese ' Poys que Hercoles ouvo esta rresposta de todos seus amygos, fezo fazer quinze naves; et garneçeo as moy bem de viãdas et quanto mester avyam [+]
1350 HT Miniaturas/ 69 Et des oy mays nõ vos falarey en este pleito. [+]
1350 HT Miniaturas/ 72 Deus, ¿quẽ oyo falar de tal coyta? [+]
1350 HT Miniaturas/ 85 Et poys que Vlixas soubo que el era en casa de donas, pensou qual seria a maneyra [per] que o mellor podese coñosçer et falarlle et tirarlo de ala. [+]
1350 HT Miniaturas/ 85 Et falarõ Diomedes et Vlixas, et rrazoarõ sobre esto moytas cousas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 86 Cõmo Vlixas et Diomedes [falarõ] cõ a mõja que era Achilles ẽno mõesteyro. [+]
1350 HT Miniaturas/ 86 Et mãdarõ a todas suas donas et a aqueles dous caualeyros que nõ disesen d ' este feyto fasta que elas falasen a seu padre. [+]
1350 HT Miniaturas/ 86 Et quando veu a jnfanta que era descuberta do seu feyto et de Achilles, foy se para seu padre, RRey Licomedes; et aparto o et diso lle que queria falar cõ el. [+]
1350 HT Miniaturas/ 86 Et chamarõ a a fala Vlixas et Diomedes et foy o pleito asi librado que Achilles casase cõ a jnfanta ante que se fose. [+]
1350 HT Miniaturas/ 92 Agora leyxa o conto falar dos gregos por contar cõmo el RRey Castor et el RRey Poleus, yrmão(s) de Elena, morrerõ ẽno mar [Óno] tẽpo et ẽna sazõ que Paris tomou Elena ẽnos quinze dias primeyros, seus yrmãos el RRey Castor et el RRey Polus entrarõ sobre mar por lle acorrer; mays en forte põto se alongarõ d ' aquel porto en que entrarõ; ca tã toste que se ende partirõ et tomarõ a terra de vista, leuãtou se hũa moy grã tormẽta et fezo hũ tã grã vento tres dias que nõ foy y naue que d ' aquela vez ousase entrar ẽno porto nẽ sayr del cõ braueza do mar; ca foy tan brauo et tã peligroso que en aqueles tres dias nũca çesou nẽ quedou aquela tormẽta. [+]
1350 HT Miniaturas/ 92 Agora leyxa o conto a falar d ' esto por diujsar as feyturas dos que criarom Troya Beneyto de Santa Marta, que tornou esta estoria em françes et que nõ quiso leyxar nẽgũa cousa de [escripuyr] do que fezerõ os que çerquarõ a Troya et esso meesmo dos que a defendiã, segundo que o el aprendeo por Dayres, quer nos agora mostrar dos que se y [açertarõ] de cada hũ que semellança avia ca Dayres, de que o el aprendeu, andaua os catãdo hũus et outros quando [poyan] suas tregoas de vn mes et ou de mays ou de menos ca el ben sabia dos troyanos quaes erã cõmo aquel que era natural de Troya et viuya entre elles. mays fazia moyto por veer os gregos por achar çertamẽte en todo et cõplir verdadeyra mente sua estoria. [+]
1350 HT Miniaturas/ 93 Et falaua moy ben en maneyra que o nõ podia nẽgũ rrepre(n)der de palaura que disese. [+]
1350 HT Miniaturas/ 94 Et nõ era moy grande de corpo nẽ moy pequeno, mays era moy sesudo et falaua moy ben. [+]
1350 HT Miniaturas/ 95 Et avia o nariz curuo et era tã ben rrazoado, et falaua tã bem que õme nõ poderia achar seu ygoal. [+]
1350 HT Miniaturas/ 96 Outrosy falaua moy cortesmente et moy bem cõ moy onesta rrazõ. [+]
1350 HT Miniaturas/ 96 Agora leyxa o conto falar dos gregos por contar dos troyanos Poys que vos ey contadas todas las feyturas dos gregos, agora vos contarey des -de aqui os feytos dos troyanos, et primeyramente do moy nobre et esçelente RRey Priamos, señor de Troya [+]
1350 HT Miniaturas/ 100 Et estauã lle tam bem panos que nõ podiã mellor. ella nõ tragia as espaldas curuas mays moy dereytas et mesuradas et de moy bõo talle, nẽ moy anchas nẽ moy estreytas. ella avia tal corpo (et) os seus peytos [erã] tã blancos que mays nõ podiã seer. ella avia os braços longos et as mãos moy fremosas et os dedos longos et ben feytos. en pero digo vos tãto que cõmo quer que era moy fremosa (que era) tam alegre que moytas vezes paresçia sandia, ca tã leda era et tãto era en ella o plazer do coraçõ et en tal guisa que todo õme se pagaua de falar cõ [ella] por que se rrazoaua tam bem, que a todos [aplazia] quanto ella dezia et todos se maravillauã de sua fremosura. et quando algũ saya a rreçeberla, fazia ella tã bõo cõtenẽte que nõ a ẽno mũdo õme que ende nõ fose moy pagado. [+]
1350 HT Miniaturas/ 101 Agora [leixa] o conto a falar das [feyturas] dos gregos et dos troyanos et torna contar cõmo os de Greçia forom todos ajuntados et asuados Agora diz o conto que logo cõmo o jnverno foy seydo et o veraão vij̃do, os gregos nõ quiserõ fazer mays tardada. [+]
1350 HT Miniaturas/ 103 Cõmo Agamenõ fezo fala cõ todo los prinçipes Asy [cõmo] vos ey dito, forõ os prinçepes de Greçia todos ajuntados ẽna [cibdade] de Atenas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 105 Et cõmo se virõ, andarõ tanto falando en aquelo de vn et do al que acharõ ontre sy moy grãde amjstança. [+]
1350 HT Miniaturas/ 105 Et poys que oyue dadas mjñas oferendas et feytos meus sacrifiçios, estando ante o altar fazendo mjña oraçõ, diso me hũa voz que me partise d ' aly; et viese falar con vosco; et vos rrogase comunalmente que por nẽgũa cousa nõ vos partades ata que tomedes Troya; et que matedes et destroyades toda a gente d ' ende. [+]
1350 HT Miniaturas/ 109 Et falaua com elles, et fazia seu consello em como se parteria a gerra dos gregos. [+]
1350 HT Miniaturas/ 116 Agora leyxa o conto falar dos gregos [por] contar as ajudas que vierõ a el RRey Priamus, et [quaes] forõ os rreys et duques et prinçepes que o vierõ ajudar (A)gora diz o conto que os que vierõ ajudar el RRey Priamos forõ estes: de terra de Çeçilia, el RRey [Pandom] et Dastor et Apoyn o vello. [+]
1350 HT Miniaturas/ 116 Et bem sey que fortemẽte farã de ssy falar ẽnos torneos. [+]
1350 HT Miniaturas/ 119 Et sabede que despoys que o mũdo Deus formou, nũca õme oyo falar de tã grã caualaria que fose jũtada por defender hũa villa et quero vos ende dizer o cõto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 120 Agora leyxa o conto a falar dos de Troya et torna a cõtar dos gregos que estauã ajnda en Tenedõ, et cõmo Palomades chegou cõ XXXa naves [(C)onta] a estoria que os gregos esteuerõ sempre en Tenedom que nũca [0] ende se mouerõ ata que chegou Palomades et trouvo cõsigo [triijnta] navios moyto grãdes gamjçidos de moy bõas cõpañas et de nobles caualeyros. [+]
1350 HT Miniaturas/ 120 Et falarõ moyto en aquesto, et ouverõ cõsello de moytas guisas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 127 Et de mañãa farã por vos tã grã doo que sempre ende falarã, ca em vos foy oje estreado aquel que moy sem piadade fara grã dãpno en gregos. [+]
1350 HT Miniaturas/ 133 Et foy falar cõ el rrey seu padre, et diso lle asi: ' Señor, eu sayrey da villa ca me cõuẽ de yr ala. [+]
1350 HT Miniaturas/ 137 Et des oy mays poderedes conosçer esta terra pero segũdo vos acaesçeu, mellor vos fora estar ala em paz ' desi descaualgou logo para o desarmar das armas que tragia et sabede que erã as mays rricas et as mays preçadas de que õme oyu falar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 181 Et Troylus tomo a por la rrenda, suspirando moyto et foy falando cõ ella fasta que toparõ cõ os da oste que a [vynã] rreçeber. [+]
1350 HT Miniaturas/ 182 Et quando se anbos ouverõ a partir, nõ poderõ falar; pero partirõ se de aly sen outro espedimẽto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 182 Et fazedes guisado, ca fostes entr eles criada mays por esto nõ deuedes de seer sospeytosa ca moytas vezes oy falar de moytos que nũca se virã nẽ se coñosçiã, que se depoys quiserõ grã ben. [+]
1350 HT Miniaturas/ 183 Cõmo Breçayda rrespondeu a Diomedes Brezayda rresponde o cõmo sesuda et moy bem criada ẽna plaça et diso lle asi: ' señor caualeyro, nõ he dereyto nẽ rrazõ de falar cõ uosco en amor nẽ cõ outro nẽgũ ca vos meesmo seriades aquel que me tẽeriades por maa et viltada. [+]
1350 HT Miniaturas/ 183 Et queria lle a gẽte ben, et el a mj̃ Et leyxey a terra et as gẽtes cõ que fora criada (et) en que avia moyta onrra et grã rriqueza et todas las cousas en que avia plazer Et agora [son] fora de todo esto et por ende nõ he tenpo de falar en amor de -mays, bẽ uos digo et uos bẽn o [entẽdedes] que [nõ] ha dõna nẽ donzela que se tã agiña vençese que a nõ ouvesen por rrafeçe et nõ por preçada ca vejo eu que aqueles que tragẽ seu feyto cordamẽte et mays encuberto que podẽ, que adur se podẽ encobrir nẽ gardar que a as vezes d ' eles nõ posfaçem. [+]
1350 HT Miniaturas/ 184 Cõmo Diomedes [rrespondeu] a Breçayda Despoys que Brezayda ouvo sua rrazõ acabada, ben entendeu Diomedes que ella era de bõa rrazõ, (et) diso lle asy: ' [senora], acõmoquer que a vos nõ plaz de falar en este pleito, a vos dou o meu coraçõ; et poño en vos mjña asperãça et amar vos ey senpre de amor verdadeyro, asperãdo en vos merçede que me ajudaredes, avendo de mj̃ doo; et me tomaredes por voso leal amygo, ca eu por nẽgũa maneyra nõ poso cõtradizer ao amor que quer que eu seja voso todo quito. [+]
1350 HT Miniaturas/ 184 Cõmo Diomedes quisera mays dizer et nõ ouvo lugar en que Diomedes mays quisera dizer, mays chegauã se tãto a as tendas que lle nõ podia falar a seu [talente]. [+]
1350 HT Miniaturas/ 184 Cõmo Diomedes leuou a luva de Braçayda [Qvando] Breçeyda chegou a as tendas, Colcas, seu padre, sayo [0] rreçeberla et foy cõ ella moy ledo; et abraço a moyto. et ella a el desi apartarõ se anbos a falar de consũu et ella diso asi: ' padre, señor, vos fezestes moy maa cousa et moy desaguisada, et que uos en todo tenpo sera rretraydo et posfaçado por que leyxastes os vosos amygos et as vosas grãdes rriquezas que aviades en Troya. [+]
1350 HT Miniaturas/ 185 Et este tendillo(n) era tã noble et tã maravilloso que nõ ouvo õme ẽno mũdo tã sabedor que podese dizer en latim nẽ en rromãço as feyturas et as maravillas et as vertudes que en el avia Et por ende nõ cõven de detẽer rrazõ sobr este feyto ca moyto al teemos en que falar [+]
1350 HT Miniaturas/ 186 Agora leyxa o conto a falar de Breçayda por contar a seutima batalla Despoys que as tregoas dos tres ãnos forõ acabadas et saydas, et que todos erã folgados et saãos, logo en outro dia sen mays tardar armarõ se todos da oste et os da çidade moyto agiña de bõas armas Et Ector sayo primeyro da çidade moy ben armado. [+]
1350 HT Miniaturas/ 191 Et falauã entre sy et rretrayam et cõtauã moyto d ' este feyto mays Troylus, quando veu o caualo, foy cõ el moy ledo; et gradesçeu o moyto a Polidamas, ca era moy bõo caualo et moy preçado. [+]
1350 HT Miniaturas/ 191 Et poso en seu coraçõ de fazer cõ el moyta bõa caualaria en guisa que Breçayda ouvese ende que falar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 [Agora leyxa o cõto a falar desto por contar como Ector foy garido As tregoas forõ moy bem gardadas dãbaslas partes et goaresçerõ moy ben Todaslas chagas.] [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 [Et moytos falarõ y qual delas era mays fremosa, mays nũca y foy tal que soubese dizer nẽ pensar qual delas era mays vela ou mays formosa.] [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 [Et estauã cõ ella doze pedras preçiosas et escollidas, de que a escriptura fala, que son as mays fremosas et mays preçadas que as outras todas.] [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 Et rremedaua cõmo falauã a furto, et cõmo se gardauã dos outros que os nõ visen nẽ entendesen [depoys] d ' esto paraua azes et partia batallas, et poyña ascuytas et enviaua esculcas [outrosy] mostraua cõmo se faziã as trayções. [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 Et os nomẽes d ' eles son estes: mermyos, çenoçefaly, çicopes, lenplans, panoçios, arcabatidas, pynes, [setiros], çiopides, macabios, antipedes outros que som feyturas et feguras de gentes estrayas de que fala a escriptura cõmo vos demostrarey os mermyones son feos et de maa semellança et escarneçidos tanto en feyturas que esto he hũa grãde maravilla. [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 Os conoçefalis am todo o rrostro longo en fegura de cam, et nõ falam cõmo õmes mays ladrã cõmo cães por que an todo seu syso entrego. [+]
1350 HT Miniaturas/ 196 Et tãgia os tã dulçemente que qual quer que os oyse que nõ podia en outra cousa pensar nẽ aver pesar nẽ tristura mẽtre os oyse demays aqueles que erã namorados, quando queriã falar cõ aqueles a que bem queriã ou lles dizer algũa poridade, nẽgũ nõ os podia oyr mẽtre aquela ymagẽe tãgia aquel estormẽto depoys outrosi tomaua rrosas et flores de moytas maneyras. [+]
1350 HT Miniaturas/ 197 Et mostraua lles quando y tardauã moyto, et quando falauã y mays do que deuyan todo por semellança, ou quando lles conpria d ' estar y ou de se yr logo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 198 Agora leyxa o conto (a) falar da camara de Ector et fala do que faziã gregos Mentre que durarõ estas tregoas dos seys meses, Paris ya moyto a meude a caça a Belias. [+]
1350 HT Miniaturas/ 198 Sabede que se lle este pleito mays durara, que el viera a morte pero ya (a) veer moyto a meude et avia grã sabor de falar cõ ella, ca esto lle era hũ grã cõforto et ella ben entẽdia que ẽno mũdo nõ avia cousa que el mays amase et por esto lle era mays orgolosa et peor de rrogar, ca as molleres de tal maneyra son pero en todo esto nõ quedaua Diomedes de lle pedir merçee moy a meude et dizer que nõ poderia viuer se (por) ella nõ fose ca toda sua vida en seu poder estaua, et en ella era todo seu pẽsar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 199 Cõmo Breçayda dou o caualo de Troylus a Diomedes Acontesçeu hũ dia que Diomedes foy veer a Breçayda por falar con ella. [+]
1350 HT Miniaturas/ 199 Et seendo Diomedes falando con ella, diso lle ella asy em rrijndo: ' Señor, por la crueldade grande sen mesura moytos som myngoados do que am et por que o gastarõ sen descreçõ, tornã a pobreza et a seer mẽgoados esto vos digo por este caualo que me no outro dia [destes] ca se o teuerades cõ uosco, quando ho [cavaleyro] troyano vos descavalgou do voso sem voso grado, et vos lo tomou cõmo moy nobre et ardido et valent que [el] he, nõ forades mj̃goado de caualo cõmo fostes et fora vos y bõo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 200 Et fasta medio dia nõ cobrou sua fala nẽ seu entendemẽto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 276 Agora leyxa o cõto a falar d ' esto por cõtar en cõmo as tregoas foron postas Toda aquela noyte passarõ os troyanos em chanto et en dolor por la morte de Troylo mays o corpo del RRey Menõ ficara fora ẽna area todo despedaçado et suas cõpañas faziã por el moyto grã doo et erã todos desconfortados, et outro tal os da çidade, ca en [todo] Troya nõ ficara tã bõo escudeyro nẽ que tam temudo fose en outro dia por la mañãa el RRey Priamus enviou a a oste mãdadeyros bem rrazoados (Et) por cõsello de seus amygos, enviou pedyr tregoas a el RRey Agameno. [+]
1350 HT Miniaturas/ 276 Agora leyxa o conto a falar d ' esto por cõtar cõmo a RReyna Ecuba falou a morte de Achilles Hũ dia acõtesçeu que a RReyña Eucuba era tã coytada por la morte de seus fillos que lle matarã que por nẽgũa maneyra nõ fazia semellança de viuer, mays de se leyxar morrer. [+]
1350 HT Miniaturas/ 277 Et faz nos caramẽte cõprar a asperãça que aviamos em el mays eu quero lle enviar dizer que quando for noyte escura, que se veña ao tẽplo de Apolonjs falar comygo ascondidamẽte a a porta a que dizẽ Tribulea, et que veña soo em maneyra que o nõ entẽdam [nẽgũus]. [+]
1350 HT Miniaturas/ 278 Et Achilles estaua en hũ leyto laurado moy rricamẽte cõ ourro et cõ pedras preçiosas et de gran valor et nõ jazia deytado, [mays] sya moy pensoso por Poliçena Et o mãdadeyro sabio et de bõo entẽdemẽto contou lle sua mesajen, et diso asi: ' Señor, a rreyna me enviou a vos et mãdou me que uos disese que fosedes falar cõ ella, ca ja vos quer dar sua filla Poliçena por moller. [+]
1350 HT Miniaturas/ 279 Cõmo Achilles rre(s)põdeu ao mãdadeyro da RReyna Ecuba Despoys que o mesajeyro sua rrazõ ouvo acabada, Achilles calou vn pouco et começou de falar depois que pensou. [+]
1350 HT Miniaturas/ 279 Et cras de noyte toda via eu yrey ao tẽplo a falar cõ ella. [+]
1350 HT Miniaturas/ 279 Et depois que ouver falado con ella, tornar me ey ante que seja mañãa, ca eu nõ queria que esto nẽgũ entẽdese en jogo nẽ en verdade. [+]
1350 HT Miniaturas/ 279 Et o mãdadeyro lle contou cõmo fora Achilles cõ el moy ledo, et cõmo falara cõ el. [+]
1350 HT Miniaturas/ 279 Et contou lle todo o que lle Achilles enviou dizer, et cõmo el fora ledo, et lle enviara prometer que lle verria ala falar cõ ella ' Et tu, meu fillo, apreçebete et toma cõ -tigo taes cõpañeyros que sejam verdadeyros et leaes, et te ajudẽ os mays fortes que aver poderes ca Achilles he tã orgulloso et tã ardido et tã valente que moyto adur et cõ grã traballo o poderedes chegar a morte ' Paris rrespondeu a sua madre, et diso lle: ' Señora, eu nada nõ temo senõ que el nõ verra y ca seede bem segura que se el ao tẽplo ven, que outra prenda que valla mays que seu mãto lle ficara y, ca eu lle farey leyxar y a pel et tanto sangre que lle [convijra] morrer. [+]
1350 HT Miniaturas/ 280 Et nõ catãdo a nẽgũa cousa nẽ a ventura que lle acaesçer podese, entrou ẽno mar a que diziã Les sen barcha [per] hũa noyte moy escura et quiso a veer por lle falar, et morreu y et nũca lle mays falou ca o amor he de tal natura que faz ao õme perder o siso. [+]
1350 HT Miniaturas/ 285 Agora leyxa o cõto de falar da morte de Achilies et de Antilogus por cõtar cõmo os gregos ouveron consello En esta parte diz o conto que os gregos eram moyto tristes por la morte de Achilles et de Antilogos. [+]
1350 HT Miniaturas/ 288 Et deytarõ -n a em hũ leyto, et moytas vezes acordaua, et tornava lle sua fala. [+]
1350 HT Miniaturas/ 291 [Agora leyxa o cõto a falar desto por rrazõ de devisar todo o mundo En esta parte diz o cõto que o grãde mar çerca todoslos outros mares et todaslas terras en rredor, o qual mar a nome Ouçiao.] [+]
1350 HT Miniaturas/ 292 Et por esso nõ pode ala nẽgũ chegar nẽ saber se mora y algũ senõ, ou que terra he por ende os mãdadeyros de Julio Çesar nõ falarõ ende nada. [+]
1350 HT Miniaturas/ 295 Et vos, rrey, fazede moy (agiña) apreçeber vosas cõpañas, et yremos falar cõ os gregos et en todas guisas mostrar lles emos quaes donas eu trago comygo et quanto valen depoys que son en batalla - a cõmo quer que me pesa moyto por que avemos menos a Ector, que nõ sera [conosco] - mays nõ se poden tãto gardar que lles eu nõ faça caramẽt cõprar a sua morte ' [+]
1350 HT Miniaturas/ 296 Agora leyxa o cõto a falar de aquesto por contar as vijnte et et hũa batalla Diz o cõto que tan toste que foy de dia, el RRey Priamo ajuntou toda sua cõpaña. [+]
1350 HT Miniaturas/ 341 Aqui leyxa o conto falar de Antenor por contar cõmo avẽo aos gregos Outrosi agora oyredes os peligros que os gregos pasarõ sobre mar, [et quaes chegarõ a porto et quaes forõ perdidos] et quaes forõ rreçebidos en seus rreynos, et quaes forõ deserdados, et quaes forõ roubados ou presos ou mortos, ou quaes forõ bem andantes ou mal todo esto contarey segũdo que o Dites leyxou en escripto ca ẽno mũdo nõ vyue õme que osmar podese as coytas que pasarõ [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Et acharom a seu señor Pyrrus moy malandante ẽna area, moy jnchado et tã teso que adur lles podo falar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Agora ley[x]a o cõto falar de Pirrus por contar (leyxa o conto a falar de Pirrus por contar da mez[cla que] fezerõ aos gregos) En esta parte diz o conto que Nãpus fou hũ rrey moy rrico et moy onrrado et moy sesudo et moy sabedor de leys. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Et estas novas foron logo sabidas por toda a oste, et ajũtaronse todoslos rreys et os prinçipes em hũ lugar, et falarom moyto sobre esta rrazon. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Palomades ficou todo esmayado quando esto veu, et ouvo ende tã grã pesar que nõ podia falar nẽ sabia que disese, nẽ achou rrazõ que por sy posese. [+]
1350 HT Miniaturas/ 348 Et quantos avia en Greçia todos falauã d ' esto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 349 Agora leyxa o conto falar d ' esto por cõtar cõmo Menalao chegou ao porto, et cõmo os gregos se chegauã En esta parte diz o conto que Menalao arribou en Miçenas moy mal -treyto et moy desbaratado, ca tã grandes [tormẽtos] ouvo el ẽno mar que forõ a par de morte. [+]
1350 HT Miniaturas/ 349 Agora leyxa o conto falar d ' esto por dizer cõmo Orestes foy entrego en seu rreyno Orestes era moy desdito et moy posfaçado das gẽtes por - que tã cruelmẽt matara sua madre. [+]
1350 HT Miniaturas/ 350 Agora leyxa o conto falar de Orestes por contar cõmo Vlixas aportou em Cleta Em aquela sazõ meesma que Orestes casou, aportou Vlixas en Cleta onde era el RRey Ydomenes. [+]
1350 HT Miniaturas/ 350 Et a ventura os giou tã mal que chegarõ a atal porto onde rreçeberõ tal dãno et moyto mal et dous yrmãos, rreys de aquela terra, que dizẽ a hũ d ' eles RRey [Rretrigolẽ] et a outro, RRey [Çiolopẽ] et estes ambos, quando virõ que tã grãde era o auer, tomarõ del quanto quiserõ et carregarõ moytas azemelas ' et forom moy cruus cõtra mj̃ ' et cõtou lle en cõmo foy despedaçado et desonrrado et depois cõmo chegarõ senllos fillos de dous rreys et diziã lles Antipates et Polifenus et que lle matarã mays de çem caualeyros dos que cõsigo tragia, et outros moytos et deytarõ -n os ẽno mar; et que prẽderã todos los outros et sen falla vos digo que nũca vistes nẽ oystes falar ẽno mũdo de [omes] tã desonrrados nẽ tã mal -treytos ' et fomos todos presos et jouvemos em sua prijon mays de vn mes. [+]
1350 HT Miniaturas/ 352 Ca moy bõo conpaneyro era para mj̃ mays era en grã coyta por que nõ podia falar cõ Antigona. [+]
1350 HT Miniaturas/ 352 Ca seu padre et sua madre et seus yrmãos a gardauã tã ben que [per] nẽgũa maneyra nõ lle podia nẽgũ falar afeytamente. [+]
1350 HT Miniaturas/ 352 Et eu moytas vezes oyra falar d ' elas mays nõn o poyde [estraesçer]. [+]
1350 HT Miniaturas/ 352 Et ellas outras vezes oyram de mj̃ falar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 355 Et quando chegou Vlixas, Alçiõ, [o] rrey, o rreçebeo moy bem et moy ledamente et cõ grã solenydade por que moytas vezes oyra falar del que era de moy bõo siso et de bõo entendemẽto et de moy bõa palaura, et que era rrey moy onrrado et de grande prez et sabedoria et de grãde nobleza. [+]
1350 HT Miniaturas/ 357 Et sem fala se eles mal meresçerõ, bem rreçeberõ o galardom em pouco rrato de aquel a que errar queriam. [+]
1350 HT Miniaturas/ 357 Et por ende senpre ella despoys foy mays onrrada et moyto mays amada et ajnda mays preçada de Vlixas, seu marido, et de todos los outros do rreyno et de quantos oyan falar d ' ela. [+]
1350 HT Miniaturas/ 363 Agora leyxa o [cõto] a falar de Pirrus por cõtar cõmo el RRey Menõ foy suterrado, et cõmo sua yrmãa foy perdida Conta Dites (ẽna) sua estoria que el RRey Menõ que jazia morto en Troya cõmo a estoria de suso cõtou. [+]
1350 HT Miniaturas/ 363 Et as gẽtes da terra falauã desuariada mẽte os [hũs] deziã que se fora para sua madre, a que chamauã (hũa) deesa; os outros [dezia] que cõ pesar que avia do yrmão que perdera o syso et se fora [per] lo mũdo a perder outros diziã que fora leuada d ' aly cõ grãde aver pero nũca d ' ela poderon aver çertedũe que fora d ' ela [+]
1350 HT Miniaturas/ 364 Agora leyxa o conto a falar de Menõ por contar cõmo Pirrus leuou Hermejona En aquela meesma sazõ que Menõ foy suterrado, Pyrro [Neuculamus] susacou a Hermyona, moller de Orestes, fillo de Agameno Esta Ermyona era filla de Menalao et de Elena -cõmo a estoria de susso [coutou]. [+]
1350 HT Miniaturas/ 365 Et se algũ a quisese defender, que fose logo morto et espedaçado ca el o ajudaria cõ todas suas cõpañas mays pero nõ ousarõ cometer o que falarõ et se o cometerã, poderã se del mal achar en todo esto enviou Orestes suas esculcas en pus Pirrus [Neuculamus]. [+]
1350 HT Miniaturas/ 368 Et mãdou logo prender a Telama(c)us, seu fillo, et deytarlo en [prijũes] en hũa vila preçada a que deziã Safalayna. [+]
1350 HT Miniaturas/ 368 Et sobre este feyto falauã moyto todas las gentes do rreyno [+]
1350 HT Miniaturas/ 373 Et acharedes os nomẽs d ' eles escriptos suso ẽna estoria ẽno capitolo que fala da sua sepultura outrosi Eneas matou a Anfimacus et Enerus Paris matou a Palomades et Antilogus et a el RRey Ajas. [+]
1350 LT [1]/ 49 Entõ sse fillarõ a andar et forõ falando de muytas auẽturas; et eles lle pregũtarõ: -"Sseñor, ¿conoçedes uos algũus caualeyros de casa de Rrey Artur? -"Ssi, disso ele. -"¿Et conoçedes uos -disserõ eles - Dom Lançarote do Lago? -"Ssi, disso ele, aquele conosco eu bem. -"¡Ay, por Deus!, disso Keya Destrauz, poys uos Dom Lançarote conoçedes tãto, me dizede, se uos prouguer, sse o uistes em esta terra, ca nos disso hũu caualleyro, nõ ha aynda IIIIo dias, que o viu y.-"¿Et quen foy esse caualeyro?, disso Lãçarote. [+]
1350 LT [1]/ 49 Et eles em est[o] falando, chegarõ a aquela ponte que aquele caualeyro guardaua, de que uos ia falamos. [+]
1350 LT [1]/ 54 Falando eles assy, Brandeliz, que uiu seu cõpaneyro derribado, guisousse de passar a ponte, et Neroueix lle disse: -"Caualeyro, nõ passedes a ponte sse migo nom queredes justar. [+]
1370 CT 1/ 215 Et leuarey cõmjgo tãtos dos meu uassalos, cõ que lle farey tãto mal que senpre ende falarã. [+]
1370 CT 1/ 217 Et des oymays nõ uos falarey en este pleito. [+]
1370 CT 1/ 221 Desý catousse arredor et ueu seu dãno et sua perda mortal, que nũca oýo falar de tal coyta. [+]
1370 CT 1/ 227 Agora leixa o conto a falar dos gregos porla moy fremosa obra que querrá cõtar; sse ouuer quen o ben diga, tã grã feyto nõ achamos entre tódolos que ja passarõ. [+]
1370 CT 1/ 227 Et torna a falar en cõmo el rrey Príamo, fillo del rrey Leomedón, soubo as nouas da morte de seu padre, et cõmo el rrey Talamõ leuou a ssua yrmãa Anssýona, et dos feytos que por ende auẽerõ [+]
1370 CT 1/ 227 Et en cal gisa aquelo passado foy, leixemos ende agora de falar. [+]
1370 CT 1/ 233 Pero finament uos digo que nũca home ueu tal vila nẽ oýo falar de tã bõa. [+]
1370 CT 1/ 234 Et uós jde assý per toda Greçia, et dizede assý aos rreys de y que me enuíjn mj̃a yrmãa Anssýona et que lles perdoarey quanto mal et quanto torto me fezeron, et quantos caualeyros me matarõ, et meus yrmãos et mj̃as yrmãas et meu padre et mj̃a madre, quen me an mortos, et nũca lles y mays falarey, et nõ lles quero y mays falar, nẽ lles quero al demãdar, Mays ey grã pesar por seer mj̃a yrmãa barregãa de njhũ, et rrógouos que façades todo uosso poder en cobrarla. [+]
1370 CT 1/ 240 Mays agora leixa o cõto a falar dos rreys de Greçia et torna a contar cõmo sse Antenor tornou pera Troya et cõmo lle auẽo sóbrelo mar [+]
1370 CT 1/ 241 Et moytas vezes veemos et oýmos falar que os que forõ vençudos forõ depoys uẽçedores. [+]
1370 CT 1/ 246 Ante que outro falasse, don Febus rrespondeu que Pares auj́a dito bon cõssello, et que sse outorgaua en el, et que todos o deuj́ã a outorgar. [+]
1370 CT 1/ 248 De cõmo el rrey Príamos ajũtou sua corte et da ffala que ffezo cõ suas conpañas [+]
1370 CT 1/ 248 Et cõmoquer que ha mester de falar uós outros en este feyto et tomar y cõsello do que y quiserdes fazer ante que o começemos, pero eu dizeruos ey o que me acaesçeu. [+]
1370 CT 1/ 249 Quantos y sij́an ẽna fala disserõ todos a hũa uoz: - [+]
1370 CT 1/ 250 Agora leixa a estoria de falar desta rrazõ et torna a cõtar cõmo Pares et Deífebus forõ a Greçia et cõmo trouxerõ ende a rreýna, moller del rrey Menelao. De cõmo conta a estoria [+]
1370 CT 1/ 251 En aquela meesma sazõ que os de Troya entrarõ ẽno mar, Menelao entrou ẽno mar outrossý por yr veer a Pira al rrey Nástor, por algũas cousas que tijña de falar cõ el. [+]
1370 CT 1/ 253 Et depoys que Pares soubo que Elena y era, foy moy ledo, et ouuo moy grã sabor de a veer, ca moytas uezes oýra falar que nũca home tã fremosa moller vira. [+]
1370 CT 1/ 253 Et tãto disso et fezo et engeñou que, os que de ssy moytas uezes oýrã falar, que sse uirõ denssũu. [+]
1370 CT 1/ 253 Et sentárõsse anbos en hũ estrado et começarõ a falar. [+]
1370 CT 1/ 253 Et cõmoquer que a fala durou pouco entre elles, pero sabede que anbos et dous forõ uẽçudos d ' amor. [+]
1370 CT 1/ 254 Et veede agora, senores, que uẽtura nos Deus dá et cõmo os leixaremos quebrãtados et maltreytos os nossos ẽemjgos, assý que senpre ende falarã, d ' aquí a mill ãnos. [+]
1370 CT 1/ 255 Et forõ moy passo todos juntados et tã calados que nõ falauã nehũa cousa. [+]
1370 CT 1/ 260 Agora leixa o cõto a falar de Pares et de Elena et torna a Menelao, por cõtar cõmo soubo nouas de sua moller et o que sobre elo fezo [+]
1370 CT 1/ 260 Agora leixa o cõto a falar de Menelao por cõtar cõmo Pares entrou en Troya cõ Elena et cõmo foy rreçebudo [+]
1370 CT 1/ 261 Et tãto forõ anbos falando que entrarõ en Troya. [+]
1370 CT 1/ 263 Agora leixa o conto a falar de Pares et de Elena et del rrey Príamos et de Casandra, et torna a contar cõmo Agamenõ chegou a Parta, et cõmo cõfortou a seu yrmão Menelao et do conssello que lle deu [+]
1370 CT 1/ 265 Agora leixa o conto a falar dos gregos que sse assũauã por cõtar cõmo el rrey Cástor et rrey Polus, yrmãos de Elena, cõmo morrerõ ẽno mar [+]
1370 CT 1/ 266 Agora leixa o conto a falar de cõmo morreu Cástor et Polus, por deuisar cõmo Dayres cõtou as feyturas et os costumes dos que çercarõ Troya et dos que jazíã ẽna vila [+]
1370 CT 1/ 266 Mays fazía moyto por veer os gregos, por falar çertament en todo et cõprir verdadeyrament sua estoria. [+]
1370 CT 1/ 267 Et falaua tã ben que lle nõ podería home trauar en palaura que dissesse. [+]
1370 CT 1/ 270 Ulixas vençeu a todos de beldade, et nõ era moy grãde de corpo nẽ de pequeno, mays era moy sisudo, et falaua moy ben, et entre dez mill nõ podería õme achar tã rreuoluedor de preytesýa, nẽ tã grã bulrrador, que el nũca dería uerdade hũa ora; mays enpero era moy entẽdudo et moy cortés. [+]
1370 CT 1/ 270 Nástor era longo et anch[o], et deuj́a seer moy ualẽt segundo suas feyturas, et auj́a o nariz curuo, et era tã ben rrazoado et falaua tã ben que lle nõ acharíã seu jgual. [+]
1370 CT 1/ 272 Breçayda foy moy comunal en seu grãde, et dyreyuos cõmo: ela nõ era grãde nẽ pequena, mays a grã marauilla era ben tallada et moy fremosa, et, segundo me Dayres faz çerto, mays brãca foy que a neue nẽ que frol de lilio, cõmoquer que jaquanto a desafeaua as sobrẽçellas, que auj́a juntas; mays auj́a os ollos moy fremosos et moyto apostos, et falaua moy ben, et era de moy bõa rresposta et de moy bon donayro et moy graçiosa et moy mãssa et moy vergoñosa. [+]
1370 CT 1/ 273 Agora leixa o conto a falar dos gregos por cõtar as feyturas dos troyãos [+]
1370 CT 1/ 273 Et oýa de grado rromãços et falas, et pagáuasse das cantigas et de estormentos. [+]
1370 CT 1/ 275 Et era home de bõo entẽdemento et falaua tã ben et tã saborosament que o amauã todos quántoslo uij́ã. [+]
1370 CT 1/ 276 Eneas foy moy groso et moy pequeno a grã marauilla, et foy moy sisudo en feyto et en palaura, et era moy ben rrazõado, et falaua senpre ben cõ todo home, et era de bõa barata, et fazía todavía sua prol, et sabía moy ben trager sua fazẽda, et, se algũ en el demãdaua cõssello, senpre llo daua moy bõo. [+]
1370 CT 1/ 276 Et era mãsso caualleyro et entẽdudo en falar. [+]
1370 CT 1/ 278 Et todo home se pagaua de falar cõ ela, porque sse rrazoaua tã ben que era marauilla. [+]
1370 CT 1/ 279 Agora leixa o conto a falar das feyturas de gregos et troyãos et torna a cõtar cõmo todos os de Greçia forõ assũados en Atenas et das naos que cada hũ trouxo et cõmo ouuo nome. [+]
1370 CT 1/ 281 Cõmo Agamenõ ffezo ffala cõ tódoslos prínçipes da oste ffora da çibdade [+]
1370 CT 1/ 281 Et fezo alý sua fala cõ elles todos, et cõtarõ seus caualeyros quantos tragía cada hũ, et nõ podo seer sabudo quantos y erã ajuntados. [+]
1370 CT 1/ 284 Don Achiles et Colcos nũca sse virã senõ estonçe en aquel tenplo; mays, poys que sse virõ, atan[t]o andarõ falando et dizẽdo de hũ et do al que falarõ tã grã afazemento entre ssy que sse descobrirõ tódaslas poridades que sabíã et o por que alý vẽerã. [+]
1370 CT 1/ 285 Et eu enviey porlo deus, que o amaua moyto, et poys oyue dadas mj̃as oferẽdas et feytos meus sacrifiçios, estando ante o altar fazẽdo mj̃a oraçõ, díssome hũa uoz que me partisse de alý et vẽesse falar cõuosco et uos rrogasse comunalment que ja por nehũa cousa nõ uos partissedes ata que tomassedes Troya, et que matedes et destruyades tódaslas gentes d ' ende. [+]
1370 CT 1/ 286 Agora leixa o conto a falar do cõssello de Colcos por cõtar cõmo os gregos moueron cõtra Troya et da tormenta que ouueron [+]
1370 CT 1/ 288 Et poys aquesto foy feyto, tódoslos grãdes señores forõ logo juntados en hũ lugar, hu fezeron sua fala. [+]
1370 CT 1/ 291 Et falaua cõ elles seu cõssello, cõmo se pararíã aa guerra dos gregos. [+]
1370 CT 1/ 296 Mays pero, assý mẽtre estauã falando, Diomedes ýa auẽdo suas palauras grossas cõ os outros. [+]
1370 CT 1/ 297 Agora leixa o conto a falar de Olixas et de Diomedes et torna a falar cõmo os gregos enviarõ Achiles a Meersa buscar viandas [+]
1370 CT 1/ 300 Agora leixa o cõto a falar dos gregos por cõtar das ajudas que vẽerõ a el rrey Príamos et por dizer os nomes dos rreys et duques et de cõdes et dos outros prínçipes de grã poder que lle vẽerõ fazer ajuda [+]
1370 CT 1/ 300 Et ben sey que ferament farã de ssy falar ẽnos torneos et que por pauor nẽ por couardía nõ desanpararã a Troya ata que a gerra seia acabada. [+]
1370 CT 1/ 303 Et desque Deus o mũdo formou, nũca home oýo falar que tan grã caualaría fosse ajuntada por defender hũa vila. [+]
1370 CT 1/ 304 Agora leixa o conto a falar dos de Troya et torna a cõtar dos gregos, que estauan aýnda en Ténedon, et cõmo Palamades chegou y cõ trijnta naues [+]
1370 CT 1/ 305 Et falarõ moyto en aquesto, et ouueron cõsello de moytas gisas. [+]
1370 CT 1/ 313 En aquelas oras chegou Éytor aa batalla, et andaua sobre hũ caualo grãde de España, et era o mellor de que nũca home oýra falar. [+]
1370 CT 1/ 313 Et de manãa farã por uós tã grã doo que senpre ende falarã, ca en uós foy oje estrẽado aquel que moy sen piadade fará grã dãno en gregos et que oie este día matará moytos delles cõ a sua mão dereyta. [+]
1370 CT 1/ 322 Depoys que Éytor foy armado et caualgou en seu caualo Galatea, cõmo uos ja cõtey, foy falar cõ el rrey, seu padre. [+]
1370 CT 1/ 325 Agora leixa o cõto a falar de troyãos por cõtar cõmo Agamenõ apostou suas azes [+]
1370 CT 1/ 328 Agora leixa o conto a falar cõmo os gregos et troyãos apostarõ suas azes por contar cõmo sse ajuntou a batalla et cõmo foy lidada [+]
1370 CT 1/ 328 Et sabede que erã as mays rricas et as mays preçadas de que home oýo falar. [+]
1370 CT 1/ 328 Mays Éytor fazía grãdes marauillas per u ýa, et agora fará tãto per suas mãos que todos del falarã et amostrarã cõ o dedo. [+]
1370 CT 1/ 352 Et vẽerõ moy longe d os seus aa batalla et forõ et ferírõnos en trauesso et cometérõnos de tal gisa que, mẽtre o mũdo durar, nũca será home que ueia gente assý cometida cõmo aquela foy, nẽ que uisse tã braua batalla, nẽ quẽ oýsse dela falar, ca elles auj́ã todos moy grã saña dos gregos. [+]
1370 CT 1/ 352 Et alý creçeu entre elles hũ tã grã torneo et tã mortal que nũca foy home que de tal pressa oýsse falar. [+]
1370 CT 1/ 356 Cõmo Éytor fuy falar com seu padre, rrey Príamos [+]
1370 CT 1/ 356 Éytor nõ quiso moyto tardar, et parteusse estonçe de alý, et foy falar cõ seu padre. [+]
1370 CT 1/ 363 Et nõ estaua alý estonçe quen rrijsse, nẽ quen falasse en alegría nẽ en gabãça, mays ante estauã todos moy tristes et fazíã grã doo. [+]
1370 CT 1/ 364 Falando todos desto et do al, passarõ aquela noyte. [+]
1370 CT 1/ 367 Agora leixa o cõto a falar dos troyãos por cõtar cõmo Palamades nõ quiso consintir que Agamanõ touesse o prinçipado dos gregos [+]
1370 CT 1/ 367 Et outrossý sey mellor falar [aas] gentes et dizerlles palauras por que sse elles esforçẽ et acorden cõmjgo. [+]
1370 CT 1/ 369 Agora leixa o conto a falar desto por cõtar a terçeyra batalla que ouueron [+]
1370 CT 1/ 375 Et dizeruos ey qual: elles an por caudillo hũ caualeyro a que dizẽ Éytor, et he o mays forte et o mays brauo de que eu nũca oý falar, ca el he esquiuo et mortal a sobregisa, ca nõ ha y tal que ende aontado nõ seia, et o día d ' oie nos ha mortos tres rreys per suas mãos, que cada hũ delles meresçía seer caudillo de tal oste cõmo esta. [+]
1370 CT 1/ 377 En esta maneyra falaua cada hũ dos caualeyros gregos que y sij́an, et todos a hũa uoz ameaçauã a Éytor, et falauã en seu dãno. [+]
1370 CT 1/ 378 Agora leixa o conto a falar desto por cõtar a quarta batalla [+]
1370 CT 1/ 386 Agora leixa o conto a falar desta batalla por cõtar cõmo fezeron os troyãos [+]
1370 CT 1/ 388 Eneas, quando esto oýo, pesoulle de coraçõ et, ante que nehũ falasse, rrespondeu assý: - [+]
1370 CT 1/ 389 Agora leixa o cõto a falar deles por cõtar cõmo Eneas et outros caualeyros forõ ueer a Écuba et aas outras donas que cõ ela sij́an et da fala que Écuba cõ eles fezo [+]
1370 CT 1/ 389 Et a rreýña Écuba, que ferament era cortesa et sysuda, apartou logo a fala tres caualeyros de aqueles. [+]
1370 CT 1/ 390 Et depoys que acabarõ sua rrazõ, tornárõsse a falar cõ Elena, et estoueron falando cõ ela grã peça en praça. [+]
1370 CT 1/ 392 Agora leixa o cõto de falar dos troyãos por cõtar do pesar que os da oste auj́ã por el rrey Talamõ, que era malchagado, et por el rrey Toas, que era preso [+]
1370 CT 1/ 393 Agora leixa o cõto a falar do que fezeron gregos et troyaos por cõtar a quinta batalla [+]
1370 CT 1/ 403 Agora leixa o cõto a falar da quinta batalla por falar de cõmo os gregos tomarõ esforço et cõssello por liurar a el rrey Toas [+]
1370 CT 1/ 403 Desque os gregos forõ acollidos a ssuas tendas, cõmo uos ey cõtado, el rrey Agamenõ, que era prínçepe et caudillo delles, mãdou chamar a tódoslos nobres señores da oste pera falar cõ elles. [+]
1370 CT 1/ 403 Demays, señores, a uẽtura nos ajudou tãto que meteu en nosso poder et en nossa prijón hũ dos bõos caualeyros et mays sabedor de armas que auj́a en toda esta terra, et que tĩjña mayor lugar ca el rrey, ca este era o mays priuado que el rrey auj́a et cõ quen mays falaua suas poridades, et por seu cõssello fazíã troyãos quanto fazíã. [+]
1370 CT 1/ 403 Et esta fala acabada, poserõ dez mill caualeyros que rroldassen a oste aquela noyte. [+]
1370 CT 1/ 403 Outros falauã en pleito do Sagitario, et dezíã que rreçeberã y grã perda, ca, sse hũ día ssoo lles durara, a çidade fora desçercada et a terra quita et liure do mal et da guerra que sofrerã, et os gregos cõprarã moy carament o dãno que lles feyto auj́ã. [+]
1370 CT 1/ 405 Agora leixa o conto a falar desto por cõtar da sesta batalla [+]
1370 CT 1/ 408 Señor caualeyro, uós sodes home de prestar et, quando uos eu uj falar, logo entẽdj́ uossa fazẽda. [+]
1370 CT 1/ 409 Mays os caualeyros nũca lles falauã nehũa cousa, ca Delón rrespondía por elles et lles dezía hu ýan ou a que. [+]
1370 CT 1/ 411 Et falarõ moyto, et trastornarõ sobre este cõssello ante que a trégoa fosse dada, nẽ outorgada. [+]
1370 CT 1/ 412 Agora leixa o conto a falar de cõmo os mortos forõ queymados por cõtar cõmo os troyãos afortelezauã sua uila [+]
1370 CT 1/ 413 Et poys y forõ ajuntados, falarõ moytas cousas et mouj́ã moytas pleytesías, mays nõ queríã os deuses que fossen outorgadas, ca nõ foy y nehũa pleytesía moujda que outorgada fosse, senõ tãto que derõ el rrey Toas por Antenor. [+]
1370 CT 1/ 414 Et poys todos forõ ajuntados, começarõ a rrepetir et cõtar as prohezas et caualarías que hũus et outros auj́ã feytas, et falauã daqueles que forã desbaratados et afrontados. [+]
1370 CT 1/ 414 Desý falauã dos que forã mortos. [+]
1370 CT 1/ 415 Et os gregos falauã cõ Achiles en feyto desta batalla, et os troyãos sse chegauã a Éytor et fazíã outro tal. [+]
1370 CT 1/ 416 Agora leixa a estoria a falar desto por cõtar cõmo Breçayda fezo seu doo [+]
1370 CT 1/ 419 Et Troylos a tomou perla rrédea, sospirãdo moyto, et foy falando cõ ela ata que toparõ cõ os da oste, que a vĩjnã rreçeber. [+]
1370 CT 1/ 420 Et quando sse anbos ouueron a partir, nõ sse poderõ falar, pero partírõsse de alý ssen outro espedimẽto. [+]
1370 CT 1/ 420 Mays quanto por esto nõ deuedes a seer sospeyta, ca moytas uezes oý falar de moytos que nũca sse uirã, nẽ se coñosçerã, que sse depoys quiserõ grã ben. [+]
1370 CT 1/ 421 Et díssolle assý: -Señor caualeyro, nõ he dereyto nẽ rrazõ de eu falar agora cõuosco en amor, nẽ cõ outro nehũ, ca uós meesmo seriades aquel que me terriades por auiltada et por maa, et outro tal faría quenquer que o oýsse. [+]
1370 CT 1/ 421 Et agora estou fora de todo esto, et por ende nõ he tẽpo de falar en amor. [+]
1370 CT 1/ 422 Et díssolle assý: -Señora, cõmoquer que uos nõ plaz de falar en este pleito, a uós dou meu coraçõ et poño en uós mj̃a asperança, et amaruos ey senpre de amor uerdadeyro, asperando en uós merçee, et que aueredes de mj̃ doo, et me tomaredes por uosso leal amjgo, ca eu por nehũa maneyra nõ sey nẽ posso contradizer ao amor, que quer que eu seia uosso quito d ' aquí adeãt. [+]
1370 CT 1/ 422 Diomedes mays quisera dizer, mays chegáuãsse ja tãto aas tẽdas que lle nõ podía falar a ssua voõtade. [+]
1370 CT 1/ 422 Et desý apartárõsse anbos a falar de cõsún. [+]
1370 CT 1/ 424 Et por ende nõ cõuén de detẽer rrazõ sobre este feyto, que moyto al tẽemos en que falar. [+]
1370 CT 1/ 424 Et pregũtáuãlle por nouas et ela rrespondía moy sisudament et en moy poucas palauras, en gisa que todos sse pagauã moyto dela et de cõmo falaua, et tódosla onrrauã moyto et a cõfortauã. [+]
1370 CT 1/ 426 Agora leixa o conto a falar de Breçayda por cõtar a sétima batalla [+]
1370 CT 1/ 431 Et algũ[a]s estauã ẽnos adarues que nõ desamauã a Polidamas, et que auj́ã ende grã prazer, et o demostrauã cõ o dedo, et falauã entre ssy et rretraýan et cõtauã moyto deste feyto. [+]
1370 CT 1/ 431 Et poso en seu coraçõ que fezesse del moyta bõa caualaría, en gisa que Breçayda oýsse ende falar. [+]
1370 CT 1/ 436 Agora leixa o conto a falar desto et conta cõmo Éytor foy gorido da saetada [+]
1370 CT 1/ 436 Et estauã en ela doze pedras preçiosas escolleytas de que a escritura fala, que son mays fremosas et mays preçadas que as outras todas. [+]
1370 CT 1/ 438 Et desque fazía este jogo, outrossý mostraua donas et caualeyros et escudeyros et donzelas, et arromedaua cõmo sse falauã a furto, et cõmo sse gardauã dos outros, que os nõ uissen nẽ entẽdessen. [+]
1370 CT 1/ 438 Estes son figuras et feyturas de gentes estrañas de que fala a estoria, cõmo uos eu contarey. [+]
1370 CT 1/ 440 Demays, aqueles que erã namorados, quando queríã falar cõ aquelas que ben queríã ou lles dizer algũa cousa en poridade, nehũ nõ llelo podía oýr, mẽtre que aquel donzel tãgía aqueles estormentos. [+]
1370 CT 1/ 441 Et mostráualles quando y tardauã moyto, ou quando y falauã mays do que deuj́ã todo per semellança, ou quando lles estaua ben de estar y ou de se yr logo. [+]
1370 CT 1/ 441 Et ben gardaua aqueles que lle quisessen tẽer mẽtes que nõ fossen anoiados, nẽ faladores, nẽ posfaçadores, nẽ desenssynados. [+]
1370 CT 1/ 443 Agora leixa o cõto a falar da cámara de Éytor et fala do que fazíã gregos et troyãos mẽtre as trégoas durarõ [+]
1370 CT 1/ 444 Pero el ýaa veer moyto amj̃úde et auj́a grã prazer de falar cõ ela, ca este lle era hũ grã cõforto. [+]
1370 CT 1/ 445 Hvn día auẽo que Diomedes foy veer a Breçayda por falar cõ ela. [+]
1370 CT 1/ 445 Et seẽdo Diomedes falando cõ ela, díssolle ela en rrij̃do: - [+]
1370 CT 1/ 446 Agora leixa o cõto de falar de Breçayda por cõtar a oytaua batalla. A oytaua batalla [+]
1370 CT 1/ 447 Et falaua en toda sua fazẽda, et dauã y moytos cõssellos et per moytas maneyras, mays todo nõ lles ualýa nada, ca nõ queríã os dioses que fossen gardados de mal et de grã perda et de grã pesar, que lles chegou a pouco tenpo. [+]
1370 CT 1/ 448 Agora leixa o conto de falar daquesto por cõtar a nouena batalla, pero ante cõtará hũa visiõ que soñou Andrómata et do que lle auẽo cõ Éytor [+]
1370 CT 1/ 452 Et quando chegou a el rrey Príamos, cõ grã pesar que auj́a, nõ lle podo falar. [+]
1370 CT 1/ 452 Poys esto ouuo dito, nõ podo mays falar et caeu amorteçida a sseus pees. [+]
1370 CT 1/ 454 Agora leixa o conto a falar de Éytor et torna a cõtar a nona batalla [+]
1370 CT 1/ 454 Et ja nũca me Deus perdõe se de tal cousa nũca oý falar, que caualeyro por soño de moller leixasse de trager armas. [+]
1370 CT 1/ 457 Et nũca home ueu en tã pouca de ora nẽ oýo falar que tãtas gentes morressen cõmo estonçe alý morrerõ, de hũa parte et da outra, ca os de Palfona erã moy lygeyros et cõbatíãsse moy ben, et tã pouco dultauã os gregos que marauilla era. [+]
1370 CT 1/ 467 Mays, fillo, mays rreçeey senpre tua morte que cousa que fosse ẽno mũdo, et nõ coydo que es morto, mays marauíllome moyto por que me nõ falas et por que nõ abres os ollos pera veerme. [+]
1370 CT 1/ 468 Mais, despois que o trouxerõ morto, nũca podo falar palaura, cõ grã pesar que ende ouuo. [+]
1370 CT 1/ 469 Et as espaldeiras erã dum oso muy preçado de prez, de que muyto fala Paltõ en seus liuros. [+]
1370 CT 1/ 470 Agora leyxa o cõto a falar de cõmo Éytor fuy apostado et cõta de cõmo os gregos demãdarõ trégoas [+]
1370 CT 1/ 471 Mays este tabernáculo des aquí fala a estoria cõmo era feyto per grand engeño et per grã maestría, ca ferament erã sotíjs os maestres que o fezerõ, cõmo agora oyredes. [+]
1370 CT 1/ 471 Et da outra parte fezerõ hũa cadeyra tã nobre et tã rrica et tã marauillosa que ẽno mũdo nõ á õme tã falant nẽ tã sotil que o dizer podese nẽ osmar, ca diz a estoria que o mays rrico enperador que nũca fuy en Alamaña nẽ en Rroma nõ podería tã bẽ bastir nẽ conprar. [+]
1370 CT 1/ 476 Agora leyxa o cõto a falar desto por cõtar cõmo Polomades nõ quiso consentir que Agamenõ touese o prinçipado [+]
1370 CT 1/ 476 Et entõçe ficou así o pleito, que mais y nõ falarõ, et ficou pera en outro día; pero os mays ende ficarõ deste pleito muy sanudos et muy queixosos. [+]
1370 CT 1/ 478 Poys que Agamenõ ouuo sua rrazõ acabada, tódoslos rreys et condes et duques et senores falauã sobre este feyto, cada hũ o que lle semellaua; mays Palomades fazía todo seu poder que a esleeçõ caese sobr ' el. [+]
1370 CT 1/ 479 Agora leyxa o cõto a falar desto por contar da dézima batalla [+]
1370 CT 1/ 486 Agora leyxa o cõto a falar de Perses et cõta cõmo Polomades enviou Agamenõ a terra de Mesa buscar vyandas [+]
1370 CT 1/ 489 Pero se eu falase cõ ela et lle mostrase mĩa coyta, ou lle podese pedir merçee que ouuese doo de mj̃, ou se fose çerto que en algũ lugar a podería auer, pero que meu mal sería, esforço auería ende. [+]
1370 CT 1/ 489 Et eu troixe esta soonbra d ' alý onde uj aquela donzela, et troixe sua beldade et sua collor así pintada ẽno meu coraçõ, así cõmo se [a] uise et falase cõ ela; mays, quando a quero abraçar, nõ acho nada, nẽ me rresponde a cousa que lle eu diga. [+]
1370 CT 1/ 492 Soúdama muyto da mĩa parte, et dille que ey grã sabor de a ueer et falar cõ ela, se podese, et mostrarlle mĩa fazenda. [+]
1370 CT 1/ 495 Agora leyxa o cõto de falar de Achilis por cõtar cõmo a rreýna Écuba falou com rrey Prýamus [+]
1370 CT 1/ 495 Onde quero que sabeades hũa pleitesía que me enuía Achiles mouer: el envía a mj̃ hũ seu mesageyro que falase cõmigo en grã puridade. [+]
1370 CT 1/ 499 Iazendo asý Achiles coytado do amor, et falando cõsigo soo, chegou seu mandadeyro. [+]
1370 CT 1/ 499 Et rreuolueuse dũ cabo et do outro pensa[n]do ou por qual engeño ou per qual siso podería falar cõ os gregos en esta rrazóm. [+]
1370 CT 1/ 500 Et falarõ moyto et en moytos cõsellos et en muytas rrazões. [+]
1370 CT 1/ 503 Desí acollérõse aas tendas, dando grandes uozes et fazendo grã rroýdo entre sy, et bẽ ouuerõ todos en que falar. [+]
1370 CT 1/ 503 Et nõ fuj y nihũ que lle ousase falar, tãto o uij́am de m[a]o cõtenẽt. [+]
1370 CT 1/ 506 Agora leyxa o conto a falar d ' Achilis et torna a contar da onzena batalla [+]
1370 CT 1/ 514 Mais aquel fillo del rrey Ver tragía ẽno costado hũ trançõ de lança cõ seu ferro et cõ seu pendóm, et tragía o braço corto, et tã coytado vijña ia et tã a çerca da morte que adur podía ia falar. [+]
1370 CT 1/ 515 Pois esto ouuo dito, nõ podo mais falar et caýo logo morto. [+]
1370 CT 1/ 516 Pois esto ouuo dito, falaçeulle logo a palaura, et çarrou os ollos, et logo alý fuj morto. [+]
1370 CT 1/ 517 Mays ora leixa o cõto de falar do doo que fazíã os gregos et troyãos et cõta cõmo gregos tomarõ outra uez Agamenõ por seu prínçipe [+]
1370 CT 1/ 518 Agora leixa o cõto a falar desto por contar a dozena batalla [+]
1370 CT 1/ 522 Agora leixa o cõto a falar desto por cõtar cõmo Agamenõ et os gregos enviarõ a Achiles que lles ajudasse [+]
1370 CT 1/ 522 Et, por Deus, señor Achiles, todo est[o] catade et gardade ben uosso prez; ca mays uos digo, que nõ ha aquí rrey nẽ cõde que ja en al ande falando nẽ posfaçãdo, senõ en esto. [+]
1370 CT 1/ 525 Et uós, que auedes tã bõo syso, que entẽdedes o mal et o destroymento et a perda et a cofondiçõ que y a todos acaesçeu, deujades de falar cõ os outros que son [en] esta oste cordos et entẽdidos, en maneyra que dessemos fin a esta guerra et ouuessemos paz, que ja tenpo era; ca tãto ha ja durado o mal que eu ben creo que nũca esta perda será cobrada ata a fin do mũdo. [+]
1370 CT 1/ 528 Don Achiles, ben sería que nós falassemos ẽna paz, se os troyãos huujassen dela saber ou a quisessen rreçeber. [+]
1370 CT 1/ 528 Mays, sequer, tãto fazede por nós: jde nosco aa batalla esta uez et, se os uẽçermos et os ben enpuxarmos do cãpo et os ben desbaratarmos, falemos ẽna paz, ca estonçe será mays gisado de [a] falar et de [a] demãdar. [+]
1370 CT 1/ 529 Syñer don Nástor, leixade este pleito et falade en al, ca esto nõ nos cõpre; ca, parla fe que eu deuo a Deus et a uós, se uós cõ os de Troya queredes mays lidar cõmo soedes, ben podedes aló yr sen mj̃ et sen os meus; ca eu ben entẽdo por que me esto dizedes: vós queredes que cometa eu outra uez esta soberuja et que me meta outra uez en esta loucura. [+]
1370 CT 1/ 529 Et agora anden falando a torto et a trauesso, ben ou mal, o que quiserẽ, ca nõ dou por elo nada. [+]
1370 CT 1/ 529 Dyomedes, que en este pleito nõ falara, quando oýo o que Achiles dissera, nõ o teuo por ben et, cõ grã saña que ouuo, nõ soubo que dissesse, pero nõ sse podo calar et disso assý: -¡Sy me ajude Deus! [+]
1370 CT 1/ 529 Que ben entẽdo eu que nõ presta nada cousa que uos digamos, ca uós dyzedes que uos nõ rrogemos, nẽ falemos mays en este pleito; et, poys uos assý praz et y sodes tã brauo, eu nõ uos quero en elo mays falar. [+]
1370 CT 1/ 531 Agora leixa o cõto de falar de Achiles por cõtar cõmo Agamenõ et os gregos ouueron seu cõssello sse faríã preytesía cõ os troyãos [+]
1370 CT 1/ 534 Esto he agora bõo rrecado: el perdeu bon calar, et doulle por cõssello que leixe falar os outros, et nõ queyra dizer cousa que lle nõ queyran cõsentir nẽ loar. [+]
1370 CT 1/ 534 Et mays uos digo: desque naçj́ nũca vj caualeyro, nẽ oý falar del, que ante quisesse seer en bondades que Troylos, ca entre todos aqueles que eu esprouey, sobeiament achey este por bon caualeyro et ualẽt. [+]
1370 CT 1/ 534 Et poys que Colcas ouuo acabada sua rrazõ, nõ quiserõ os gregos mays falar en este feyto, et partírõsse de alý todos, et fórõsse pera suas tẽdas. [+]
1370 CT 1/ 535 Agora leixa o cõto de falar [desto] por cõtar a quartadéçima batalla [+]
1370 CT 1/ 537 Agora leixa o conto de falar desto por cõtar a quintadéçima batalla [+]
1370 CT 1/ 539 Agora leixa o cõto a falar da batalla por cõtar cõmo forõ as trégoas outorgadas por seys meses [+]
1370 CT 1/ 542 Agora leixa o cõto de falar de Breçayda por cõtar cõmo os gregos enviarõ Agamenõ a Achiles, que os ajudasse, et da rresposta que lles el deu [+]
1370 CT 1/ 544 Agora leixa o cõto de falar desto por cõtar a sextadéçima batalla [+]
1370 CT 1/ 548 Et, sen fala, poucas hay que seian leaes a aqueles que as amã. [+]
1370 CT 1/ 549 Agora leixa o conto a falar de aquesto por cõtar a rrazõ que o amor ouuo cõ AchilesvQuando Achiles soubo que çẽ caualeyros dos seus forã mortos ẽna batalla et que os outros tornarã malchagados, foy moy sañudo, et penssou de yr aa batalla en outro día, pero nẽbrousse logo cõmo amara Políçena, et semelloulle çertament que lle dezía o amor esta rrazõ: -¿Que farás, Achiles? [+]
1370 CT 1/ 551 Cõmo Achilis falaua com Políçena [+]
1370 CT 1/ 551 Et a mayor coyta que ey he porque uos nõ posso falar, nẽ veer a uossa fresca color, nẽ ey lugar pera uos contar a mj̃a grã coyta, nẽ o grã mal que eu por uós sofro. [+]
1370 CT 1/ 551 Agora leixa o cõto de falar de Achiles por cõtar a séptimadéçima batalla [+]
1370 CT 1/ 557 Mays ora leixa o cõto a falar desto por cõtar cõmo el rrey Príamos maltrouxe a rreýna, sua moller, porque Achilis uẽera á batalla [+]
1370 CT 1/ 558 Et nõ fazía sem rrazõ, ca sua madre falara cõ ela muyto, et lle disera en cõmo Achiles a quiría por moller, et mostráralle en cõmo se lle ende seguiría grã prol et grand honrra. [+]
1370 CT 1/ 559 Agora leixa o cõto a falar daquesto et torna a ffalar da xviiija batalla [+]
1370 CT 1/ 559 Mais ante uos contarey a fala que Achiles fezo cõ seus caualeyros mermidões. [+]
1370 CT 1/ 560 Da fala que Achilis fezo cõ so mermjdoes [+]
1370 CT 1/ 564 Da fala que Achiles fezo cõlos seus mermidões sóbrela morte de Menõ [+]
1370 CT 1/ 565 Et alí se tornou hũ torneo brauo et cruu et tã sem piadade que, desque ome naçeu, de tal nũca oýo falar, ca alí forõ muytos mortos et derribados dos caualos. [+]
1370 CT 1/ 567 Mais sobre todos el rrey Príamo fazía tã grã doo que ben diría quen o uise que pouco sería a sua uida, ca el nõ falaua a njhũ, nẽ cataua por cousa que lle disesen, nẽ metía mentes por cousa que oýse. [+]
1370 CT 1/ 567 Ata meodía nõ cobrou sua fala, nẽ seu entendemento. [+]
1370 CT 1/ 569 Agora leyxa o cõto a falar desto por contar da[s] trégoas, cõmo forõ outorgadas por XXX días [+]
1370 CT 1/ 570 Agora leixa o cõto a falar desto por contar cõmo a rreýna Écuba falou a morte [d ' ] Achilis [+]
1370 CT 1/ 570 Fillo -diso a rreýna -, tu ben uees cõmo mĩa uida quer fijnçer et cõmo ia mĩa alma dura en mj̃ contra mĩa uoontade; ca, desque ome naçío, nũca ueu nẽ oýo falar de uentura tã astrosa, nẽ tã cõtraria, cõmo a mjna. [+]
1370 CT 1/ 571 Mais eu quérolle enuiar dizer que, quando for noyte escura, veña ao tenplo de Apólinas, que está aa porta que dizẽ Tenebra, falar cõmigo encubertament et soo, en maneyra que nihũ nõno entenda, da hũa parte nẽ da outra. [+]
1370 CT 1/ 572 Este pleito ficou así falado entre eles. [+]
1370 CT 1/ 572 Señor, -djso -, a rreýna me enuía a uós cõ seu mãdado, et mãdauos dizer que uaades falar cõ ela, ca uos quer ia dar sua filla por moller. [+]
1370 CT 1/ 573 Et creas que de noyte en toda guisa yrey ao tenplo hu ela m[ã]da a falar cõ ela. [+]
1370 CT 1/ 573 Et pois que ouuer falado cõ ela, tornarme ey ante que seia manãa, ca eu por nihũa guisa nõ quirría que este feyto njhũ entẽdese, en jogo, nẽ en uerdade. [+]
1370 CT 1/ 574 Et o mandadeyro lle contou cõmo Achiles fora cõ el moy ledo et cõmo falara cõ el. - [+]
1370 CT 1/ 575 Et enujo[u] logo por Paris, seu fillo, et contoulle todo o que lle Achiles enuiara dizer, et cõ(cõ)mo el fora ledo et lle enuiara prometer que uerría alí a falar cõ ela. - [+]
1370 CT 1/ 584 Agora leixa o cõto a falar da morte d ' Achilis et d ' Antílogus por contar cõmo os gregos ouuerõ consello cõmo faríã [+]
1370 CT 1/ 584 Et ajuntárõse todos en hũ lugar a sua fala, et por tomar cõsello cõmo faríã en sua fazenda, et cõmo se contrariauã. [+]
1370 CT 1/ 586 Agora leixa o cõto de falar desto por cõtar da XX batalla [+]
1370 CT 1/ 591 Et moytas uezes acordaua, et tornaua sua fala, et quiríase leuãtar, et queía amorteçida. [+]
1370 CT 1/ 596 Agora leixa o cõto a falar desto por devisar o mũdo et as prouĩcias del [+]
1370 CT 1/ 598 Mais cõmoquer que esto posades achar en muytos liuros que o contarã bem, quérouos dizer iaquanto daquela partida d ' Asia de que uos en çima falamos. [+]
1370 CT 1/ 602 Agora leixa o conto a falar daquesto por contar cõmo a rreýña Pantaselona chegou em ajuda dos troyãos [+]
1370 CT 1/ 603 Et uós, rrey, fazede uosas cõpanas bẽ guisar et yremos falar cõ os gregos, ca en todas guisas mostrarlles quero quaes dõnas eu trago cõmigo et quanto ualẽ desque som ẽna batalla, cõmoquer que me pesa de coraçõ porque nõ auemos a Éutor cõnosco. [+]
1370 CT 1/ 604 Agora leixa o conto a falar daquesto por contar d[a] xxja batalla [+]
1370 CT 1/ 610 Agora leixa o cõto a falar desto por cõtar as xxij batallas [+]
1370 CT 1/ 611 Agora torna o cõto a falar cõmo Menalau achou a Pririus, et cõmo llo derõ, et quen fuy sua madre et donde fuy [+]
1370 CT 1/ 612 Et a fala et o cõsello que ouuerõ fuj tal: que por nihũa maneyra nõ atendesem aos troyãos éntrelas tendas, mais mouesen quanto podesen contra as barreyras et alí se cõbatesem cõ eles, quando seýsem da çidade. [+]
1370 CT 1/ 613 Agora leixa o cõto de falar desto por cõtar das xxiij batallas [+]
1370 CT 1/ 613 Pero nũca fuj õme que falar oýse de caualeyros que se tã bẽ defendesem. [+]
1370 CT 1/ 622 Et conta quaes forõ os troyaos que falarõ a trayçóm et que tirarõ a Paladióm do tenplo de Minerua, que era muyto honrrado, porque sabíã que era fadado que, en quanto aquel Paladión estouese en aquel tenplo, Troya nũca sería presa nẽ cõquista, et fuj dado a gregos. [+]
1370 CT 1/ 624 Et todos se ende marauillauã et falauã entre si que faríã a aquel corpo. [+]
1370 CT 1/ 624 Et duroulles terçer día, que todos andarõ tã tristes et tã coytados que sol hũ ueruo nõ falauã hũ ao outro. [+]
1370 CT 1/ 625 Agora leixa o cõto a falar desto por contar cõmo Anchises et Eneas et Antenor et Polidamas basteçerõ a trayçõ por que Troya fuy destruýda [+]
1370 CT 1/ 626 Et esto seia falado et leuado per tal sabedoría cõmo posamos auer paz, ca muyto a auemos mester. [+]
1370 CT 1/ 630 El rrey Príamo ouuo tã grã coyta et tã grã pesar que mayor nõ podería, porla fala que cõ el fezerõ os quatro caualeyros. [+]
1370 CT 1/ 630 Et por ende, meu fillo, cõtigo quero falar sobre este feyto, ca ẽno mũdo nõ ey mellor amigo, nẽ tã bõo. [+]
1370 CT 1/ 630 Et cras aa noyte eu enuiarey por todos cõmo soyo fazer, et direy que quero cõ eles falar cõsello, et que quero aos dioses fazer meu seruiço et mĩas festas por que aia rresposta et adeuinãça por que seia çerto que fim á d ' auer este feyto. [+]
1370 CT 1/ 631 Et fezerõ juramento sóbrelas sanctas lees que se defendesen muy bẽ del rrey Príamo et que traesen a çidade de Troya, mais pero en maneyra a traesen cõmo suas casas et seus aueres et seu linagẽ et seus uasalos et todas suas conpañas ficasem en saluo, et que todo esto falasem cõ os gregos, et fose esto feyto o mays çedo que podesem. [+]
1370 CT 1/ 631 Et pois nós ouuermos aa hoste de yr et de vijnr, entõ podemos trager o acabamento desto que nós falamos. [+]
1370 CT 1/ 631 En esta maneyra ficou o pleito et a fala. [+]
1370 CT 1/ 632 Et ajuntárõse alý todos, et falarõ muyto, mais pero poucos se acordarõ de cõsũu, ca hũus dizíã que era muy bẽ et os outros dizíã que nõ era nada, et todos mostrauã rrazõ por que. [+]
1370 CT 1/ 633 Mais, senores, esto fazede agora, se por bẽ touerdes: escollede d ' ontre uós outros quantos et quaes quiserdes per que este pleito posa seer falado et aia algũa fim. [+]
1370 CT 1/ 635 Quaes forõ os gregos que falarõ a pleitesía de Troya et qual fuy a pleitesía que fezerõ a Antenor et a Eneas [+]
1370 CT 1/ 635 Et alí começarõ seu cõsello et falarõ muytas cousas, que depois forõ sabudas et rretraúdas en moytos lugares. [+]
1370 CT 1/ 635 Et alý [fuj] falada a treyçóm por que fuj tomada et destruída Troya. [+]
1370 CT 1/ 636 Et desí mãdou a seus caualeyros que fosen en outro día a cas del rrey cõ Polidamas, seu fillo, hu auíã d ' auer cõsello, et falaría en cõmo ouuesen paz. [+]
1370 CT 1/ 640 Et seýu do paaço logo et fuise pera sua cámara, triste et coytado, que nõ podía falar paráuoa. [+]
1370 CT 1/ 642 Os que ficarõ ẽno paaço falarõ entre si, et touerõ por bem que Antenor tornase aa hoste, et que pregũtase aos gregos que preytesía queríam que lles os troiãos fezesem. [+]
1370 CT 1/ 642 Et Eneas andou tãto rreuoluendo per seu engano, et falando cõ hũus et cõ os outros, que o ouuerõ d ' enuiar cõ Antenor. [+]
1370 CT 1/ 644 Capítolo cõmo Antenor et Eneas forõ falar aa hoste cõ os gregos [+]
1370 CT 1/ 644 Outro día de manãa, sen mais tardar, Antenor et Eneas seýrõ da çidade et forõ falar cõ os gregos. [+]
1370 CT 1/ 644 Et desque falarõ esto, tornarõ a falar ẽna treyçóm, et outorgárõna cõmo a auíã falada. [+]
1370 CT 1/ 644 Et segũdo conta Dites, pois que forõ ajuntados, Vlixas, per mandado et cõsello d ' Antenor, diso que Ansímacos, fillo del rrey Príamo, que fose deytado da terra, en maneyra que ia mais nũca y tornase, senõ nõ falaríã en pleitesía, nẽ poderíã cõ eles auer paz nẽ amor; mays despois que el fose fora da terra, estonçe terríã pleytesía et paz, et falaríã cõmo fosem muyto amigos. [+]
1370 CT 1/ 644 Et seg[ũ]do conta Dayres, quantos sij́ã ẽna fala, todos criarã fillos del rrey, et erã seus parẽtes et seus uasalos. [+]
1370 CT 1/ 645 Pois -diso Vlixas - nõ podemos [nada] acabar do que falado auemos, se o ante nõ podemos auer. [+]
1370 CT 1/ 645 Mais nós to[rn]émosnos agora, et uaamos falar cõ el rrey sóbrelas preitesías et sóbrelo auer que demãdades, que muyto cõuém de nos encobrir, ca sabede que se teme muyto. [+]
1370 CT 1/ 646 Ulixas et Diomedes se tornarõ entõçe cõ Antenor ao paaço del rrey Príamo, muy pagados do que auí[ã] falado. [+]
1370 CT 1/ 647 Agora leixa o conto a falar desta rrazõ por contar dos maos sinaes et proueyros espantosos que auíã os de Troya [+]
1370 CT 1/ 647 Hvm día auẽo así que Vlixas et Diomedes ueerõ ao tenplo [d]e M[i]ner[u]a falar cõ Antenor, en cõmo acabaríã aquela treyçóm que Antenor auía cõmeçada, ca lle semellaua grã cousa de fazer. [+]
1370 CT 1/ 647 Mays Eneas, que era muy cheo de rreuolta et d ' engãno, et era engenoso et sabedor, et falaua moy sotilment, estando asý falando, os troiãos quiríã fazer muy grã sacrifiçio aos dioses. [+]
1370 CT 1/ 647 Et entrarom ẽno tenplo de Apólines por fazer pregũta, et seýrõ çertos que quiría demostrar est[e] mal et que acabamento podí[ã] auer estas falas en que andauã. [+]
1370 CT 1/ 650 Agora leixa o conto de falar daquisto por contar cõmo Antenor ouue o Paladiõ [+]
1370 CT 1/ 650 Conta Dites en esta estoria que logo Antenor entrou ẽno tenplo de Palas grã noyte et fuj falar cõ Tonas, o preste honrrado, que era mayor dos outros et senpre ouuera en guarda o Paladióm, et o auía eýnda. [+]
1370 CT 1/ 650 Hũa grã poridade -djso Antenor - che quero agora mostrar et falala cõtigo. [+]
1370 CT 1/ 650 Et tu sabe bẽ et sey çerto que, se o nós fazemos, ia nũca será sabudo, nẽ dito, nẽ falado. [+]
1370 CT 1/ 651 Agora leixa o cõto a ffalar d[o] Peladiõ por contar cõmo a treyçõ ffuy ffirmada, et do auer que ouuerom a dar aos treedores [+]
1370 CT 1/ 651 Senores -diso el -, todos ben sabedes que ẽno mũdo nõ á cousa que el rrey Príamo et suas cõpañas mays desamẽ que a mj̃, porque ueño falar cõuosco et deseio a fazer uoso prazer en tódaslas cousas que uoso seruiço fose. [+]
1370 CT 1/ 651 Rrey Olixas -diso Antenor -, dizede o que auemos falado, que bem nos faredes despois que for conprido et feyto. - [+]
1370 CT 1/ 652 Agora leixa o cõto de ffalar daquesto por cõtar cõmo os rreys et os outros sennores que vẽerõ a ajudar a el rrey Príamos sse tornaron pera ssuas terras [+]
1370 CT 1/ 653 Et porque a sopultura era tã rrica et noble a sobreguisa, a estoria nõ fala dela, nẽ eu nõ me traballaría de uos dizer nada delo. [+]
1370 CT 1/ 653 Agora leixa o cõto a ffalar desto por contar das pleytesías que fforõ feytas [entre] gregos et troyãos [+]
1370 CT 1/ 653 Et a jura que fezerõ fuj atal: primeyrament jurarõ Diomedes, et depoys Vlixas, sóbrelas sanctas lees, que eles mãteuesen et guardasem pera senpre o pleito que Antenor cõ eles falar[a], en maneyra que nũca quebrantado fose. [+]
1370 CT 1/ 653 Et eles así o fezerõ, ca todos pasarõ per alí et guardaron moy bẽ seu juramento, ca os traedores Antenor et Eneas falarõ cõ eles, en guisa que se nõ peiurarõ en cousa que fezesem. [+]
1370 CT 1/ 655 Et todos dizíã que nũca tal cousa uirã, nẽ oýrã dela falar. [+]
1370 CT 1/ 662 Despoys falarõ entre si et [os]marõ cõmo partisem os grandes aueres que sij́ã ajuntados, tã jgualment et tã sem bandaría que por nihũa maneyra nõ podese entre eles naçer saña, nẽ fose nihũ enganado. [+]
1370 CT 1/ 664 Os gregos ouuerõ seu cõsello sobre aquisto et falarõ muyto sobr ' elo, pero en çima a todos prouuo da sua quitaçõ. [+]
1370 CT 1/ 664 Et sobre esto outrosí falarõ muyto et nõ se acordarõ de a quitar, mais tãto andou Agamenõ depois rrogando que lle perdoarõ et a leyxarõ quita. [+]
1370 CT 1/ 665 Agora leixa o conto a ffalar desto por cõtar cõmo sse os gregos queríam tornar pera ssua terra et cõmo ouuerõ tẽpo contrario [+]
1370 CT 1/ 665 Depoys que o destroymento fuj todo feyto et os grandes aueres partidos, os gregos falarõ cõmo se tornasen pera sua terra. [+]
1370 CT 1/ 669 Agora leixa o cõto a falar desto por contar cõmo os gregos se tornarõ pera suas casas [+]
1370 CT 1/ 672 Outrosí tornou a falar d ' Achiles, et djso así: - [+]
1370 CT 1/ 672 Et bẽ sabe dom Agamenõ, que está calado, que así he cõmo eu digo, et nõ sey por que nõ fala, que dom Achiles lle dou a Esquimonẽ, a donzela que era sesuda et fremosa ademays, et era filla del rrey Crises. [+]
1370 CT 1/ 672 Et tã mesurado fuj et tã sesudo que el deuera ende a auer bõo grado, mellor que uós, dom Vlixas, que uos tãto estades gabãdo et loãdo aquí de uosas falas uergonçosas et áuoles et de uoso engano et de uosa rreuolta grand; ca solament en este feyto mereçera el o Paladiõ, mays que uós en quanto fezestes desque soubestes falar. [+]
1370 CT 1/ 672 Et este cõsello et este pleito nũca per uós fuy falado, mais eu o chegey, en maneyra que ouuerõ paz. [+]
1370 CT 1/ 672 Et en aquisto uós nũca falastes, ca, se porlo uoso grado fora, nõ dulto que ante nõ quiserades o mal que o bem, ca de uós nũca seýo cõsello que fose leal, nẽ dereyto, nẽ sen engãno. [+]
1370 CT 1/ 672 Et nõ deuiades de falar paráuoa ẽno lugar hu eu esté, nẽ demãdar y nada. [+]
1370 CT 1/ 672 Et nõ digades despois que uoslo nõ dixe, ca nõ he dereyto de uós falardes ante mj̃ nẽ dizer mays en este pleito, poys sabemos todos que nũca fezestes per uosas mãos por que seiades teúdo a auer preço et honrra. [+]
1370 CT 1/ 677 Et Diomedes se partío logo da contenda do Paladiõ, et prometeu et jurou que en tã grã descordia nõ falaría. [+]
1370 CT 1/ 679 Et todos andauã falando et rretraendo hũus a outros sobre este feyto tã mao et tã feo. [+]
1370 CT 1/ 679 Et todos cumunalment diserõ que, se el fora morto ante da cõquista de Troia, que nũca fora feyto nada do que fezerõ y, nẽ falarã os troyaos cõ eles en pleitesía, nẽ solament nõno[s] quiserã ascoytar de dar trégoa, nẽ de fazer cõ eles paz nẽ amor. [+]
1370 CT 1/ 681 Agora leyxa o conto a ffalar desto por contar cõmo Casandra mostrou al rrey Agamenõ cõmo auýa de sseer morto et uyngado per sseu ffillo [+]
1370 CT 1/ 681 Agora leixa o conto de ffalar desto por cõtar cõmo a paz fuy ffeyta óntrelos da hoste per Antenor [+]
1370 CT 1/ 682 Agora leixa o cõto de ffalar de Eneas, ca despoys tornará a el, por cõtar cõmo Elenus pedeu aos sseus ssobriños, ffillos d ' Óctor, et cõmo Antenor se partýo da hoste [+]
1370 CT 1/ 684 Os gregos falarõ muyto sobre este pleito, ante que lles outorgado fose, mays pero ena çima outorgárõllelo. [+]
1370 CT 1/ 685 Agora leixa o cõto a ffalar dos gregos et torn[a] a cõtar de Eneas et Antenor et dos outros troyaos que fficarom ẽna terra [+]
1370 CT 1/ 689 Agora leyxa o conto de falar d ' Antenor por contar cõmo auẽo aos gregos ẽno mar. Outrosý oyredes perígoos per que os gregos pasaron, et quantos chegarõ ao porto, et quaes forõ perdudos, et quaes forõ rreçebudos en seus rreynos, et quaes forõ deles desterrados, et quaes forõ rroubados ou presos ou mortos, et quaes forõ malandantes. Todo estouos contarey segũdo que o Dites conta, ca ẽno mũdo nõ uiue ome que osmar podese as coytas que pasarõ [+]
1370 CT 1/ 691 Mais despoys que o día fuj claro et se poderõ leuantar, começárõse d ' andar buscando perla rribeyra, maldizendo muyto a auentura que ouueram, et falarõ a seu señor Pirio, jazendo muy malandãt ẽna area, tã groso et tã jnchado que aduro lles podía falar. [+]
1370 CT 1/ 692 Agora leyxa o conto a falar de Pirius por contar da mezcla que fezerõ [a]os gregos cõ el rrey Napus, padre de Palomades, et que lles por el aueo [+]
1370 CT 1/ 692 Et ajuntárõse tódoslos rreis et tódoslos prínçipes a hũ lugar, et falarõ muyto sobr ' elas. [+]
1370 CT 1/ 692 Sabed[e] que todos falauã sobre este feyto, et marauilláuãse ende muyto, et dizíã muytas rrazões. [+]
1370 CT 1/ 703 Destruyamos aquel linagẽ traedor, que nõ fique sobre terra, ca desque ome naçeu, nũca ueu tã estraya treyçóm, nẽ hurgullo tã sen rrazõ, nẽ oýo del falar, qual contra nós am feyto. [+]
1370 CT 1/ 704 Agora leixa o c[õ]to a ffalar dos gregos, et torna a ffalar de Eneas [+]
1370 CT 1/ 705 Et Eneas partíose logo de Troya, et fujse pera suas naues, et tãtas coytas et tãtas tormentas pasou, de noyte et de día, andando ẽno mar, que moytas uezes ouuera de seer morto, segũdo que a sua estoria conta, ca esta nõ fala ende mais; mays todauía el aportou en Lonbardía, et ficou y pera senpre. [+]
1370 CT 1/ 706 Agora leyxa o conto a falar daquisto por contar cõmo Arestes, fillo de Agamenõ, matou a sua madre [+]
1370 CT 1/ 708 Et quantos auía en Greçia, todos falauã en esto, et cada hũ falaua sua rrazõ pera defender a aquela parte que quiría, o[u] aquela que mays amaua. [+]
1370 CT 1/ 709 Agora leyxa o conto de falar de Orestes por contar cõmo Menalau tomou porto, et cõmo as gentes se chegauã por ueer a Elena [+]
1370 CT 1/ 710 Agora leyxa o conto a falar de Menalao et torna a contar cõmo fuy Orestes entrado en seu rreyno et coroado por rrey Orestes era muy dereyto et muy preçado das gentes, porque tã cruament matara a sua madre. [+]
1370 CT 1/ 711 Agora leyxa o conto de falar de Orestes por contar cõmo Vlixas aportou en Creta, et cõmo contaua os perígoos que auía pasados [+]
1370 CT 1/ 711 Et, sen falla, uos digo que nũca ẽno mundo uistes nẽ oýstes falar d ' omes tã desonrrados, nẽ tã maltreytos, que todos fomos presos, et jouuemos en priióm mais dũ mes. [+]
1370 CT 1/ 713 Mays el era en grã coyta porque nõ podía falar cõ Antígona, que seu padre et sua madre et seus yrmãos a guardauã tãto que, por nihũa maneyra, nõ lle podería nĩguẽ falar afeytament. [+]
1370 CT 1/ 714 Et, sen falla, nũca fuy quen oýse falar de duas donas que mays soubesem ca estas, ca elas nõ auíã maridos nẽ senores; mays quando algũus rreys ou prínçipes aportauã en estas j́nsoas, elas per seus encantamentos lles fazíã sofrer tãtas coytas que ante quiríã a morte ca uiuer en tal afám, et encantáuãnos asý que ficauã namorados delas, que nõ sabíã parte de sy, et quanto ẽno mundo á, se todo fose seu, todo o daríã de grado, que nõ ficase en eles nada. [+]
1370 CT 1/ 714 Et eu moytas uezes oýr[a] falar dela, mays nõno poyde estrayar. [+]
1370 CT 1/ 714 Et ela outrosí moytas uezes oýra de mj̃ falar. [+]
1370 CT 1/ 718 Et muytas uezes oýra falar que era de muy bõo siso et de muy bõa palaura, et que era rrey de grã prez et de grã nomeada. [+]
1370 CT 1/ 723 Agora leyxa o conto de falar daquisto por contar de cõmo auẽo a Perius, depois que escapou da tormenta do mar [+]
1370 CT 1/ 723 Tã honrradas forõ estas uodas que ata mill ãnos será rrecontado et falado dos dioses, que nũca taes forõ nẽ am de seer. [+]
1370 CT 1/ 726 Estando eles falando en esto, rrecodeu contra eles hũ çeruo, dando grandes saltos, et tragía en seus cornos sete rrazimos alçados. [+]
1370 CT 1/ 727 Chégate acá -diso Pirio - et falarm ' ás et dizerche ey. [+]
1370 CT 1/ 729 Et cõmeçoo de beijar et d ' abraçar porlas façes, et , cõ prazer que del auía, nõ lle podía falar paráuoa. [+]
1370 CT 1/ 731 Agora leyxa o conto de falar de Pirius por contar cõmo el rrey Menõ fuj soterrado et cõmo sua yrmãa fuy perduda [+]
1370 CT 1/ 731 Et as gentes da terra falauã y todas, et hũus dizíã que se fora a sua madre, a que chamauã Deesa; et os outros dizíã que, cõ coyta et cõ grã doo do yrmão, que perdera o siso et se fora perlo mũdo a perder; outros dizíã que fora longe d ' alý, cõ grand auer leuada; mays pero nũca dela poderõ auer çertedũe. [+]
1370 CT 1/ 732 Agora leyxa o conto de falar de Menõ por contar cõmo Pirius leuou Hermíona [+]
1370 CT 1/ 734 Mays enpero nõ ousarõ cõmeter esto que falarõ et, sem falla, se o cõmeterã, mal se poderã ende achar. [+]
1370 CT 1/ 738 Et sobre este ffeyto falauã muyto tódaslas gentes. [+]
1370 CT 1/ 745 Éutor matou xxj prínçipe da parte dos gregos, et acharedes os nomes deles scriptos ẽna estoria, ẽno capítolo que fala da sua sopultura. [+]
1375 QP 26/ 116 LEY V dos pleitos que son chamados en latiu contratos innominatus que han semellança con o canbeo Contratos in nominatos en latin tanto quer dizer en Romançe como pleitos e posturas que os homes poen ontresi que non an nomes senalados e son IIII maneiras deles. a primeira he qando algua (cousa) da por outra (e) este he (o) canbeo de que falamos enna (lee) ante desta. a II quando algua da sua cousa a outr(o) que non (son) dineiros contados por que lle faça outra por ela. (e) enton T.o VII LEY IIII................... ........................... ........................... ........................... ........................... ........................... [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 A cabo de pouquos dias, et seẽdo nos os apostolos de Ihesucristo, que he Deus et fillo de Deus, asi vẽo sobre nos de çima do çeo spiritu asy com̃o de luz et asi ençẽ[ç]ou a cada hũu de nos, que d ' ali endeante soubemos falar toda las lingoajẽes et dizer as grãdes cousas que forã feictas por Nostro Señor Ihesucristo fillo de Deus viuo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 34 Et el leixoo; despois Josephus ouve fala cõ hũu privado de Vespasiano, que era seu amigo, que lle gaanase grraça del por que o nõ matase, et el así o fez. [+]
1390 MS [I, 1]/ 34 Et Josep, que era moy sabedor et moyto entẽdido despois, que aquelo oeu, entẽdeu que lle viera cõ grã prazer que tomara, nẽbrou en sua voõtade cõ hũa cousa cõtraria goreçe omẽ da outra et a doença que vem cõ prazer que se perde cõ pesar; et pregũtou se avia omẽ ẽna corte a que Tito quisese mal, et diserõ que avia hũu escudeiro de que avia tamana sana que o nõ queria veer nẽ oyr del falar. [+]
1390 MS [I, 1]/ 34 Et ela quando descobrio os nẽbros do moço, forõ eles tã espãtados, que nõ poderõ falar. [+]
1390 MS [I, 1]/ 47 Et Erodes oyo falar de que era moy sabedor et moy boo en armas, envioulle por seus mãdadeiros moy grãdes doons, que fose a el; et fezoo en seu lugar señor da terra de Judea et de Iherusalem, et Pilatus gaanou y moy grãde algo et foyse a Rroma ao enperador Tiberio nõ o sabendo Erodes; et por grã seruiço que fez ao enperador, gaanou del aquelo que tina de Erodes, et por esta rrazõ forõ sempre emigos Erodes et Pilatus ata a morte de Nostro Señor que forõ amigos porque lle Pilatus enviou Ihesucristo que el avia grã sabor de veer por las marauillas que del oyra. [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 Et aveẽu asi que hũu dia falando dos miragres de Santiago cõ outro mõje, diso o mõje que vira a cabeça de Santiago ẽna igleia de Iherusalem. [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 O arçibispo oyo o que lle o abade dezia, looullo moyto et mãdou a el et ao monje cõ que o falara et ao chantres de Braagã, que se traballase de o cõprir, et doulles liçençia et beeyzeos, et tirou deles juramento que se merçee de Deus fose que aquelo por que yã que o acabasen, que a trouxesen aa igleia de Braagã. [+]
1390 MS [I, 1]/ 86 Et entõ o caualeiro desapareçeulle, et el espantouse com grã medo, et leuãtouse moy çedo de manãa et cõtou a todos o que lle acaeçera et todo los da oste marauillarõse moyto et falando ontre sy de tã grã cousa, adesora oyrõ moy grãdes braados ẽno aer asi cõmo rroydo de leõs et de lobos et de touros; et de demoes en aqueles braados, leuarõno logo viuo et saão d ' ontre todos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 92 Sobr ' esto falaras cõ el. [+]
1390 MS [I, 1]/ 98 Et entõ jũtarõse todos ẽnas lides de Bordel, et cobriã toda a terra de ancho et de longo dous dias d ' an[da]dura, et a cabo de seys legoas oyã a fala et rroydo deles. [+]
1390 MS [I, 1]/ 98 Et Aigolando entẽdeu que o nõ podia defender a vila, quisose ante sayr da vila a lidar cõ el, ca morrer en ela desonrradamẽte, et envioulle dizer que lle dese prazo en que podese sayr cõ sua gente da vila para lidar cõ el; et queria ante falar cõ el porque o desejaua moyto a veer Calrros. [+]
1390 MS [I, 1]/ 104 Et Aigolando quando vio que lle rrei Calrros falaua por lo araueo, Marauillouse moyto et ouve grã prazer. [+]
1390 MS [I, 1]/ 104 Et desi poserõ ontre si tregoa, et foy Aigulando falar cõ Calrros, et disolle et cõfirmou que era mellor a lee dos cristiãos que a dos mouros, et prometeu ao enperador que se baptizaria en outro dia el et sua cõpana; et desi volueuse para os seus et diso aos rreys et prinçipes que cõ el erã que se queria baptizar, et mãdou a todo los seus que cõ el erã, que rreçebesen baptismo, et deles outorgarõ et deles non. [+]
1390 MS [I, 1]/ 117 Et el falaua o lyngoajeẽ de Espana en gisa que o entẽdia moy bẽ Rrulan. [+]
1390 MS [I, 1]/ 195 Desque vio que os da sua parte hũus erã mortos et os outros presos, et ja desafiuzado de sua vida, tãto que nõ podia falar, et ẽna voõtade começou a chamar Santiago que se amerçease del, et aa çima alta voz começou a chamar: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 196 Et el quando esto oyo volueu o rrostro deles et nõ lles podo falar; et asi jouve trres dias sen fala, et os caualeiros chorarõ moyto cõ grã pesar, porque coydauã que queria morrer, et porque nõ fezera prol de sua alma. [+]
1390 MS [I, 1]/ 196 Et agora ante que pouquo eu falase entrou Santiago, et tragia ẽna maão seestra por escudo o saquo que eu trouvera aa moller, et ẽna mão destra tragia o bordon do rromeu doente que eu puje ẽno meu caualo por lança. [+]
1390 MS [I, 1]/ 196 Et logo cõ grã saña vẽo a mĩ et ergeu o bordom, et semelloume que os demoes que me tinã, que lles daua grãdes paãquadas et eles cõ grã medo fogirõ, et el apos eles, et fezoos yr por força por hũu cãto da casa que lles mostrou; et agora por la grraça de Deus et por la ajuda de Santiago, soo lyure d ' aqueles que me queriã matar, et poso falar. [+]
1390 MS [I, 1]/ 200 Et el que daua o folgo cõ moy grã coyta nõ lles rrespondeu, et eles espantados leuãtarõse moyto agina et acenderõ candeas, et acharõno jazer sen fala et atal como morto et ouverõ moy grã medo se y atendesen a manãa de lles apoerẽ a sua morte et fogirõ logo et leixarõno asi envolto ẽno sange, et o outro rromeu poble et o asno que tragia. [+]
1390 MS [I, 1]/ 222 Et eles falando en esto Sayoane chamou na porta et abrironlla, et el entrou. [+]
1390 MS [I, 1]/ 231 Uirgẽe Señora, madre de Nostro Señor Ihesucristo, rrogote et pidote por merçee que me nõ leixes agora aqui desanparado nẽ asi triste de uos falar et dizer d ' aquesto que eu agora vejo que pode seer; et que saba contar a verdade d ' aquesto feicto aos apostolos meus yrmaãos quando me juntar cõ eles. [+]




RILG - Recursos Integrados da Lingua Galega
Seminario de Lingüística Informática / Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2018
Deseño e programación web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL