logo usc Corpus Xelmírez - Resultados da consulta

Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval

Resultados da pescuda


Os resultados das buscas efectuadas no Corpus Xelmírez poden ser usados con fins educacionais e de investigación, sempre que se mencione a fonte. Se desexa consultar a referencia e o contexto dun exemplo, calque no símbolo [+] na cela da dereita. Para se referir ao corpus como un todo, cite: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval - http://sli.uvigo.gal/xelmirez/. Se desexa realizar outra pescuda no Corpus Xelmírez, pode calcar aquí.
Está a procurar contextos do uso de maçã nos textos históricos do Corpus Xelmírez.

Número de contextos atopados: 45

1300 XH I, 0/ 209 Mays diz ajnda Paulo Orosio em aquel quarto capitolo, que bem paresçe aly forma de terra, mays oquea cata [quea] acha terra queymada de çijsa; et diz mays outrosi: que nasçem ẽna rribeyra daquel lago et por essa terra aderredor maçeyras et outras aruores, et vides, et que leuã maçãas, et peras, et vuas, et tam fermosas que os que passam por aly que sabor tomã pera comer delas, et quando tomã dellas, trauam em ellas, ou as tallam com seus coytelos, diz que de dentro nõ acham senõ [cijnsa] cõ celtellas viuas et [que] deytã hum fumo cõmo se ajnda ardesem. [+]
1300 XH I, 0/ 288 Despoys desto sayo hũ dia Rrubem, fillo de Lia áás messes ẽno tempo que segauã os [trijgos] et achou maçãas de mandragoras, et adusu as asua madre Lia, et vioas Rrachel, et disolle: [+]
1300 XH I, 0/ 288 Dame dessas maçãas de teu fillo. [+]
1300 XH I, 0/ 288 "¿Nõ te cõple que me toliste meu marido et pedes me parte das maçãas de meu fillo? [+]
1300 XH I, 0/ 288 "Comygo dormyras esta noyte, ca eu [te] gááney de myña yrmãa por quelle dey maçãas que trouxo meu fillo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 1 De cõmo a deesa Discordia deytou a maçãa entre as deesas, [Cõmo diso a deesa] Juno et Palas et Venus. [+]
1350 HT Miniaturas/ 1 Cõmo Paris dou a sentença por la maçãa. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et obrou et fezo hũa maçãa tã grãde et tam fremosa que ante nẽ depoys nũca outra tal foy achada. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et leyxou caer a maçãa moy quedo entre ellas et os panos de seus vestidos que se [tinã] em hũ, et foy se. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et ellas todas tres virõ a maçãa, et correrõ a ella cada hũa delas cõ as maãos por la tomar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et ajnda pero diso logo Juno: ' Amyga, dade a mj̃ esta maçãa ' Et as outras, quando aquelo oyron dizer a Juno, bem entẽderon que andaua aly grande cobijça. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et cada hũa d ' elas quiserom para sy aquela maçãa. et sobre esto nõ quiserõ fazer graçia nẽgũa as hũas a as outras mays cada hũa d ' estas deesas queria a maçãa para sy et a cobijçaua moyto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et a escriptura que estaua ẽna maçãa era em latim et dezia asy: ' pulcriori detur ' Et quer dizer em nosa lyngage a a mays fremosa seja dada esta maçãa; et esto [he que a] mays fremosa a ouvese et leeu Juno aquel latim, (et) entendeu de cõmo mãdaua que a mays fremosa ouvese aquela maçãa. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et diso logo a as outras: ' Amygas, esta maçãa eu a deuo de aver et mjña he ' Et diso enton deesa Palas a Juno, por bondade et por mesura: ' dade agora a mj̃ essa maçãa, et leerey eu a myña vez, et veerey que diz esa escriptura ' Et Venus, quando aquelo entendeu et veu que nõ era ella a que se nõ preçaua en fremosura menos que as outras, et diso entõ: ' señoras, poys que uos avedes leudo et teuestes a maçãa, de mesura seria que a desedes a mj̃ et que a leya eu outrosi a myna vez ' Et asy a derom as hũas a as outras a leer. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et des que a ouverõ todas leuda, falarõ en feyto da maçãa. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et des que forõ parãdo mẽtes et considerando et osmando cõmo a maçãa era fremosa, cobiçou a cada hũa para sy; ca cõmo quer que grãde gaãça nõ jazia y, pero pois que a descordia entrou entre aquelas deesas et virõ que se nõ podiam avij̃r, rrazoarom entre sy cõmo seeria d ' aquela maçãa. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et acordarõ que poys que se nõ podiam avij̃r, que se fosem a el RRey Jupiter, que era o seu deus mayor et seu [alcalle mayor et] de todos señor, et que este o librase todo Et depoys que se avierõ d ' esta contenda, forõ se cõ sua maçãa ante el RRey Jupiter. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et era Palas señora d ' esto,(et) rrogarõ lle as outras que disese a verdade et nõ mays depoys que Juno et Venus mãdarõ a Palas que disese [o feyto] por que [vynã], et ela começou sua rrazõ et contou a el RRey Jupiter, ante todos los que y estauã, todo o feyto, et diso [asi]: ' RRey, señor, nos estando todas tres falando em nosos solazes, veẽo esta maçãa et caeu ontre nos, et nos nõ sabemos (de) onde et he scripto em ella que a a mays fremosa seja dada. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et que ouvese a maçãa aquela a que(n) a tu deres ' Et diso el RRey Jupiter: ' ¿que dereyto avedes ao mays cada hũa de vos? ' Et diso estõçe a RReyña Juño cõmo mayor et mayor onrrada: ' rrey, señor, digo que eu sõo a mays rrica et mays poderosa que qual quer d ' elas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et por esta rrazõ que deue seer a maçãa julgada a mj̃ por mjña ' Et diso Palas asy: ' [señor] RRey Jupiter, eu sõo señora dos saberes lyberaes et da natura das azeytunas et de toda las naturas de sabedorias et mẽ(e)strias de lauor de liño et de lãa. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et digo que por qual quer d ' estas cousas, moormente por todas, que eu deuo a auer a maçãa, et que a julgedes para mj̃ ' en pus esto rraz(o)ou Venus por sy, et diso: ' señor, cõmo cada hũa d ' estas de(e)sas rrazoou por sy, teño que he guisado rrazoar eu [per] mj̃. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et digo que eu que sõo deesa de fremosura (et) dos [entẽdedores] et das aposturas, de nos todas tres, et aquela que d ' esto he señora deue de aver a maçãa se quer julge o a cara de cada hũa de nos ' [+]
1350 HT Miniaturas/ 50 Vos, Juno, sodes mjña yrmãa et moller lynda, et rreynades comygo. et vos, Palas, sodes [mjña] filla que naçestes da mjña cabeça. et vos, Venus, sodes mjña yrmãa que vij̃des do sangre del RRey Saturno, meu padre; et sobr esto sodes mjña amyga de meu corpo, ca nõ ey vergonça de o dizer por que vso cotiano he dos nosos prinçipes et das nosas gentes de aver esto por que digo: que se eu julgase a maçãa para Juno, diredes vos -outras que rreçebedes torto ca julgaua a maçãa a mjña yrmãa et a mjña moller. [+]
1350 HT Miniaturas/ 50 Et nõ [teño] esto por bem nẽ quero que que seja asy esto Palas, outrosy, se eu julgase a maçãa por vos, dizer me yam que a julgaua por mjña filla, et culpar me yam outrosy em ello. [+]
1350 HT Miniaturas/ 50 Et por que uos nõ [desaveñades] sobre la maçãa ẽna carreyra, dou vos a Mercurio que vaa con vosco, et que a leue. [+]
1350 HT Miniaturas/ 50 Et mãdo eu asy que uos enplazedes todas tres ante voso fiel; et a que nõ for ao plazo, se por dereyta rrazõ nõ se escusar, que perga o dereyto d ' esta demãda [librado] ẽnas cortes dos dioses ' Et feyto o cõvite del RRey Tãtalo, et partidos d ' ende todos los dioses, ouverõ as tres deesas et Mercurio acoydado de yr a Paris ao juyzo da maçãa, et forõ se para el. [+]
1350 HT Miniaturas/ 50 Et fezerõn o por rrazõ de jũtar fremosura a fremosura, en que podes entender asaz quan fremosa sõo eu et teño que deues para mj̃ julgar a maçãa onde te digo que se a tu a mj̃ das, que te acharas ben d ' elo et naçer te a ende tãto ben et tãta onrra que nũca seeras myngoado de nẽgũa cousa que mester ouveres. [+]
1350 HT Miniaturas/ 52 Et mostrã me a mj̃ estes dous nomẽes esto, ca o que me dizẽ Palas, sõo deesa de batalla, et corro mõte et caço Et quando d ' alo veño, tã fremosa me paro que nẽgũa d ' elas nõ ygoaria comygo en paresçer ben onde teño que por todas estas cousas, ou por qual quer d ' elas, que deuo eu de aver a maçãa demays tu, Paris, deues valer por armas et por caualaria; et de cõmo sõo eu mẽestra et deesa, que te ey de gardar et ajudar en elo para seer tu ben andante et se quiseres, oje me podes gaañar para senpre. [+]
1350 HT Miniaturas/ 52 Aynda che digo al, que se eu de aquesta vez en ty falezco que a maçãa para mj̃ nõ julgares, feyto acõtesçera y por que tu te arrepentiras et nõ te valrra nada et se orellas as, ben deues esto oyr ' [+]
1350 HT Miniaturas/ 52 Et começou de rrazõar seu pleito, et diso asi: ' Paris, se tu dereyto quiseres julgar sen outras rrazões tẽer, vees ja por ollo por quen deues julgar a maçãa et quen a deue de aver por mayor fremosura eu de aly veño d ' onde elas diserõ que [vynã]. [+]
1350 HT Miniaturas/ 52 Et digo te que se tu por mj̃ julgares a maçãa, que eu te darey dom en quanto viuas que senpre te gozes cõ el; ca a que te promete [rryqueza], nõ teño que te promete grã cousa por que eu sey que sen estas deesas tu averas asaz d ' elo da promesa da caualaria et de armas, digo te outrosi que Eytor de Troya ha ende grã fama et prez, ca nõ he en [elas] mellor que tu. [+]
1350 HT Miniaturas/ 52 Et se tu a maçãa para mj̃ julgares, casamento te darey eu qual tu desejares: quer de moller casada, quer por casar, qual tu pedires; ca eu som Venus, a a deessa da fremosura. [+]
1350 HT Miniaturas/ 53 Cõmo vierom as tres deesas oyr a sentença de Paris que el dou em [rrazom] da maçãa Oydas as rrazões das deesas, diso Paris: ' departir quero sobre lo que cada hũa de vos ha dito ante que de a sentẽça, por que seja manifesta a verdade do que eu julgarey uos, deesa Juno, rrazoastes que erades mays rrica que as outras et mays poderosa deesa et vos, a deesa Pallas, et deesa et señora das batallas, et aviades [ende] a ventura en o saber. [+]
1350 HT Miniaturas/ 53 Et eu por sentença de juyzo mãdo que a ela dedes a maçãa et eu para ela a julgo et mãdo que logo lle seja entregada ' a deesa Juno et a deesa Palas forõ moy tristes, et ouverõ moy grã pesar por julgar a maçãa para Venus. [+]
1350 HT Miniaturas/ 54 Do sono que sonou Paris, et cõmo el RRey Priamo et a rreyna enviarõ por el Moyto foy sonado por todas [aquelas] terras este feyto d ' estas tres deesas et de aquela sua maçãa et da sentença que Paris dou, tanto que era moy nomeado por todas las terras Paris por los juyzos que daua dereytos, et moyto mays o foy d ' aly en deante. [+]
1350 HT Miniaturas/ 54 Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) [+]
1370 CT 1/ 236 Et uirõ seer el rrey aa soõbra de hũ maçãal, en hũ moy rrico pãno que tijña por estrado sóbrela erua. [+]
1370 CT 1/ 245 "Pares, esta tres déosas vẽen a teu juýzo sobre hũa maçãa de ouro moy fremosa que foy deytada entre elas. [+]
1370 CT 1/ 245 Et o escripto dezía en grego que a mays fremosa delas fosse señora da maçãa. [+]
1370 CT 1/ 245 Et agora cada hũa delas ten tal creẽça que deue a auer a maçãa por fremosura, et andan desauĩudas entre ssy, et quérensse grã mal por aquesto. [+]
1370 CT 1/ 245 Et depoys que me esto ouuo dito Mercurio, cada hũa delas me sacou a parte et me disso a poridade que, se lle eu julgasse a maçãa et lle fezesse uẽçer as outras per beldade, que nõ auj́ã ẽno mũdo don que lle eu demãdasse que mo nõ desse. [+]
1370 CT 1/ 245 Et Venus chegousse a mj̃ et díssome moy a poridade que, se lle eu a maçãa desse et lle as outras fezesse vençer, que me daría hũa moller de Greçia, qual eu escollesse. [+]
1370 CT 1/ 245 Et por esto lle outorgey eu a maçãa et lle fige vençer ánbaslas outras por beldade. [+]
1390 MS [I, 1]/ 136 Ay espada moy fremosa, que nũca foy suzia nẽ ferrugeẽta, mais sempre foy fremosa et clara et cõueniuele d ' ancho et de longo, mais forte et mais firme ca toda las outras, o mãgo tẽes d ' almasi moy brãquo et feicto en gisa de cruz, cõ moy fremosa arrays dourada et cõ moy boa maçãa dourada de beril no magarõ. [+]
1390 MS [I, 1]/ 162 Ẽno primeiro arquo, en toda a çima do çinborio, que cata cõtra ouçidente esta alçado a pesoa do Padre, et ẽno segũdo que cata cõtra o meridies, a pesoa do Fillo, et ẽno terçeiro arquo que cata contra seutriõ, que he cõtra os cãbeadores, a pesoa do Spiritu Santo; et demais sobr ' esta esta hũa maçãa en que esta hũa cruz moy preçiosa. [+]




RILG - Recursos Integrados da Lingua Galega
Seminario de Lingüística Informática / Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2018
Deseño e programación web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL