logo usc Corpus Xelmírez - Resultados da consulta

Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval

Resultados da pescuda


Os resultados das buscas efectuadas no Corpus Xelmírez poden ser usados con fins educacionais e de investigación, sempre que se mencione a fonte. Se desexa consultar a referencia e o contexto dun exemplo, calque no símbolo [+] na cela da dereita. Para se referir ao corpus como un todo, cite: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval - http://sli.uvigo.gal/xelmirez/. Se desexa realizar outra pescuda no Corpus Xelmírez, pode calcar aquí.
Está a procurar contextos do uso de parente nos textos históricos do Corpus Xelmírez.

Número de contextos atopados: 107

1200 FX III, 5/ 707, col. b Quen se a si pon falso nome, ou falsa linage ou falso parentes, o alguna apustura mala o falsa, sea penado como falso. [+]
1290 FD I, 2, 3/ 125 Outroſy ſe algum ſeu parente e iulgado para morte pode enfia -llo ou dar fiadores por elle et appellar et defender ſegundo como manda o dereyto. [+]
1290 FD I, 2, 3/ 125 Outroſy ſe algum demanda seus parentes por ſeruidue pode ſeer perſoneyro tam bem en demandar como en defender por liurandade de ſeus parentes ſeruos. [+]
1290 FD I, 2, 3/ 126 Todo ome que e aplaçeado per ante el rey ſobre preyto alguno non deue ſéér apraçeado doutro menor, dementre que morar ena corte por raçon deſte enplaceamento; nen el marido nenlla muller dementre fecer ſuas uodas; nen aquelles que uam ſuterrar alguum de ſeus parentes ou de ſeus ſeruos ou de seus ſeruentes; nen pregoneyro nengum mentre uay pregonando por uillas ou por aldeas por mandado del rey, non deuem ſéér chamadoſ a iuyço. [+]
1295 TC 1/ 89 Mays leyx[e]mos agora aqui os parentes et tornemos ao nosso, et guissemos para yr aa batalla et nõna leyxemos per medo da morte. [+]
1295 TC 1/ 105 Onde uos pedimos merçee que nos nõ façades seer traydores, ca nũca o forõ nossos padres nẽ nossos parentes, nẽ ouue no mũdo mays leaes ca aquelles onde nos vijmos. [+]
1295 TC 1/ 146 Et, desque forõ viundos a el, dissolles assy: -Amigos et parentes, eu soo uosso senor natural, rogouos que me consselledes assy com̃o boos vassallos deuem fazer a senor. [+]
1295 TC 1/ 146 Et amjgos, sobre todo esto a mester que guardedes lealdade; ca, pero que morre a carne, a maldade que o ome faz nõ morre et fica del a seus parentes muy mao herdamento. [+]
1295 TC 1/ 146 Et mays ual de seer morto ou preso que nõ fazer fevcto que depoys aiã aos parentes que retraer. [+]
1295 TC 1/ 166 Et ao tempo que este [conde] Garçia Fernandez sayu da terra para vingarsse de sua moller, com̃o de suso auedes oydo, leixou ẽna terra dous seus parentes, en que el muyto fiaua, que julgassem os preytos et que gardassẽ todo o seu. [+]
1295 TC 1/ 212 Andados vijte ãnos do rreynado del rey dõ Bermudo -et foy esto ẽna era de mil et vj ãnos; et andaua outrosy entõ o ãno da encarnaçõ en IX çentos et lxaviijto ãnos - -, en este ãno Mudarra Gonçaluez, fillo daquella moura, poys que ouue X ãnos conpridos de quando naçera, fezoo Almãçor caualeyro; ca, assy com̃o conta a estoria, amauao muyto, ca era seu parente, et por que o vija esforçado et de boos custumes en todo, pero que era muy nino. [+]
1295 TC 1/ 322 Et elle, quando oyo o mandado, nõ se deteuo et enviou por seus parentes et por seus amjgos, et foy contra elles. [+]
1295 TC 1/ 359 Et ali se foy conprindo o que disse dõ Ares Gonçaluez que se matariam yrmãos cõ yrmãos et parentes cõ parentes. [+]
1295 TC 1/ 379 Veelo ey cõ meus amigos et meus parentes et meus uasalos, et como mj consellarẽ asi farey. [+]
1295 TC 1/ 382 Et uos auedes sofrudo muyto afã et moyta lazeyra por fazer d[er]eyto, perdendo os parentes et os amigos et os fillos et as molleres en meu seruyço. [+]
1295 TC 1/ 414 Conta a estoria que o Çide enviou suas cartas por seus amjgos et por seus parentes et por seus vasalos et mostroullj com̃o o mãdaua el rrey sayr da terra ende a IX dias. [+]
1295 TC 1/ 436 Et demandou dous caualeyros, seus parentes, que forõ muy boos, quando o conde foy preso: et deziã a hũu delles Vgo et ao outro Guillẽ Bernal. [+]
1295 TC 1/ 469 Et entõ Abeueça tijna Muruedro et Castro -et envioulos guardar cõ omes en que fiaua muyto, seus parentes et seus amigos - et Santa Cruz, que era sua, et outros castelos que tijna en poder. [+]
1295 TC 1/ 525 Et forõ todos falando et seus parentes todos presos, et teuerõnos todo o dia en priiom. [+]
1295 TC 1/ 526 Et o Cide fez muyta onrra aos fillos de Abuhagid et a seus parentes et deulljs de vestir et prometeulljs grande ajuda. [+]
1295 TC 1/ 526 Et nõ auia(m) rreuerença a parente nem a amjgo nem a moller nem a nẽhũu que fosse, assy que todos passauam per hũa rregoa et nõ preçau[ã] nẽhũa cousa o que auyam. [+]
1295 TC 1/ 533 Et o mouro falou logo sẽ outro alongamento cõ seus parentes et con seus amigos, et eles consellaronlhi que o fezesse. [+]
1295 TC 1/ 565 Amigos et parentes et vassalos, louuado seia o nume de Deus, padre espirital, que quanto ey eno mũdo, todo o tenho en Valença. [+]
1295 TC 1/ 566 Parentes et amigos et uassalos, ia ueedes com̃o este muy grã poder dos mouros e uehudo sobre nos por nos toller Ualença, que guaanamos cõ muy grã traballo pouco tẽpo a. [+]
1295 TC 1/ 587 Vay, di a teu senhor el rrey Bucar que lli nõ darei Ualença, ca muy grande afam leuey pola gaanhar; et nõna gradesco a ome do mũdo, senõ ao meu Señor Ihesu Cristo et aos parentes et aos amigos que mha ajudarõ a gaanhar, et punarey por mãteela; et dizedelli que eu nõ soo ome para iazer çerrado et, quando ele nõ cuydar, ala llj yrey eu dar batalla; et, assi com̃o el trage XXIX rreys, ouuesse traiudo quantos mouros a en pagaismo, cona merçee de Deus (en que) eu creo a uençelos. [+]
1295 TC 1/ 594 Et, por que a tenpo que nos partimos de nosso padre et de nossa madre, nõ sabemos com̃o llis uay nẽ sabem eles de nos; et, se o por bẽ teuessedes, queriamos yr ala et leuar conosco nossas molleres, por que uei[ã] nosso padre et nossa madre (et nossa madre) et nossos parentes com̃o somos onrrados et rricos en casar cõ uossas fillas et sabã com̃o casamos aa nossa prol et a nossa onrra; et senpre seremos prestes et aparellados para o uosso seruiço. [+]
1295 TC 1/ 619 Quẽ uos poderia contar a grã coyta en que erã por pagar este auer ao Çide, elles et todos seus parentes et todos seus amjgos? [+]
1295 TC 1/ 627 Calade, conde Suer Gonçaluez, que bẽ semella enas uossas parauoas que ia oge almorçastes, ca mays semellã parauoas de beuedo que non de cordo; ca nõ sõ taes os teus parentes com̃o o Çide et os seus. [+]
1295 TC 1/ 635 Et o dia que aujã a lidar chegarõ y os condes muy bẽ acõpanados, cõ todos seus parentes et seus amigos, que os aujã d ' aguardar. [+]
1295 TC 1/ 635 Et armaronse y os parentes do Çide. [+]
1295 TC 1/ 635 Desi el rrey foy ali hu estauã armando os parentes do Çide. [+]
1295 TC 1/ 635 Et el rrey mãdou pregoar que nõ fosse ousado nẽgũu de fazer força nẽ torto aos parentes do Çide, nẽ mal nẽhũu, nẽ de o cometer per nẽhũa maneira; senõ, o que o fezesse, que o mandaria matar por elo. [+]
1295 TC 1/ 637 Et do outro cabo chegaron os condes de Carrom et seus parentes et seus amigos con eles. [+]
1295 TC 1/ 640 Et, desque el rrey ouue esta sentença dada, sacou do cãpo os parentes do Çide et deos por bõos, et que conprirã todo seu dereyto. [+]
1295 TC 1/ 640 Et foy logo comer et leuou consigo os parentes do Çide et deullj muy grã gẽte, que fossem cõ elles, ata que os posesẽ en saluo. [+]
1295 TC 1/ 642 Et, quando ysto oyo, o parente do soldã ouue muy grã prazer por quanta mesura dizia o Çide, et entendeu muy bem que era nobre om̃e. [+]
1295 TC 1/ 642 Et mandou chamar o seu almoxarife et mãdoullj que leuasse consigo aquelle parente do soldã et que o seruisse et que llj fezese quanto bem et onrra podesse et que llj desse pousada ena orta de Villanoua et que llj fezese tãta onra com̃o faria a elle meesmo. [+]
1295 TC 1/ 646 Conta a estoria que o almoxarife leuou cõsigo o parente do soldã et seruio et onroo com̃o se fosse seu senor, o Çide. [+]
1295 TC 1/ 651 Depoys que o Çide ouue enviados seus genrros, mandou chamar o parente do soldã et deullj muytas cousas estranas, das que non a en sua terra, que leuasse a seu senor. [+]
1295 TC 1/ 655 Amjgos et parentes et va salos leaes, bem sabedes os mays de uos com̃o rrey don Afonso me ouue deytado da terra per duas uezes; et os mays de uos, por uosa mesura, fostes comjgo et aguardastesme sempre; et fezonos Deus tanta merçee a mj̃ et a uos, que vençemos muytas lides de cristãos et de mouros. [+]
1295 TC 1/ 665 Et, estando en Salua Canjẽte, enviarõ suas cartas a seus amigos et a seus parentes do Çide, que o uẽesem onrar a seu enterramento. [+]
1295 TC 1/ 681 Pero, temendo sempre que a jgleia os mandaria partir, a elle et aa rreyña, por que erã parentes muy chegados, et casarõ sen despẽsaçõ de sancta jgleia, (et) daua todalas fortelezas aos seus, que as teuessẽ por elle. [+]
1295 TC 1/ 681 Et, segũdo conta a estoria, o parentesco que ontre elles auja era este: diz que el rey dõ Sancho de Nauarra, que disserõ o Mayor, que foy primeyro rrey de Castela, por razõ de sua moller que a herdou. [+]
1295 TC 1/ 689 Et aynda ouue outra filla, que foy casada con el rey dõ Afonso de Leom, com̃o nõ deuia, ca erã parentes muy chegados. [+]
1295 TC 1/ 726 Et, depoys, que esto pasou, partirõsse el rrey de Leõ [et] a rreyna dõna Beringuela por parentesco, ca os mandou partir o papa Jnoçençio, o terçeyro. [+]
1295 TC 1/ 745 Et ẽna aaz postrimeyra ya el rrey cõ todos [seus] rricos omes: o conde dom Sancho et Mono Sanches, que foy aquel dia caualeyro nouel, et o conde de Pyteos, et dom Guillem de Cordoua, cõ seus fillos et seus parentes [et] muy grã conpana, et dom Guillem de Çerueyra, et o conde de Vrgel, [et] Sãtas de la Barca, et dõ Çẽtol d ' Estarad, et dom Guiral de Collera, et Guillem Miguel de Leysa, que era alferez del rrey, que leuaua a sua signa, et dõ Xemẽ Ajuar, et dom Guillem de Çullẽna. [+]
1295 TC 1/ 764 Et a rreyna cõ sana do (con sana do) conde enviou mostrar este feyto ao papa Jnoçençio terceyro, com̃o aquel casamento era feyto sem der[e]yto contra ley, por que erã parentes muy chegados. [+]
1300 LPr 1/ 154 Esta cantiga fez a ũa dona fremosa, que a casaron seus parentes mal por dinheiros [+]
1300 XH I, 0/ 39 Et el amoestauaos quese partissem dos casamẽtos de Caym, et da[s] maldades et pecados que [faziã], et da máa vida enque estauã contra Deus; et quese nẽbrassem de seus padres et parentes que andarã em [seruyco] de Deus et acabarã em el, et oencomẽdarã aelles et os ensinarã que o fezessem elles asy. [+]
1300 XH I, 0/ 50 Et cõta Josefo sobresto ẽno quinto capytolo, que quando catarmos [a vida] dos omẽs de agora et avyda dos antygos, que nõ teñamos que erro nẽgũ ha em viuerẽ tãtos ãnos os omẽs do primeyro tempo; que diz queos omẽs do primeyro tẽpo moytas rrazões avyam por que viuessem tanto: ahũa por que erã rreligiosos et faziã santa vida cõmo frayres, et erã outrosi mays açerca da feytura de Deus, et oyram mays palauras das que Deus disera aseus padres et aseus parentes, et as aprenderã elles et as sabyam; demays que nõ comyam em aquel tẽpo senõ froytas et eruas et poucas cousas outras, et mays ajnda que ata [o deluuyo] nũca comerã carne nẽ beberam vyño, et desto nẽ doutra cousa nõ comerõ nẽgũa cousa sobeja, por que de leue nũca enfermassem que por ello viessem amorte nẽ myngoassem nada de sua vida. [+]
1300 XH I, 0/ 89 Et estes casarõ ja et ouverõ molleres [coñosçidas] por tal de [coñosçer] cada hũ seus fillos, et labrarõ as erdades, et plantarõ aruores, et criarõ et partirõ esto entre sy por que soubesse cada hũ qual era a sua erdade et quaes erã suas aruores et seu froyto, por que nõ viessem acontẽdas nẽ apeleja cõ seu parente nẽ cõ seu [viziño]. [+]
1300 XH I, 0/ 96 Et os [hũus] [o] começarõ afazer porlos seus rreys, cõmo el rrey Nyno por el rrey Bel seu padre; outros por los outros seus prinçipes; os outros por seus parentes et por seus amygos, et [algũus] outros ouvo y queo fezerõ aonrra das bondades et vertudes, asy cõmo aajustiçia et aalealdade, aaforteleza, aasabedoria, aagrandeza, aamesura, aacordura. [+]
1300 XH I, 0/ 111 Et começarõ apensar em armas, et buscar maneyras delas, et de [engeños], et partyr rreynos, et falar em caudillos, et prinçepes et rreys pera defenderse et aver [dereyto] et buscar parentes, et amygos et [senores] os [hũus] pera yr contra os outros, os outros pera se defender deles. [+]
1300 XH I, 0/ 115 Et cõmo estonçes Assiria era oprinçipal et mayor rreyno em oriente et ajnda estonçes em todo omũdo, tomarõ os outros das terras enxẽplo daquela ymage, et começarom outrosy cada hũus afazer suas ymages, os hũus de [seus] padres, os outros de seus parentes et [amjgos], et algũus dos seus rreys, et outros daqueles [a que] chamauã seus deus pera adorarlos aly, et fazerlles sacrifiçio, et rrogarlles cõmo aseus deus por las cousas que aviã mester, et aas vezes por las tẽpestades dos rrelampagos et dos tóós, et dos ventos rrezeos et sensabores et danosos, et dos outros peligros que lles vynã do çeo et do ayre, et dos enamygos da terra. [+]
1300 XH I, 0/ 127 Todos los espoedores, que sobresta rrazõ falam, acordam cõ Moysem ẽno ordenamẽto ẽnos nomẽs destes tres yrmãos, que poem aAbraã primeyro, et aNacor em medio, et aAram em cabo, cõmo se el nasçesse despoys; mays pero todos acordam em esto: que Aram foy oprimeyro yrmão, et Nacor ossegundo, et Abraã opostromeyro de todos tres; mays poem no aqui primeyro, assy cõmo diz mééstre Pedro ẽno capytolo das géérações de Sem, et outorgã cõ el todos los outros espoedores, por que dizẽ que ficou en el alyña ontre seus yrmãos et os outros parentes; et outrosi adinydade da gééraçõ [de] seu padre et das outras géérações et dos seus santos Padres. [+]
1300 XH I, 0/ 132 Et dauasse Abraã todo aDeus, de dito et de feyto, tanto que seu padre nẽ seus parentes, Nacor et os outros seus amygos nõno podiam tyrar dello de nõ fazer esto cõtra Deus et préégar dEl et pregoar lo ontre os seus amygos et em seus ajuntamẽtos de companas ondeos faziam. [+]
1300 XH I, 0/ 134 Et segundo diz hũ doutor dos frayres menores quese traballou de tornar as [rrazoes dOvjdio] mayor ateoligia, diz que falou [Ovjdio] aqui encobertamẽte et por semellança, et daquelo que el diso que viuera aquel sangre em aquela [guisa], diz ofrayre que nõ poderia al séér senõ queos do lynagéé de aqueles que ficauã ẽna terra, moços pequenos ajnda, que despoys que forã cresçendo et se vestirom dos bẽes de seus parentes, cõmo se [enbestia] aquel sangre da terra de seus mayores, cõmo diz [Ovjdio], et apoderarõse da terra estes cõmo erã poderosos seus primeyros parentes et estes que ouverõ [a forteleza] et os talentes de aqueles padres, et empero diz que nõ erã tã grandes de corpos nẽ tã valentes amãos cõmo elles, et despoys que forõ moytos leuãtarõse contra seus deus et lidarõ cõ elles, et diz queos vençerõ et que Jupiter et os outros deus que fugirã ao Egipto, et hũ delles, que avia nome Tyfoueo ogrande gigante, foy tras elles, et elles cõmo erã moy sabedores por lo saber que sabiam das estrellas et por la arte magica, quee osaber dos encãtamẽtos, et osabiam elles todos moy bem, trasfigurarõse em aquelas feguras que disemos por se encobrir dos gigantes queos nõ achassem, nẽ os podessem tomar; et em tal [guisa] sse mudarõ que aqueles queos vissem que creessẽ que aquel carneyro de Jupiter que verdadeyro carneyro era, et outrosi que cada hũa das outras [anjmalias], em cujas feguras disemos queos adorauã os [gentijs], por ydolos dos seus deus. [+]
1300 XH I, 0/ 162 (Et arreyna, despoys que ese denodo achou em el, tornousse ao outro [Njnyas] que [tyña] ençarrado et ascondido et aquel cõmo nõ avia siso, nẽ entẽdia do mũdo, nẽ deste feyto, mays de hũa [anjmalia] bruta, nõ sabendo oque fazia fezo todo oque sua madre queria; et acõmo quer que tam parentes eram, ouverõ ambos em hũm cõmo omẽ et moller oque ella et [el] rrey Nyno, [sseu] padre, ouveram em sua vida; et dizem [algũus] quea emprenou. ) [+]
1300 XH I, 0/ 162 (Et conta Paulo Orosio duas cousas desta rreyna [semyrramys] de quese nũqua vio abondada nẽ farta: aprimeyra de matar omẽs et de esparger osangre deles; asegunda que nũqua foy farta de pleyto de omẽ ẽna maneyra que dito he. ) Et ajnda mays conta Orosio que ela fezo que por encobrir oseu máo feyto et de seu fillo, por ventura se sonasse em maneyra queo soubessem as gentes que esto queo tomariã por escandalo et cousa moyto máá aademays, que fezo ordenamento dos casamẽtos et mãdou que casasse opadre cõ afilla, et ofillo cõ amadre, et oyrmão com ayrmãa et ocriado cõ sua ama, et deu lles cõplido poder quanto pera casar, que casasse oque quisesse cõ quẽ se pagasse, et que vergonça nẽ deuedo de parentesco que nõ fosse y gardado por nẽgũa rrazõ, que ella omãdaua asy. [+]
1300 XH I, 0/ 170 De cõmo mãdou Deus aAbraã quese saysse de sua terra et de ontre seus parentes. [+]
1300 XH I, 0/ 170 Et diz Moysem ẽno dozemo capitolo do Genesis que era y estonçes moy poderoso opouóó dos cananeos, os que deytaram fora da terra os parentes de Abraã, padres da [lyna]. [+]
1300 XH I, 0/ 181 "[Çesar], guysado he de eu mostrar as poridades donde vijmos os grandes parentes [do] Egyto [de] que tu demãdaste, por queo sey moy bem et estas som cousas que nõ conosçerõ nẽ souberõ os máos pobõos, nẽ os máos omẽs ata otẽpo enque ora somos: mays plaza te, et piedade sera et santa cousa pera os bispos dese calar elles et nõ dizer tã grandes myragres cõmo estes, que por ventura nõ osabem et querendoo dizer véérse yam en vergonça por ello ante os prinçepes et os outros grãdes omẽs. [+]
1300 XH I, 0/ 189 "Et diz a Glosa: ou parentes. [+]
1300 XH I, 0/ 197 "Sabas tu Abraã, queoteu lyñage yra morar em terra allea, et os daquela meteram os teus em seruydũe, et estarã em ella quatroçentos ãnos; mays Eu julgarey aquelas gentes queos apremearẽ, et despoys sayram elles daquela terra cõ grãde rriqueza et tu morreras em bõa velleçe, et suterrar team ontre teus parentes, et despoys os do quarto linage que sayram de ty tornarã aesta terra et Eu lles la darey estonçes por que em aquel tẽpo averam meresçido os daquelas terras et feyto por quele llas Eu tollerey. [+]
1300 XH I, 0/ 230 Et cõta Abul Ybeyt o arabigo ẽno capitolo de Abraã que aquel lugar que Abraã cõprou de [Effrom], enque suterrou sua moller Sarra, et despoys foy el aly suterrado, [poseronlle] nome amezquita de Abraã, et diz que asille diserom despoys aaquel campo que el comprou de Effrom pera sua sepultura et de seus parentes. [+]
1300 XH I, 0/ 235 De cõmo fezerõ sobre ocasamẽto de Rrebeca [Eliezer] et os parentes della. [+]
1300 XH I, 0/ 235 "Omeu Señor Deus, [em] cujo seruyçio eu [sõo], el enviara oseu angeo cõtigo, que te guyara et tomaras moller do meu lynage et de casa de meu padre pera meu fillo Ysaac; et quando tu aos meus parentes fores et lles esto diseres, se elles nõ tea quisere dar, tu tornarteas sem culpa et seras quito da jura. [+]
1300 XH I, 0/ 235 Estonçes tomey eu de [myñas] joyas que tragia et deyllas et bendixe aDeus, et agradesçillo por que me guyara tam bem aeste lugar donde eu leuase ha meu señor Abraã moller de seu [lynage] pera seu fillo Ysaac, ca Abraã et Nacor yrmãos eram et fillos de Tare, et estes moços netos som de Nacor et parentes de Abraã, et esta moça he aquela por queme enviou meu señor Abraã quea leuase por moller pera seu fillo Ysaac. [+]
1300 XH I, 0/ 269 Et segundo que diz meẽstre Pedro ẽno [capitolo] que fala do traballo et lazeyra que Rrebeca leuaua ẽna preneçe destes fillos, deuese entender asy cõmo paresçe [algũus] dos que desta estoria falarõ, et dizẽ que nõ vyña esto por estreytura do ventre de sua madre, dizẽdo que nõ podiam caber ala, mays que era esto tam solamẽte por la voõtade de Deus que mostraua ẽnos que nõ nasçerã ajnda, oque [auya] aelles de acontesçer despoys que fosem grandes cõmo ẽna primogenytura, que he aavantage queos primeyros fillos dos rreys ham, et herdam todaslas cousas de seus padres, et am poderio sobre seus parentes, cõmo em [estes] dous yrmãos foy quea ouverõ anbos, ouvoa hũ [(hũ)] por natura, et ho outro aleuou [del] por graça, et outrosy que feguraua et mostraua ja estonçes aquela lide destes dous yrmãos ẽno ventre de sua madre, et oapartamẽto que avia de [vĩjr] ẽnas geerações deles; et segũdo dizem et creẽ moytos, Jacob santificado era ja ẽno ventre de sua madre, ou firmado pera bem, et outrosi figurado et mostrado dantes ẽna contenda destes dous yrmãos ohum contra outro ẽno ventre de sua madre, queo consyntimento de Ihesu [Cristo] quese nõ ajuntaua nẽ ajunta cõ o de Belial, quee do diablo. [+]
1300 XH I, 0/ 270 Et conta sobresto ajnda mẽestre [Pedro] que Rrebeca, segundo o costume dos gentíj́s que viera ella por ventura forte em seus parentes que morauã ontre os seus gentíj́s, et diz quese pousou aly su acabeça aaquela maneyra da aruore loureyro aque os gentíj́s chamauã tripoda; et segundo achamos ẽnos autores dos gentíj́s - [+]
1300 XH I, 0/ 292 "Jacob tornate pera tua terra et [pera] teus parentes que eu séérey contygo. [+]
1300 XH I, 0/ 292 Mays pero poys que te vas pera tua terra et teus parentes, dime, ¿por que leuas furtados os meus deus? [+]
1348 OA 45/ 27 Et por las parentas ẽnos ditos grados ou por sua moller [...] que desaffia porque som pessoas que nõ podem desaffiar nẽ seguir enemyzade [...] barões ou qualquer delles nõ quiserem por sua desonrra das ditas cousas ou por algũa delas desaffiar nẽ seguir enemizade podendo ffazer y outro seu parente nõ poda desaffiar por elles. [+]
1350 HT Miniaturas/ 50 Et seja voso fiel, ca he voso parente Et vos gardara moy bem et lealmente verdade cõmo deue. et agora leyxemos este pleito et todos los outros, et ajamos nosa festa et noso solaz a que somos cõvidados. [+]
1350 HT Miniaturas/ 54 Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) [+]
1350 HT Miniaturas/ 111 Et nõ me leyxarom yrmão nẽ yrmãa nẽ parente nẽ amygo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 116 Et leuarõ ambos a aquela terra tres mjll caualeyros et vierõ entõ ajudar a RRey Priamos por que erã seus parentes. [+]
1350 HT Miniaturas/ 198 Cõmo os gregos erã enfadados et [se rrepẽti[an]] do que começarã Diz o conto que os gregos erã moy anojados por que ja tãto estauã en esta çerca et [pesaualles] moyto por las grandes despesas que y fezerã et lles [convyña] de fazer, et por que a çidade estaua bem defendida, et do que começarã nõ se podiã ja partyr sen vergonça Et entẽderiã que começarã grã loucura, et [pesaualles] moyto por que aviã perdidos moytos amygos et moytos parentes. [+]
1350 HT Miniaturas/ 345 Ca poucos ouvera y mellores que el mays quando se parteu de Greçia, seus amygos et seus parẽtes rrogarõ por el a Diomedes -por que era seu parente moy chegado et de -mays por que era seu cuñado -, que o gardase de mal et parase por el mẽtes et el lles prometeu que nõ rreçeberia mal nẽ dãno se o el nõ rreçebese cõ el mays sua ventura foy de [Asandruz] que tomase aly morte. [+]
1350 HT Miniaturas/ 350 Et tragia doze naues que alugara a mercadores por mjll marauidis, segundo que Dites conta ca toda las suas se perderõ et o grãde aver que tragiã outrosy nõ lle ficou nada nẽ (hũ) dineyro, ca todo [llo] tomarõ et andaua tã coytado que mays nõ poderia et nõ fazia sen rrazõ Ca el achou parentes de Ajas Talamõ ẽno camjño, et foy rroubado d ' eles et preso et nõ lle leyxarõ nada. [+]
1350 HT Miniaturas/ 362 cõmo el RRey Castus dou o rreyno a Pirrus Quãdo vyo el RRey Castus que seus fillos avia perdidos et que nõ ficaua outro erdeyro que mãteuese o rreyno, logo sen mays tardar et sen tomar cõsello de parente nẽ de amygo nẽ cõsentimẽto das gẽtes do rreyno, dou o a Pirro, seu bisneto. [+]
1350 SP 26/ 129 (LEY OYTAUIA quen pode fazer desonrra. Desonrra ou torto pode fazer a outro todo home ou moller de des anos e medio aRiba porque ouueron por ben os sabeos antiquos que deste tenpo adeante (deue) auer cada huu entendemento para entender se faz desonrra a outro (ou non). (saluo ende) se aquel que o fesese fosse louco ou desmemoriado ..............seria tiudo de facer emenda de nehua cousa que disese ou fecese porque non entende o que faz mentra esta... ..............loucura. pero os parentes mais.... ......que ouuesen estes ataes ou os que ouuesen en garda (deuianos) gardar de maneira que non posan facer torto nen desonrra a outro. asi como en moytas lees deste liuro disemos que o deuen facer e se non o fecesen ben se poderia (facer emenda deles do torto tuerto que aquestos atales fizieren.) LEY IX. --(Contra quien puede ser fecha deshonrra, e quien puede demandar emienda della, e ante quien.) Tuerto, o deshonrra puede ser fecha a todo ome, o muger, de cualquier edad que sea, maguer fuesse loco, o desmemoriado. ) [+]
1350 SP 26/ 129 LEY XII. --(Que pena merescen los que quebrantan los sepulcros, e desotierran los muertos.) Deshonrra fazen a los biuos, e tuerto a los que son pasados deste mundo, aquello (que los huessos de los omes muertos) non dexan estar en paz, e os desotierran; quier lo fagan con cobdicia de lleuar las piedras, e los ladrillos, que eran puestos en los monumentos, para fazer alguna lauor para si, o para despojar los cuerpos de los paños, e de las vestiduras... ............................. adeueda que auia contra el....................... e peite a seus herdeiros outro tanto quanto era aquelo que deuia auer. e perga de mais desto a terça parte do que ouuer. (e) seja da camara del Rey. e aynda fique el (por) enfamado para senpre. e sse por ventura o que esto fezese non ouuese deuedo nehuu contra aquel doente que asy agraucase deue perder por ende........ ....................parte ....................... ouuer e auerlo a camara del Rey. e de mais desto deue fazer emenda aos parentes do morto da desonrra que fezo a el e a eles a ben vista do julgador do lugar. [+]
1370 CT 1/ 500 Et uiueremos y rricos et bẽ andantes, sequer [ueeremos] nosos amigos et nosos parentes et nosas cõpañas, que por nós am grã coyta et grã pessar. [+]
1370 CT 1/ 520 Et o rretenir das espadas era tã grand que o poderíã oýr moy bẽ ẽna uila as dõnas et as donzelas, ca elas estauã ẽnas torres chorando moyto, porque auíã grã pauor; et estauã en grã dulta, ca seu dãno grand et pequeno lles creçía de cada día, ca perdíã os fillos et os yrmãos et os parentes. [+]
1370 CT 1/ 591 Et por mj̃ lle uẽo esta guerra en que á perdudos seus fillos et seus parentes et seus caualeyros et suas cõpañas. [+]
1370 CT 1/ 626 Señor, sabudo he per todo o mũdo que, se nõ fosen os grandes pecados et a auentura que nos [he] contraria, muytas uezes tomaramos vingança de quanto mal nos fezerõ gregos, que eles nos matarõ os parentes et os amigos, et fezerõ grandes tortos et grandes dãnos a nós et a nosos anteçesores, et destroírõ todo noso rreyno. [+]
1370 CT 1/ 626 Et tãto nos cõbatemos cõ eles que auemos y perdudos os mays dos amigos et parentes que auiamos, et uós meesmo perdestes os uosos muy bõos fillos, que erã muy bõos caualeyros et muy preçados. [+]
1370 CT 1/ 632 Mais eles auíã moy grã poder ẽna çidade de Troya, de parentes et d ' amigos et de uasalos. [+]
1370 CT 1/ 637 Et por ende deueriámosnos a amar cõmo parentes, et en esto fariamos nosa prol. [+]
1370 CT 1/ 637 Et ia mentre uiuese nũca podería auer alegría nẽ prazer, mayorment que auemos y perdudos yrmãos et sobrinos et amigos et parentes. [+]
1370 CT 1/ 640 Et quebrantáscheme muy uilment, [tolléndome] os fillos et os parentes et os amigos et os uasalos que auía. [+]
1370 CT 1/ 656 Et diserõ a el rrey Príamo que, pois que fosem ẽno porto a que dizíã Segurizóm, que enuiaríã por ela, ca nõ quiríã que a uise toda a gent, ca muytos auíã y deles que lle quiríã grã mal et a grã dereyto, ca moytas perdas auíã per ela rreçebudas et perdudos muytos amigos et moytos parentes. [+]
1370 CT 1/ 667 Et bẽ uos deuía a auondar que ia matastes a meu padre et quantos yrmãos eu auía et parentes et amigos, pequenos et grandes, et barões et molleres, que me nõ leyxastes ende hũ. [+]
1370 CT 1/ 667 Por ende ueña a morte quando quiser, ca eu nõ quero mays uiuer hũ día, nẽ quero que rrey nẽ conde nẽ prínçipe aia a mĩa virgij̃dade et luxẽ meu linagẽ; demays, os que escabeçarõ meu padre et me matarõ meus yrmãos et meus parentes et amigos, ca nũca uj cousa mais traedores, nẽ mais cruus que ẽno mundo á. [+]
1370 CT 1/ 684 Ante que os tres meses fosen cõpridos desque Ayas Talamõ fuj morto, Agamenõ et Menalau, seu yrmão, entenderõ que nõ podíã gorreçer nẽ se defender en nihũa terra aos parentes de Ayas Talamõ. [+]
1370 CT 1/ 684 Et dérõ[nos] a hũ rrey a que dizíã Téuçer, que era seu parente moy chegado, que os criase ata que fosen tã grandes que soubesem tomar armas et que os fezese caualleyros. [+]
1370 CT 1/ 699 Mais quando se parteu de Greçia, seus amigos et seus parentes rrogarõ muyto por el a Diomedes, porque era seu parente muy chegado et, demais, porque era seu cuñado, que el o guardase muy bẽ et o defendese et parase por el mentes. [+]
1370 CT 1/ 704 Mais rrógouos que tomedes meu cõsello: aueñámosnos muy bem cõ as gentes das çidades, et cõ os outros caualeyros et cõ tódaslas outras gentes da terra, et mayorment cõ aqueles que som nosos parentes chegados. [+]
1370 CT 1/ 711 Et andaua tã coytado que mays nõ podería, et nõ fazía sen rrazõ, ca el achou hũ[us] parente[s] d ' Ayas Talamõ per u uẽo, et fuy preso deles et rroubado de quanto tragía, que nada nõ lle leyxarã. [+]
1390 MS [I, 1]/ 86 Et el mãdou a vn seu parente que o fezese asi, et desi morreu; et o parente cõ cobiiça desque vendeu o caualo, tomou o preço que lle por el derõ et despendeo en comer et en beber et en vestir et ẽno que se pagou. [+]
1390 MS [I, 1]/ 86 Et por lo juyzo de Deus, que sol viinr sobre los que fazẽ maas cousas, a cabo de triinta dias veo a caualeiro de noyte en sonos a aquel seu parente, et disolle: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 172 Et o padre et a madre et os parentes que vinã cõ el virõ que era morto, fezerõ grãde chanto por el segũdo custume de sua terra, asi que todo los de aquel lugar se marauillauã por lo doo et por lo pesar que fillauã. [+]
1390 MS [I, 1]/ 222 COM̃O SANTA MARIA PREEGOU SUAS PALAURAS Outro dia conuidou todo los parentes et seus amigo[s] et seus vezinos, et disolles: - [+]
1460 CI 1/ 112 O qual era de noble linaJẽe et de grandes parentes et rrequizas, porlo qual foy partido da ecclesiastica desciplina. [+]
1460 CI 1/ 112 Et cõmo era muy poderoso et fidalgo, oprimeu a famjlia et serujdores da eglleia et dos mosteyros de Cijnz, Sobrado et Caneda, destrabendo mal as cousas da eglleia, dandoas aos parentes et fidalgos. [+]
1460 CI 1/ 124 Et querendo o dito don Diego yr a rreçeber a cõsagraçõ do papa, porque era esento segũ o priujllegio que gaançou seu anteçessor don Almaçio obispo; que nõ quiso o dito rrey dõ Afon[so] temendo os injmigos, porquanto o bispo don Diego Paes et seus parentes estauã cõ el rrey don Pero de Arragõ et o dito esleyto avia de passar por seu rreyno. [+]




RILG - Recursos Integrados da Lingua Galega
Seminario de Lingüística Informática / Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2018
Deseño e programación web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL