Dictionary of Dictionaries

· Search the Dictionary of Dictionaries

You searched for the expression algo among the lemmas in the Dictionary of Dictionaries without taking into account the accentuation of the word or the difference b/v


- Number of definitions found: 24
- Distribution by dictionaries: Sarmiento (1732-1770) (1), Sarmiento (1746-1770) (1), Sobreira (1792-1797) (6), Pintos (1865c) (1), RAG (1913-1928) (5), Filgueira (1926) (1), Eladio (1958-1961) (8), CGarcía (1985) (1)

Martín Sarmiento (1732-1770): Epistolario do P. Sarmiento, ed. de Xosé Filgueira Valverde e Mª Xesús Fortes Alén, Consello da Cultura Galega, Santiago,1995.
[algo]

Recibí tu carta y celebro que haya salud. Yo, a Dios gracias, la gozo. Por la funesta repetición de " La Gaceta ", hace ya 4 meses, reconocerás que yo soy mejor pronostiquero que los médicos. Es cierto que el rey está débil y alguiño, alguiño de la cabeza, pero no tanto como se pondera. Para la debilidad de la cabeza tuvo causa ocasionante, pero la debilidad de salud se la ocasionaron los médicos. Carta 58 1759, marzo, 28.

Martín Sarmiento (1746-1770): Colección de voces y frases de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (U. de Salamanca, 1970)
[catro][algo] [menos]

As catro algo menos. Está traspuesto este verso. As a las. Catro de quatuor. Algo de aliquid, aliquo; menos de minus. Colección 1746-1770

Juan Sobreira Salgado (1792-1797): Papeletas de un diccionario gallego, ed. de J. L. Pensado Tomé (Instituto de Estudios Orensanos, Ourense 1979).
algo pron. n.

que significa indeterminadamente alguna cosa cualquiera que sea. Papeletas

algo pron. n.

Algo re. Poca cosa. Algo ren. Papeletas

algo adv. cuant.

Algún tanto, un poco. Papeletas

algo ou nada

Ribadavia. Expres. con que se da a entender, etc. También se dice: Ou algo ou nada, y es más común. Papeletas

algo-re

En Suido. Alguna cosa o poco. Un pouquiño. Papeletas

algo-ren

Petán. Algo. Papeletas

Juan Manuel Pintos Villar (1865c): Vocabulario gallego-castellano, ed. de Margarita Neira e Xesús Riveiro, A Coruña, RAG, 2000
algo

Algo.

Real Academia Galega (1913-1928): Diccionario gallego-castellano
ALGO

Algo. Pron. que significa indeterminadamente alguna cosa como quiera que sea. Se contrapone a nada.

________

Denota cantidad determinada, más bien pequeña que grande: poca cosa.

____s. m.

Bienes, hacienda, caudal, riqueza. Utilidad, provecho. Lucro, interés, emolumento, etc.- "Desi disolle que el et diomedes que acharã hũ dia en hũ monte hu andauã muj grande auer en hũ algarue. Et este auer era tã grande que auia en el dez mil marquos douro ou mais et queo sabiã eles anbos et nõ outro. Et todos tres diso el quero que seiamos parçeyros deste algo." (Además de esto, le dijo, que él y Diomedes, que encontraran un día en un monte donde andaban, un gran tesoro en una cueva: y este tesoro era tan grande, que había en él diez mil marcos de oro o más, y que sólo ellos dos lo sabían y no otro. Y todos tres -dijo él- quiero que seamos partícipes de esta riqueza). C. T., vol. II, p. 219.- "Et elrreý toas seia moý ben gardado. que daqui ahun mes ben podemos saber oconssello que nos sobre este feýto sera proueýtoso. Ca tenpo nos fica para tomar por el algo senos prouuer. ou parao enforquar ou espedaçar ou para lle dar qual morte quisermos ou para fazer del oque se nos antollar. Ca nos non sabemos oque auentura ha de fazer. nen oque ha de aconteçer ẽna batalla. Ca lýgeýra cousa he de un caualeýro seer preso. veede uos se he mellor se por auentura algun de nos aconteçer de seer preso ou rretiudo moý degrado odaran por este. et se esto non conteçer. darnos en auer por el quanto soubermos demandar. Et por esta rrazon conpre nos moýto queo gardemos moý ben cõmo atesouro moý boo de moý grande algo. ou de moý gran canbeo." (Y el rey Toante sea muy bien custodiado porque de aquí a un mes bien podemos saber el consejo que sobre este hecho nos será provechoso. Porque tiempo nos queda para quitar lucro de él si nos pluguiere, o para ahorcarlo o despedazarlo o para darle la muerte que quisieremos, o para hacer de él lo que se nos antojare. Porque nosotros no sabemos lo que la ventura ha de hacer ni lo que ha de suceder en la batalla. Porque fácil cosa es la de un caballero ser preso. Ved vos si es mejor, si por ventura sucediere de alguno de nosotros el ser preso o detenido, muy de grado lo darán por éste. Y si esto no aconteciere, darnos han por él cuanto supieremos pedir. Y por esta razón nos conviene mucho que lo guardemos muy bien como a tesoro muy bueno de muy gran provecho; o de muy ventajoso canje.) C. T., vol. I. p. 275.

________

El hombre noble por su nacimiento o por sus esclarecidos hechos, llamado así para diferenciarse del plebeyo, que pertenecía a la masa anónima del pueblo. Los hijos y descendientes de los primeros algos se denominaron fillos de algo o fís de algo, y por contracción, fidalgos (hidalgos). Gozaron éstos, hasta hace poco tiempo, de muchas exenciones. Aún hoy en nuestras aldeas llaman fidalgos o señores de cuna a los que derivan de ellos, y no han decaído de su estado, siendo tratados por las gentes del campo, con el mayor respeto, consideración y cariño, a diferencia de los señores improvisados a los que solo consideran por conveniencia, y en tono burlesco, llaman señores feitos â presa.

____adv. c.

Algún tanto, un poco.

X. Filgueira Valverde, L. Tobío Fernandes, A. Magariños Negreira e X. Cordal Carús (1926): Vocabulario popular galego-castelán (publicado por entregas en El Pueblo Gallego)
ALGO pron.

Algo.

Eladio Rodríguez González (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano, Galaxia, Vigo
ALGO pron. indet.

Algo, con que se designa una cosa que no se quiere o no se puede nombrar. Se contrapone a nada. Equivale a veces al pron. ALGUÉN y a expresiones como algunha persoa, algunha cosa.

________

También denota cantidad indeterminada, más bien pequeña que grande, ya sea considerada en absoluto o en relación con otra cantidad: aínda falta algo pra chegar á casa.

____adv. c.

Algo, un poco, no completamente o del todo, en parte, algún tanto: anda algo escaso de cartos; fala algo o galego.

____s. m.

Algo, bienes, hacienda, caudal, riqueza, provecho, emolumento: era probe pero agora xa tèn algo.

________

El hombre notable por su nacimiento o por sus esclarecidos hechos. Los hijos o descendientes de los algos se denominaron fillos de algo y por contracción FIDALGOS, que hasta el siglo XIX gozaron de muchas exenciones. Aún hoy en nuestras aldeas llaman FIDALGOS o señores de cuna a los que derivan de ellos y saben mantener su verdadera condición de hidalguía, a los cuales nuestras gentes tratan con respeto y consideración, al revés de los improvisados a quienes burlescamente llaman señoritos feitos á presa.

________

Algo é algo, denota conformidad de quien se considera satisfecho con obtener parte de un todo que pretendía.

________

Algo se da por algo, expresa que por muy poco valor o mérito que una cosa tenga, o por muy insignificante que ella sea, siempre requiere un esfuerzo más o menos para conseguirla.

________

FRAS. Algo alleo non fai herdeiro. Algo é algo; pero menos é nada. Algo ha facela muller pra branca ou roiba ser. Algo lle falta ó viño se non tèn a agulla do caíño. Algo non é moito, pero nada inda é menos. Algo se ha facer pra algo ser. O algo fai o fidalgo, que o sangue todo é bermello. O que algo quer, algo lle custa. Vale máis algo que nada.

Constantino García González (1985): Glosario de voces galegas de hoxe, Universidade de Santiago, Verba, anexo 27
algo pron.

(Com. Ram.) algo.