Dictionary of Dictionaries

· Search the Dictionary of Dictionaries

You searched for the expression louco among the lemmas in the Dictionary of Dictionaries without taking into account the accentuation of the word or the difference b/v


- Number of definitions found: 36
- Distribution by dictionaries: Sarmiento (1746-1755c) (1), Sarmiento (1746-1770) (1), Rodríguez (1854c) (1), Aguirre (1858) (1), Rodríguez (1863) (1), Pintos (1865c) (1), Cuveiro (1876) (1), Valladares (1884) (5), Filgueira (1926) (1), Carré (1928-1931) (1), Carré (1933) (1), Ibañez (1950) (1), Carré (1951) (1), AO (1957) (2), Eladio (1958-1961) (13), Franco (1972) (2), Carré (1979) (1), CGarcía (1985) (1)

Martín Sarmiento (1746-1755c): Catálogo de voces y frases de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (U. de Salamanca en 1973)
louco

Añádase en mi Glosario, en donde origino la voz loco de lycanthropia, el que hoy se dice de un borracho, es loco transeunte, y el lobo, no siendo por esto, no viene al caso de la borrachera, y acaso de ahí lurpia en gallego por lupia. CatálogoVF 1745-1755

Martín Sarmiento (1746-1770): Colección de voces y frases de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (U. de Salamanca, 1970)
[reloucar][louco]

Relouca. En castellano loquea, enloquece, se vuelve loco o loca. Todo de la voz loco, castellana, y de la gallega equivalente louco. Así, a unos y a otros toca el averiguar el origen. Es tan difícil que dice Covarrubias: "la etimología de este vocablo (loco) tornará loco a cualquier hombre cuerdo, porque no se halla cosa que hincha su vacío". No obstante pone 5 etimologías: 1.ª deduciéndole de locus, loci "el lugar", por el loco estar vacío de seso; 2.ª del vizcaíno loco que dice significa no firme; 3.ª de lucus, luci, porque en los lucos se reverenciaban los demonios; 4.ª de lux lucis como que " per antiphrasim " tiene el loco oscurecido su entendimiento; 5.ª de loquor, loqueris, porque los locos son muy habladores. [...] Es vulgarísimo decir de uno que relocha o que está relocho cuando disparata. Aunque lo oí en Castilla no sé si es voz castellana. Sé, sí, que en el castellano vulgar se usa la voz zolocho significante lo mismo, y que todo viene de lux, v. g.: de lux, luscus que significa el tuerto; y de luscus, sub-luscus y reluscus o relocho y zolocho o solocho; y en gallego louco, relouco y reloucar, aludiendo a la mayor o menor privación de la luz natural de la razón por analogía a la mayor o menor privación de la potencia visiva; y tal vez por la mucha luz corporal e intelectual con que los ojos y el entendimiento se alucinan. [...] Siendo aquella locura tan extravagante y furiosa, cargó con la primitiva significación de lyco o loco-anthropia, y después, contraída la voz a sólo loco, se aplicó a todo género de locuras y manías; y en tercera, significación, a todo género de alegría y gozo, v. g.: "Fulano está loco de contento", que el gallego explica con el verbo reloucar (o re-loquear). Por eso dice el poeta, que la gente relouca de ver tanto como ve desde Parafita. Colección 1746-1770

Francisco Javier Rodríguez (1854c): Diccionario gallego-castellano, transcrito do ms da RAG por AS para este diccionario
louco

Loco, el que ha perdido el juicio, inconsiderado, imprudente, extravagante, vano, gastador, &.En port. id. Sarm.

Luís Aguirre del Río (1858): Diccionario del dialecto gallego, ed. de Carme Hermida Gulías, CSIC-IPS, 2007
louco ne

Loco, sin juicio, atontado, inconsiderado, estravagante, vago. Port. id.

Francisco Javier Rodríguez (1863): Diccionario gallego-castellano, ed. de Antonio dela Iglesia González, A Coruña,
Louco

Loco, inconsiderado, extravagante, vano, etc. Sarm. y port. id.

Juan Manuel Pintos Villar (1865c): Vocabulario gallego-castellano, ed. de Margarita Neira e Xesús Riveiro, A Coruña, RAG, 2000
louco

Loco.

Juan Cuveiro Piñol (1876): Diccionario Gallego, Barcelona
LOUCO

Loco, desatinado.

Marcial Valladares Núñez (1884): Diccionario gallego-castellano, Santiago, Imp. Seminario Conciliar
LOUCO

Loco, que padece locura

________

De poco juicio

________

Extravagante

________

Vano

________

Temerario.

X. Filgueira Valverde, L. Tobío Fernandes, A. Magariños Negreira e X. Cordal Carús (1926): Vocabulario popular galego-castelán (publicado por entregas en El Pueblo Gallego)
LOUCO adx. e s.

Loco.

Leandro Carré Alvarellos (1928-1931): Diccionario galego-castelán, 1ª ed., Lar, A Cruña, 1926-1931
louco,-caadj.

Loco V. tolo.

Leandro Carré Alvarellos (1933): Diccionario galego-castelán, Segunda Edizón, A Coruña, Roel
louco ,-ca adj.

Loco. V. Tolo.

José Ibáñez Fernández (1950): Diccionario galego da rima e galego-castelán, Madrid
louco,-caadj.

Loco (tolo).

Leandro Carré Alvarellos (1951): Diccionario galego-castelán, Terceira Edizón, A Coruña, Roel
louco ,- ca adj.

Loco. V. Tolo.

Aníbal Otero Álvarez (1957): Hipótesis etimológicas referentes al gallego-portugés, CEG XXXVII, pp. 213-227
louco

"lowku. Verde, hablando del trigo. Tenho o trigo munto louco. Loco, hablando de personas. (La vocal tónica es un sonido intermedio entre la e labializada y la o mixta, tendiente a abierta). Vilarinho das Azenhas. DEL LAT. "GLAUCO" 'VERDE CLARO' (HE09)

louco

Prov. minh. O mesmo que viçoso (falando-se de plantas), en CF. En Barcia us. esta palabra para ponderar la lozanía de ciertas plantas, como cereales, nabos o hierba: hai un pan louco; un trigo louco de bon. Us. poco en la acep. de loco, para la que se prefiere la palabra castellana y, más aún, tolo. En Bras. do S. tiene el mismo significado de 'extraordinario: é um artista louco de bom' (CF). DEL LAT. "GLAUCO" 'VERDE CLARO' (HE09)

Eladio Rodríguez González (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano, Galaxia, Vigo
LOUCO,-CAadj. y s.

Loco, que padece locura o ha perdido la razón.

________

De poco juicio.

________

Temerario, desatinado.

________

Que siente amor grande por una persona: está louco pola muller.

________

TOLOLA.

________

En Galicia, lo mismo que en otros países, los locos son mirados compasivamente, y considerados como niños por inocentes, y nadie se atreve a molestarlos ni hacerles daño.

________

Andar louco por..., andar desaforado* y como bebiendo los vientos por algo, hacer grandes diligencias para conseguirlo. [*No orixinal desafodo].

________

Estar louco de contento, estar excesivamente alegre.

________

Estar louco por unha persoa, o cousa, quererla con vehemencia o pasión.

________

Louco de atar, persona que en sus acciones procede como loca.

________

Louco rematado, dícese de la persona que perdió por completo la razón.

________

Volver a un louco, confundirlo con diversidad de especies aglomeradas e inconexas; envanecerle de modo que parezca que está sin juicio.

________

FRAS. Ás romarías e ás bodas, van as loucas todas. A un louco, outro. Ben louco será o que con loucos se xunta e o que de loucos se fie. Bulradevos co louco na casa, e bulrará convosco na praza. Cada louco coa sua teima. Cada louco coa sua teima, e cada chaga coa sua postema. Cada louco seu sendeiro. Co louco dómase o poldro. De louco todos temos un pouco. En cabeza louca pouco dura a touca. Inda que louco, non de todo. Máis sabe o louco na sua casa que o cordo na allea. Moito pide o louco, e máis louco é quen llo dá. Non é louco o que a culpa bota a outro. Ó louco i ó ar, deixádeos pasar. O louco, pola pena é cordo. Onde o louco se perdeu, o cordo aviso colleu. ¿Pronde vas louco?, pra onde van todos, o también pra onde van os cordos. Un louco fai un cento. Vai un louco por donde vai outro.

X. L. Franco Grande (1972): Diccionario galego-castelán, 2ª ed., Galaxia, Vigo
louco ,-a adj. y s.

Loco.

________

tolo a.

Leandro Carré Alvarellos (1979): Diccionario galego-castelán e Vocabulario castelán -galego, A Coruña, Moret
Louco,-ca adj.

Loco. V. Tolo.

Constantino García González (1985): Glosario de voces galegas de hoxe, Universidade de Santiago, Verba, anexo 27
louco adj.

(Raz. Com. Ped. Inc. Xun. Mra. Gud. Mez. Vil. Por.), loco (Raz. Com.) loco; V. tb. tolo; V. bexigas y boxigas loucas, cabra y chiba louca.