logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra herdamento como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.5 Rows
- Número de acepcións atopadas: 5.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE NOIA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA TROIANA (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
herdamento
subst. .- subst. 'facenda de campo, bens raíces ou posesións'. Nortes precisa que en documentos do século XI estudiados por el o significado é de herdade ou fundo, no sentido de 'conxunto de terras rurais pertencentes a un dono e que forma parte dunha casa', é dicir, o mesmo que o proposto para o termo herdade. O DRAE sinala para este sustantivo a súa equivalencia na Idade Media co sustantivo herdanza. Tamén dá unha acepción xurídica, cfr. s.v. heredamiento3. Herdamento, "et todo jur et posisóm et proopiadade que nós tĩjñamos do dito herdamento de nós o tollemos et em uós llo põemos per esta carta" 2.25 (1341). Herdamentos, "vendo et firmemente outorgo para senpre (...) conuẽ a saber, os dous quintos de tódollos herdamentos, casas, casares et chantados que (...) auía por conpras et gãanças et auoos" 18.7 (1397); "et outra meadade me perteesçe herança de Gomes (...) meu tịo que foy, et vendo os ditos dous quintos dos ditos herdamentos cõ todas súas perteesças et dereituras" 18.15 (1397); 18.40 (1397); "aforo a úos (...) por jur de herdade, conuẽ a saber, tódoslos herdamentos, casas, casares et chantados et eyras" 25.9 (1409); "os quaes herdamentos a mỉ perteesçen na dita villa de Pascoal por herança de meu padre et auoos" 25.12 (1409). Hai 30 ocorrencias no plural. Vid. o resto no listado s.v. herdamentos.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
herdamento
'heredamiento, herencia, hacienda, propiedad, bienes' , de herdar. Formas: herdamento 148.45 "a maldade que o ome faz nõ morre et fica del aos seus parentes muy mao - ", 357.10 "tolly per força a mjna yrmaa dõna O. seu - ", 379.43 "ma deu... por - " (id. 446.10, 758.22, 760.23-24), 761.46-47 "que nõ tomasse - nẽ desse a nẽgũu sem mandado da rreyna", 814.1 "do - da jgleia de C.", herdamentos 70.28 "deu aa jgleia muytos boos - ", 89.16 "nẽ quiserõ auer - per u elles meos ouvesen", 163.18, 221.18, 320.21, 449.10 (c. 293) "en suas casas et en seus - ", 522.4 (c. 355), 659.6 "mandou y cõ seu corpo muy bõos - ", 688.19, 731.15, 836.25-26 "de - de uinas et de ortas et de froytas", 841.8,11, 889.18. De gran uso en la época medieval y desde el s. XII (Machado, DELP1 1165b, en 1264): a. 1192 "dos herdamentos e dos contos... en todolos us herdamintus... en todolos herdamintos... enus outros herdamintus... e no herdaminto d' Arguiffi e no herdaminto de Lauoradas... nos herdamintos de Centegaus... no herdaminto de Creyximil assi us das sestas com' en outro herdamento" (Voc. 1192-1193, 329, 330); a. 1193 "offeyro... todo o herdamento que eu ey... e todo hu herdamento de Crexemil" (Voc. 1192-1193, 330); a. 1209 "dos herdamentos e dos lauores" (PMH Leges 870); a. 1257 "et quantum sibi maius et melius heredamentum... concedo totum illud heredamentum" (Portel p. 3); a. 1264 "o herdamento de Portel" (id. 15); a. 1273 "toto nostro herdamento quod habemus... predictum herdamentum" (id. 123); a. 1275 "eno vilar de S. et en todos sous erdamentos" (Salazar 69.8); a. 1281 "ena villa de M. et en todos seus erdamentos" (id. 77.10); a. 1282 "que ffazades destes erdamentos et casas toda uossa uoontade... sobre dicto herdamentu" (id. 82.19, 85.12); a. 1295 "por este herdamento" (Duro p. 164); a. 1296 "todo o noso herdamento de San Fiiz... o herdamento de suso dito... por este herdamento... quanto herdamento nos avemus... este herdamento todo de suso dito" (id. 165), etc., etc.; CSM 382.1,33 "como un ricome pidia un herdamento al Rey... que lle dess' o herdamento", etc.; Cr. Troyana "eu non o teño por herdamento" (II, 7.15); a. 1326 "todo quanto erdamento, casas, cortinas, arvores... eu aio" (Duro p. 175); Gal. Estoria "tãto quer dizer Caym ẽna nosa lyngagẽ cõmo herdamẽto" (9.23); Cr. 1344 "a maldade que o homẽ faz nunca morre e faram della seus parentes muy maao herdamento" (III, 91); a. 1375 "as ditas casas et vinas et herdamentos et casares fiquem ao dito cabidoo" (CDGH 378); a. 1407 "que os metan en erdamentos para senpre" (Ferreiro VII, Apénd. 25); a. 1454 "e leuou o tercio en eredamentos apreciados" (CDGH 466, copia del XVI), etc. No tiene uso en la lengua mod. (ej. aún del XVI en Machado DELP1 1165b; DELP2 1207a; Figueiredo da como ant. la acepción 'propiedad rústica o urbana' y como poco usada 'herencia' ; no dice nada de su antigüedad Morais, pero da un ej. del XIII y otro del XV. Para el gall. la registran Carré, E. Rodríguez y Franco Grande ). En cast. desde 1176 (Oelschläger ).

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
herdamento
m. m. bienes, herencia; property, inheritance, inheriting: eu nom o teño por herdamento, II 7.15, II 163.13.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{herdamento
herdaminto
heredamento}
.- HERDAMENTO (1165b: 1264): 1192 "dos herdamentos... todolos us herdamintus... en todolos herdamintos... enus outros herdamintos... en outro herdamento..." (Voc. 1192-1193, 329, 330); 1193 "todo o herdamento que eu ey... todo hu herdamento... todo u outro herdamento" (Voc. 1192-1193, 330); cfr. 1265 "todo o heredamento... nossos heredamentos" (Ferro 24.9, 22).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
erdamento
herdamento
s. m. s. m. propriedade: 48 (M) a carta do herdamento; 382.1 Como un ric-ome pidia un herdamento al Rey que lle avia a dar por outro que lle fillara; 382.33.




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL