logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra amo como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.8 Rows
- Número de acepcións atopadas: 8.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE SANTIAGO (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), HISTORIA TROIANA (1), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

F. R. Tato Plaza (1986): Léxico do Libro de Actas do Concello de Santiago (1416-1422).Vol. I (Glosario A-D). Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
amo
m. s. m. Criado, servente dun señor: "que non cobrase de Gonçalvo, çapateiro, amo de Diego Lopes de Toledo, os moravedis" (2146, 5466).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
amo
fem. 'ayo ' , del fem. ama: 180.7 " Monõ Salido seu - ", 185.72, 188.24,46, 189.53, 192.12, 193.44, 198.68, 199.4, 200.37, 354.10, 364.12 "que era - del rrey", 373.12, 379.42, 682.4 " Pero A. seu - que o criara". El primer ej. es ya del s. XI (Machado DELP1 179a; DELP2 221a, en 1262): a. 1080 "que dedit mici meo amo sandino" (PMH Diplom. p. 353); a. 1262 "quem cõdoiteiro aleno matar seu amo colha omezio" (Portel p. 139); CSM 334.17,26,33 "des i o ome, seu amo, pesoull' en muit' e prendeu / seus bois con que lavrar fosse... / se ora podesses yr / ao agro a teu amo... / e a mi e a teu amo faras ora gran prazer", 338.26 "a casa de seu amo adestrado o levaron"; a. 1305 "infan don Felipe et a sseu amo don Fernan Royz" (CDGH p. 499); a. 1326 " Domingo Eanes amo do dito Vaasco Rodriguez" (Duro p. 176); Cr. 1344 "se nõ fossedes meu amo como sodes" (III, 132); a. 1387 "nen serredes vasalos nen amos doutro senon do dito moesteiro" (Duro p. 219); a. 1433 "a seus criados e panigoados e amos e amas" (Ferro2 p. 388); a. 1458 " Gonçaluo Rodrigues seu amo" (id. 336); Vita Chr. " Joseph amo do senhor é chamado" (3, 12b, 121). Se conserva hoy la acepción 'dueño de la casa ' , pero ha desaparecido la de 'ayo ' , que debe llegar hasta el s. XVI. Véase Elucidário (ed. Fiúza) p. 454; Machado (Notas RP VIII, 108). En cast. desde 1019 (véase Pidal Cid. II, 464; Corominas DCELC I, 178a), la acepción 'ayo ' llega hasta el XVI. Cfr. AYO.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{amo}
.- AMO (179b: 1262): 1080 "meo amo Sandino" (PMH Diplom. 353).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
amo
s. m.: s. m.: 334.17 o ome, seu amo; 338.26 a casa de seu amo adestrado o levaron.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
amo
m. m. amo; master: Paris andaua entõ ẽnos montes... cõ os gãados... que gardaua por lo pastor, seu amo, que o criara, 51.5, 56.4, 56.16.

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
amo
s. s. "Amo, dono e señor respecto ó seu servo".
____ amo (1): "el mesmo foy á grãja de Saar / por mãdado de Johán de Meljde, seu amo, cõ que(e)n beuja" 2935.
________ Der. de ama "nodriza", do hispano-latino amma "nodriza", voz da linguaxe infantil, de creación expresiva. Coa acepción "aio, persoa encargada do coidado e educación dos nenos" documéntase xa desde o séc. XI en doc. port., no XIII en 1262, tamén nun texto port., e nas CSM, acepción que debeu durar ata o XVI (Lorenzo Crónica s.v.). Atestamos aquí o significado moderno, datado en cast. no séc. XIII. Corominas considera que é castelanismo no catalán (DCECH s.v. ama). Outros exemplos do XIII, en 1275, en Montederramo, onde se recolle tamén unha forma fem. amas co significado "monxa" (Martínez Montederramo s.v.). O feminino, ama, xa en 1230 (CDOseira I p. 317).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL