logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra cruz como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.15 Rows
- Número de acepcións atopadas: 14.
- Distribución por dicionarios: CANTIGAS DE AMIGO (1), CANCIONEIRO DA AJUDA (1), CONCELLO DE NOIA (1), CONCELLO DE SANTIAGO (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (2), CRÓNICA XERAL (ÍNDICE ANTROPONÍMICO) (1), CRÓNICA XERAL (ÍNDICE TOPONÍMICO) (4), MIRAGRES DE SANTIAGO (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

J. J. Nunes (1928): Cantigas d' amigo dos trovadores galego-portugueses. Vol. III \(Glossário\). Coimbra: Imprensa da Universidade.
cruz
f. s. f. Deus de cruz, CLV, 7, 10, Deus crucificado. (Cantigas d' amigo).

Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
cruz
(cruce) 9234.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
cruz
crus
subst. subst. 'sinal que tomou o cristianismo; utilizado nas fórmulas de xuramento'. Cfr. s.v. juramento e [jurar]. Cruz, 28.17 (1397) "juraron logo en hũu signal de cruz, en lugar dos Santos Avangeus"; 37.46 (1434) "sobr' elo fezeron en hũu sinal de cruz dos Santos Euãgeus"; 39.17. Crus, 27.15 (1412) "fazíã juramento aos Santos Avangeus en hũu signal de crus, que cõ súas mãaos tangeron"; 34.44 (1422); 42.41 (1445) "sobr' ello faço en hũu sygnal de crus en lugar dos Santos Auãgeos"; 55.54 (1476).

F. R. Tato Plaza (1986): Léxico do Libro de Actas do Concello de Santiago (1416-1422).Vol. I (Glosario A-D). Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
crus
{cruz}
f. s. f. Cruz, obxecto formado por dous madeiros que se cruzan en ángulos rectos e que é o emblema e sinal do cristianismo; aparece usado como obxecto sobre o que se facían os xuramentos: "et fezo jura sobre signal de Crus que husaria do dito ofiçio" (444...9224). Outras formas: Cruz (3060...9232).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
cruz
crux
crus
'cruz ', semiculto del lat. CRUX, CRŬCIS (REW 2348). Formas: cruz 287.44 "armas de cãpo branco et - uermella", 462.8, 746.7, 761.41, 762.58, 807.40, 814.258, 893.14,19, 895.6; crux 14.11, 54.28, 106.46, 112.26, 407.9 (c. 256); crus 672.25 "trauou da - da espada"; cruzes 70.26, 115.112 (en ambos casos A1 cruçes ), 684.24, 814.254, 872.34. Desde el s. XIII: a. 1211 (copia) "lançam en elas ssinaaes e cruzes" (PMH Leges 170); a. 1214 "moesteiro de Santa Cruz... o prior de Santa Cruz" (Test. Afonso II, 259, 260); CSM 5.174 "par Deus de vera cruz", etc.; Estevan Coelho (321, 720) "par Deus da cruz, dona" (10); Pero Garcia Burgales (B 223) "nen que por nos na cruz morte prendeu" (10), Fuero Real "nẽ liuros nẽ cruces nen uestimẽtas" (p. 36.329); Corónica Iria "con huun pendon... eno qual huna cruz" (p. 55), "fose ali a priçison con as cruzes" (p. 85); a. 1434 "sobre hun signal da cruz" (Ferro2 p. 24); a. 1434 "a este signal da crus... poso a maao en hua signal de crus" (id. 26, 27), etc. Cfr. S. Nicolau "o ssynal da crux" (Crest. Arc. 82). Véase Morais, Elucidário, Machado (DELP1 711b, DELP2 732b) y Pimenta Fuero Real 289-295. En gall. mod. cruz o crus, según las zonas.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{cruz}
.- CRUZ (711b: XIII CSM 1267): 1214 "moesteiro de santa Cruz... o prior de santa Cruz" (Test. Afonso II, 259, 260).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
cruz
Santa Cruz
s. f.: s. f.: 5.174 par Deus de vera cruz; 9.44, 12.31 fezeron ũa cruz fazer; 13.3 Jesu-Cristo, estand'ena cruz; 15.8 || en cruz : com os braços em cruz: 265.131 jouv'... tendud'en cruz / ant'o altar; 285.72 quando ss'en quis sair, a Virgen santa do bon prez / parou-sse-ll'en cruz ena porta || Santa Cruz: igreja em Cadiz: 368.41 A Caliz... aa See que éste de Santa Cruz chamada.
Santa Cruz
: igreja em Cádiz: 368.41 aa See que éste de Santa Cruz chamada.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo ["Índice onomástico"].
Cruz
Sancta
871.22, Sancta Cruz de Mayo 318.5, Santa Cruz 458.24.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo. ["Índice onomástico"].
Sancta Cruz
("collaçõ de - ") 706.9 (en Soria).
Sancta Cruz
691.8,20, 692.28 (monasterio cerca de Coimbra).
Santa Cruz
470.14; Cr. 1344 f. 227bR Sancta Cruz; PCG 549b7 Satariz (E Sant Cariz, OP Santa Cruz): castillo de Abeuça en Valencia.
Santa Cruz
730.7 (castillo tomado por Alfonso VIII a Navarra, en Álava).

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
cruz
subst. .- subst. " cruz". 22.7 "poserõ Nostro Señor ẽna cruz"; 51.14 "dou Nostro Señor aos judeus que o posesem ẽna cruz"; 53.5 "mãdoo cruçificar et matar na cruz"; 121.12 "foy morto ẽna cruz"; 135.19; 148.3. // " figura o imagen en forma de cruz". 143.2 "feicto en gisa de cruz"; 165.6 "que teẽ a cruz cõ o pee"; 167.4 "en que esta hũa cruz moy preçiosa"; 224.16 "et nosos braços en semellança de cruz". CRUZES, 45.11 "acharõ tãtas cruzes d' oruallo"; 45.13 "ẽnas suas vestiduras cruzes de sangue"; 116.3 "onde apareçerõ as cruzes uermellas"; 116.10; 148.20.




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL