logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra deante como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.17 Rows
- Número de acepcións atopadas: 17.
- Distribución por dicionarios: CANCIONEIRO DA AJUDA (1), CRÓNICA TROIANA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), HISTORIA TROIANA (5), MIRAGRES DE SANTIAGO (1), LIBRO DE NOTAS (5).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
deante
(de + ante): diante 5675 ({Pai Gomez Charinho} d' aqui en deante).

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
deant
deante
adv. adv. en frente; in front (Vid. detras), II 180.23, I 244.28, I 103.17 (deante).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
deante
diante
'delante, delante de, adelante ' , formado por DE + ĬNANTE (REW 4335) Formas: deante 9.22, 112.34, 182.56, 194.63, 195.1,1, 274.92, 327.47 "tolleuselle de - ", 355.30 "tirademe uos de - ", 358.8, 384.23 "quando tal denodo me disso Velido - en mjna velliçe", 401.17, 427.6, 436.17, 451.7 "os mouros alõgarõ a esleeçõ para - ", 480.24, 486.15, 572.16, 594.7, 598.32, 607.4, 610.35, 644.52, 645.77, 657.22, 661.12 "a de - ... a de detras", 662.1 " - delles", 748.71 " - o curral", 837.14, 867.7 (c. 608), 893.19, 894.27, deãte 314.117, 358.11 "por que llo matarã - ", 852.17, 863.31 "recudirõ logo - " (en A1 aparece varias veces dedeante ). Se documenta desde el s. XI: a. 1026 "de odie die in denante" (PMH Diplom. 161); a. 1095 "et ipso meo uallato deante illa ecclesia" (id. 489); a. 1114 "de livro Iº manulio des IIIIor in deante" (cita de Machado DELP1 782b); Johan Airas (1071, 1461) "dix' eu: ide uos deante" (17); Johan Baveca (1063, 1453) "verran uos delles deante colpar" (9), etc.; CSM 108.7 "que o rostro lle tornar / fez Deus o deant' atras", etc.; Miragres "et he çarado detras et de deante aberto" (161); Fragm. Tristán "que todo o dia andara deante" (50); Gal. Estoria "dos péés de deante" (228.29); a. 1364 "e Roto de deante" (Machado Voc. XIV 240). Aún se emplea en el XV: a. 1431 "et des aqui en deante" (Salazar 143.24); F. Lopes Cr. D. Pedro "duas galees de guarda viinham deante per grande espaço das outras... as duas galees que viinham deante" (p. 197.65,68); Corónica Iria "et deante dela o dito frontal" (p. 84); Biblia "as dõas forom deante" (p. 57), "emviou Jacob suas companhas deante pelo caminho" (p. 56). Desde el XIV la forma mod. diante: a. 1381 "deste dia en diante" (Salazar 123.29); Frades Menores "e daqui em diamte nom venhas acá... irmãao muito amado, de diamte de ti me chamo culpado" (II, 21); Graal "entrade diante" (66a, 163); a. 1458 "que lles foy mostrado et presentado de diante" (Ferro2 345-346); Imitação Cristo "se ainda tevessemos sperança dalgũua emenda pera o diãte" (p. 41.68). Véase Morais y E. Rodríguez s.v. diante. Para el cast. delante Corominas DCELC II, 119-120. En Figueiredo se escribe aún deante.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{diante
deante}
.- DIANTE (212b: 1026 denant; 782b: 1114 deante): 1095 "ipso meo uallato deante illa ecclesia" (PMH Diplom. 489); 1381 "e quenquer que a deste dia en diante teuer" (Salazar 123.29).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
deante
adv.: adv.: diante: 285.49 quando foi na porta, per ela non podia / sayr, ca viia / deant'a magestade que ll'a porta choya || estar deante : estar presente: 77.40 toda a gente deant'estando; 256.7 un gran miragre vos quero dizer... m'estava eu deante e todo vi e oý || põer deante : oferecer: pos-ll'our'e prata / deant'|| ir-se deante : ir adiante, preceder: 314.25 Pois est'acordad'ouveron, pensaron logo de ss'ir, / e o cavaleiro foi-sse deante e fez ferir / ssa tenda || s. m.: parte anterior: 108.71 o rostro lle tornar / fez Deus o deant'atras Cf. adeante.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
deante
adv. adv.: {Airas Perez Vuitoron} sempr' a gran coita deante lh' andei 73.20, 21; 127.20; 181.15.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
d' aly en deante
expr. desde allí en adelante; from then on: tanto que era nomeado... et moyto mays o foy d' aly en deante, 54.13, 343.6 (de aly en deante).
des aly en deante
expr. desde allí en adelante: from then on: des aly en deante senpre se amarõ moyto, 350.27.
desd' aly en deante
expr. desde allí en adelante; from then on: el Rrey Vlixas amou et preçou moyto a Penalope, sua moller, desd' aly en deante, 358.34.
d' aqui en deante
expr. desde aquí en adelante; from here on: d' aqui en deante se gardẽ todos os que lle a carreyra nõ quiserẽ dar, 127.13, 344.29 (de aqui en adeante).
deante
adv. adv. delante; ahead, in front: avera estoruo de dez mjll caualeyros que eu enviey deante, 132.31, 121.39, 124.40.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
deante
adv. .- adv. de lugar " delante". 162.6 "A taboa da prata d' ante o altar que esta deante"; 165.9 "et os dous estan deante, et os dous detras"; 228.1 "et tu deues yr deante". // DE DEANTE , 161.8 "et he çar[r]ado detras et de deante aberto"; 162.3 "Et se quiser dar pano para [o] frontal de deante". // D' ALI EN DEANTE, véase ALI 2.

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
deante
delante
diante
adv. adv. 1. "Diante". Designa o lugar que, con respecto a outro que se considera, está máis próximo ó observador ou ó punto cara onde se camiña ou se dirixe a acción de que se trata. Nesta acepción é frecuente a súa presencia na loc. prep. diante de.
____ delante (1): "ẽna praça e calle pública, delante das ditas casas" 435; delãte (1): "Estando delãte das casas de Johán París" 431.
________ 2. "Diante". Na súa significación temporal indica anterioridade con respecto a un límite. Aparece na loc. de oje en deante "a partir de hoxe".
________ deante (8): "de oy en deante" 592, "de oje en deante" 1361, 1509, "de oje este dja en deante" 1601, "que nõ seja tiúdo / dende en deante de llos dar" 1611, "de aquel día / en deante" 1615, 1994, 2564; diante (1): "d' oje en diante" 2060.
________ Da composición de + enante, do lat. tardío ĭnante "diante, enfronte", der. de ante "diante", "antes", coa prep. ĭn. Documéntase desde o séc. XI en textos portugueses: denante desde 1026, deante en 1095; logo nos Cancioneiros e nas CSM; a forma mod. diante desde o séc. XIV: 1381 en textos galegos (Lorenzo Crónica s.v.). As formas delãte e delante débense á interferencia do castelán.




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL