logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra esculca como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.6 Rows
- Número de acepcións atopadas: 6.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA TROIANA (1), HISTORIA TROIANA (1), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
esculca
enculca
inculca
'espía, explorador' , del lat. tardío SCŪLCA, de origen germ. (véase REW 7753a; Gamillscheg Rom. Germ. I, 392). Una vez: 510.10 "et o Çide enviou enpos elles cõna - et prenderõnos". Podía significar 'espía, explorador, vigía, centinela nocturno' . Desde el XI: a. 1086 "et aplicat usque ad illum mons de illa sculka" (PMH Diplom. 399); a. 1111 "sculcas omnes ponamus nos integras per totum annum et uos omnes arrotouas" (PMH Leges I, 358); a. 1111 "sculcas ponamus nos medietatem anni et uos medietatem" (id. 356); Cr. Troyana "coydou que era esculca que uijña esculcar sua terra" (I, 113.24), "poyña ascoytas et enviaua esculcas et outrossy demostraua cõmo se fazian as trayções" (I, 327.12). Se usa aún modernamente (ejs. en Morais ). En port. se formó una variante enculca, que conozco en los ss. XIV-XV: Cr. 1344 "pos el rei per todollos estremos do reyno suas atallayas e emculcas" (III, 213), "et despois que ffoy noyte ẽuyarõ ssuas ẽculcas ao arreal do Cide" (fol. 232aV), "que uijnha por enculca" (fol. 310bV) (en nuestro texto barrunta ); F. Lopes Cr. D. Pedro "e per enculcas muito escusamente foi ella tomada com quem a culpavam" (p. 123.10); id. Cr. João I "mandou enculcas a terra de promisaõ" (II, 127); Condestabre "e Nunalurez lhe pregũtou a que vinha e que lhe dissesse verdade se vinha por enculca" (p. 68). De aquí el mod. inculca: Biblia "inculcas sodes e veestes para veer os logares fracos da terra como emijgos... inculcas sodes" (p. 67). Cfr. para el cast. ant. Corominas DCELC II, 369.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
esculca
f. f. espía, escucha; spy, scout: coydou que era esculca que vijña esculcar sua terra, I 113.24. poyña ascoytas et enviaua esculcas. et outrossy demostraua cõmo sse fazian as trayções, I 327.12, II 254.20, II 254.25. Sumas. escucha.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
esculca
f. [f.] espía, escucha; spy, scout (Vid. ascuyta), 195.8, 365.12, 365.19.

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
esculca
f. f. "Esculca, axexo, espreita".
____ esculca (1): "leuaua hũu ljmoeyro çebtý / que avía arrĩcado da orta de baixo da dita grãja, e que nõ sabendo delo parte lle disera que fesera mal e que o acusara delo, / deséndolle que(e)n lo metera allý, e el que rrespondera que Johán de Vera, / e que Afonso Rrodriges de Vimyeiro dera a esculca del a seu dono, e que veu / como o leuaua o dito moço" 2950.
________ Do lat. tardío scūlca, der. de *sculcare "explorar", tomado do xerm. *skulkan "espiar, axexar". As documentacións medievais teñen, desde o séc. XI, a acepción primeira "espía, vixía, explorador" (Lorenzo Crónica s.v.). Aquí debemos estar ante o der. regresivo de esculcar, der. do devandito esculca ou descendente directo do verbo xermánico esculcar "rexistrar, indagar" (DCECH s.v.; véxase tamén Meier Notas s.v.), dado o seu significado "acto e efecto de esculcar".




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL