logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra oir como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.6 Rows
- Número de acepcións atopadas: 6.
- Distribución por dicionarios: CANTIGAS DE AMIGO (1), CRÓNICA XERAL (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), VOCABULARIO 1275 (1), Nunes2 (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

J. J. Nunes (1928): Cantigas d' amigo dos trovadores galego-portugueses. Vol. III \(Glossário\). Coimbra: Imprensa da Universidade.
oir
v. tr. v. tr. III, 9, etc., VI, 15, XXIV, 1, LXXXVI, 9, XCIV, 9, CII, 1, CVIII, 7, CXVIII, 10, etc., ouvir; em CCLXXV, 6, etc., ouvir dizer. (Cantigas d' amigo).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
oyr
oir
ouyr
ouuir
ouir
ouir
ouvir
oír
oír
'oír, escuchar' , del lat. AUDĪRE (REW 779). La evolución normal es ouir, de aquí sale el port. ouvir o el gall. oír (claro está que los diccionarios galls. sólo citan ouvir falsamente, pues su existencia se limita a las zonas limítrofes; además, se cita en Cuveiro, Valladares, Carré, E. Rodríguez y Franco Grande un absurdo e inventado ouzar; en Irmandades da Fala más disparatadamente todavía se citan oucir y ouzar; para la evolución véase Herculano de Carvalho Laudare, audire ). Formas: oyr 77.24, 79.5, 89.7, 110.33 "a - missa", 130.127, 139.23, 192.27, 221.3 "d' - et d' ascoytar omes loamineyros", 319.21, 343.18, 377.42, 549.36, 552.25, 576.35, 622.5, 748.73, 883.14 (c. 624), ouuir 547.29, 617.4, ouco 602.31, ouço 606.59, oya 164.31, 268.4, 477.7, 647.27, 803.84, oyam 99.11, 426.17, 729.8, 816.46, 891.31, oyã 112.37, ouuiã 590.28 "que sse nõ - ", oyra 48.37, 113.71, 131.14, 239.16, 603.7, 642.2, oyrã 667.18, oy 107.76, ouuj 604.20, oyo 21.4, 32.18, 33.8, 37.49,54, 43.11,20, 44.33, 45.70, 58.9, 72.15, 87.11 (c. 61), 88.6,16, 98.31, 99.4, 106.50, 239.7, 245.20, 246.50 " Ysẽ - aquellas cartas que Çul. enuiara", 253.67, 267.41, 273.62, 275.16, 322.5, 338.24, 343.18, 353.11, 355.15,28, 357.26, 364.8 (c. 218),7 (c. 219), 367.2, 371.19, 379.39,2, 383.15, 384.22, 396.20, 413.9 (c. 263),2, 423.12, 435.35, 437.16, 441.16, 447.13, 456.43, 457.3, 470.10, 477.6,14, 486.18, 509.8, 514.11, 575.14,27, 587.29, 599.3, 625.4, 640.23, 645.80, 646.13, 653.35, 826.29,3, 837.6, 843.6, oyo 'lo oyó' 366.11, 371.15, oyollo 369.24, oyu 107.69, 115.107,109, 126.9, 127.41, 133.39, 135.19,28, 139.29, 142.6, 164.17, 168.36, 169.54, 176.33, 177.40,59, 178.63,65,74, 184.43, 190.6, 191.29.2, 195.15, 197.45, 211.7, 213.24, 214.57, 222.14, 243.42, 259.33, 272.36, 274.89, 311.13, 314.5,13, 326.30,32, 330.26, 358.2, 371.24, 372.17,19, 377.2, 385.17, 400.15, 482.27, 559.11, 575.30, 588.12, 614.11, 623.32, 627.2, 642.14, 645.71, 653.30, 655.22, 675.41,54, 677.9, 686.30, 687.56, 696.2, 706.3, 713.19, 728.48, 743.17, 766.29, 772.37, 774.31, 821.7 (c. 554), 826.1, 848.3, 875.17 (c. 614), ouuiu 272.24, 550.33, 578.57, 583.15, 584.41, 589.34, 602.29, 607.9, ouuyu 787.24, ouuio 534.18, 587.20, 588.17, ouuyo 36.33, ouvyo 36.15,29, 57.49, 105.19, ouvio 18.14, ouyo 81.12, 84.40, 578.49, 587.13, 588.24, 591.10, 'lo oyó' en 587.19, ouiu 560.20, ouyolle 55.13, oystes 230.26, 617.32, 661.5, 676.5, 727.13, 729.9, 730.18, 792.3, 849.6 (2 v., c. 582), 881.10 (c. 620), oyrõ 111.3, 116.151, 121.3 (c. 79), 127.55, 129.96, 137.45, 139.22, 150.3, 176.32, 183.7, 187.21, 191.36, 193.41, 197.59, 235.43, 243.49, 253.64, 255.15, 258.13, 266.17, 273.52, 331.40, 352.31, 383.23, 385.4, 413.5, 423.2, 442.7, 455.11, 513.30, 525.9, 550.22, 551.45,13, 552.20, 553.15 (c. 382), 560.37, 565.16, 574.23,31, 587.24, 600.8, 602.8, 605.14, 639.14 (c. 435), 640.21, 641.26, 663.13, 672.28, 677.18, 678.14, 679.24, 705.27, 738.15, 744.10, 766.23, 772.17, 774.36, 807.34, 897.31, oyrom, 66.20, 131.22, 335.10 (c. 197), ouyrõ 7.30, ovirõ 143.25, ouvirõ 105.9, ouuirõ 534.15, 556.26, 562.25, 563.9, 568.47, 583.24, 586.8, oyrey 624.34, oyredes 5.10, 170.93, 287.40,2, 288.6-7, 342.65, 369.24, 732.28, 810.139, 813.236, oyriã 112.36, oyde 617.11, ouçades 107.70, 141.17 (A1 oyades ), ouçã 617.5, ouçam 617.17, oyse 456.33, oyssẽ 282.14, 568.45, oyssem 109.16, 242.10, 629.7, 618.30, ouuissẽ 536.15, oyrdes 107.71, 805.139, ouyrdes 35.21, oyrem 113.53, 207.10, oyrẽ 588.22, oyndo 162.4, 164.26, 343.13, 457.9, 643.31, 647.38, oyda 164.20 y 614.2 "ouue - ", 349.2 "sua partiçõ asy com̃o auedes - ", 814.259 "seer - ", oydas 549.8 "ouue - ", oido 538.18 "auedes - ", oydo 815.36 " - o pregom", 92.38 "as - " 146.18 "seria - ", 168.40 "ouue - ", 442.27 "fosse - ", 587.25 "auia - ", 849.12 "auja -", 761.45 "seer - ", en 147.25, 170.97, 202.5, 367.14, 372.20, 397.2,8 (c. 246), 428.23, 478.29, 483.20, 538.17 (c. 369), 542.2, 558.3, 609.3, 631.2, 677.9, 683.9, 704.36-37,2, 716.3, 733.5, 736.26, 755.43, 825.82, 841.4, 876.21 y 897.36,37 "auedes - ". La forma primitiva ouir en los ss. XII-XIV: a. 1152 (copia) "et si dixerit no lo ouio iure cum uno uicino" (PMH Leges 380) (Machado, DELP1 1630ab; DELP2 1723b, cita esta forma para ouvir y dice que la más antigua es oír ); Notícia de Torto "se ar quiserdes ouir as desõras" (Textos Port. Med. 409); a. 1255 "viren et oviren" (Sponer 119.2); a. 1265 "que o uiron et ouyron" (id. 121.32-33); a. 1277 "ouydas estas razones" (id. 124.17); Graal "eu vos oui ora dizer" (I, 366), "quando el rei ouiu a traiçom" (I, 367). La forma gall. oír es común al port. del XIII: a. 1253-1254 "que os ouzades" (Salazar 14.10); a. 1254 "quantos esta carta viren et oyren" (Sponer 116.1); a. 1257 "moytos que o uirõ e o oyrõ" (Salazar 24.13); CSM 69.20 "aqueste non falava nen oya"; Johan Airas (1077, 1467) "oyra ssa missa" (8); Estevan da Guarda (910, 1305) "nunca m'oira" (11), etc., etc. Es la normal de los textos galls. y está también en el Graal "muito vos oi loar" (II, 158). La forma port. desde el XIII: Johan Garcia de Guilhade (B 1503) "que os ouuya" (4), etc. Véase C. Michaëlis Gloss. CA p. 62; Leite T. Arc. p. 184; Magne Demanda Graal III, s.v.; Nunes Amigo y Amor s.v.; Mettmann Gloss. CSM 211. En cast. desde el Cid (Pidal Cid 773-774; Corominas DCELC III, 546).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
oir
v. tr v. tr.: ouvir: B.38 ca tal rogo sempr'ela ben oyu; 3.29 segund'oý; 63.47 a missa oyu / de Santa Maria ; 69.20 Aqueste non falava nen oya; 241.9 se m'oyr quiserdes e parardes femença || 116.55 como per oyr sey. Formas verbais: IPres. P1 ouço 53.9, 71.50; P2 oes 204.38 F; P3 oe 69.68, 205.5, 254.4, 349.6; P5 oydes 261.56; P6 oen 66.7; SPres. P1 ouça 78.5, 139.54, 205.12; P2 ouças 139.54; P4 ouçamos 9.25; P5 ouçades 52.8, 78.5, 205.12, 294.6, 297.5; IImperf. P3 oya 4.19, 6.18, 11.54, 32.22, 54.51; P6 oyan 349.22; SImperf. P3 oysse 6.13, 144.23, 151.13, 194.45, 305.18; P5 oissedes 26.13, 314.7; P6 oyssen 38.87, 344.29; IPret. P1 3.29, 5.7, 16.82, 26.16, 28.32; P2 oisti 40.22; P3 oyu B.38, 4.61, 5.58, 12.22, 13.30; P5 oistes 72.59, 115.307, 148.8, 225.11; P6 oiron 6.57, 12.13, 36.25, 37.41, 42.47; IPlusc. P3 oyra 131.73, 313.39; P6 oyran 117.37; IFut. P1 oyrei 78.52; P3 oyrá 5.170, 66.8, 103.48, 105.49; P5 oyredes 105.48, 107.62, 205.14, 222.41, 236.9; P6 oyrán 66.8, 117.37; SFut. P3 oyr 124.13, 410.12; P5 oirdes 88.8, 84.9, 178.8, 251.7, 294.8; P6 oyren 198.8; ICond. P3 oyrya 285.76; Imperat. P2 oe 21.16; P5 oyde 8.10, 52.8, 84.11, 104.9, 125.83; {Xer.} part. pres. oyndo 56.11, 77.41, 82.31, 115.323, 199.44; Part. perf. oydo 21.50, 23.30, 63.61, 65.67, 78.70; Inf. oir 17.5, 59.10, 64.31, 78.83, 79.9; Inf. Conx. P5 oirdes 131.9; P6 oyren 225.16.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
oir
IPres. = ouvir: {Afonso X} vos oí eu dizer: -Con estas pato ei e frango 35.30. || Per quant' oí = segundo ouvi: {Estevan da Guarda} mais levará, per quant' oí, / quen lh' o dereito sosterrá 103.13. || Formas verbais: IPres. P1 ouço 229.4; 257.21; 259.12; 274.15; IImperf. P3 oía 77.11; IPret. P1 18.1; 56.1; 76.9; 93.23; 94.3; 97.11; 127.21; 139.1; 196.42; 388.6; P3 oíu 132.17; 168.16; P4 oímos 172.15; P5 oístes 242.10; IPlusc. P3 oíra 186.8. IFut. P1 oìrei 210.20; 259.6; P3 oìrá 105.11; P5 oìredes 263.3; 341.8; SImperf. P3 oísse 181.3; 195.9; 293.18; Inf. oir 186.4. V. ouvir, {ouir}.

M. de Miguel (1977): Vocabulario gallego medieval en documentos del s. XIII anteriores a 1275. Memoria de licenciatura. Universidad de Valladolid.
oyr
oir
ouvir
v., .- v., 'oír'. Del latín AUDĪRE. Formas: oirõ , oyrõ, oyrom, oyron, oyrum, IPret., a. 1258-61 "et octros muytos que o uirõ et que o oirõ" (36.15); a. 1257 "e outros moytos que o uirõ e o oyrõ" (24.13); a. 1258-61, 41.5; a. 1260, 29.1, "que o uirõ et que o oyrom" (30.17); a. 1258-61 "et que o oyron" (43.11); a. 1265, 50.13, 51.29; a. 1234-36 "et quando oyrum esta uigareze" (4.6); ouzades, SPres., a. 1253-54 "que os ouzades" (14.10); oyren, oyrem, oyrẽ, SFut., a. 1268 "a quantos esta carta uiren et oyren" (53.12); a. 1270 "et leer oyrem" (57.5); a. 1258-61 "a quantos uirẽ et oyrẽ" (31.1); a. 1269, 55.2; a. 1271, 59.2; a. 1273, 64.3; a. 1275, 67.2, 70.2; oydalas, oydas, Part., a. 1258-61 "oydalas razoes de una parte" (42.23); a. 1257 "oydas as razoes e as demandas" (22.19).

Nunes2
oir
IPres. VII, 14 (IPres. P6, oen, III, 1; IPret., , XX, 1, etc.; {Imperat. P5} oíde, XLV, 9; {SPret. P1}oísse, VIII, 13), ouvir. (Cantigas d' amor).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL