logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra teença como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.4 Rows
- Número de acepcións atopadas: 4.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE NOIA (2), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
teença
tẽença
teẽça
tenençia
subst. subst. 1.- 'usufructo, dereito real consistente no dereito de usar e disfrutar unha cousa doutro sen máis limitación que manter indemne a súa sustancia'. A titularidade é intransferible e remata á morte do seu titular. O propietario conserva a nuda proprietas e tal dereito -en principio- non pode recaer en cousas consumibles. Vid. Gutiérrez-Alviz DDR, s.v. ususfructus. Teença, "Jten tijnã as donas por teença da voz d' Oleyros hũu tallo a so as nogeyras de Afonso Nepto" 28.130 (1412); "por vertude da dita carta de conpra suso escripta, o posese et apoderase ẽno jur et teença et posisõ das ditas casas suso escriptas" 41.80 (1443). Tẽença, "tijnã as donas por tẽença hũa leyra que chaman o Tallo das Donas" 28.127 (1412); "douvos et outorgo todo meu libre et conprido poder a vós (...) para que (...) posades entrar et tomar et rreçeber a tẽença et jur et posisón do sobredito lugar a mỉ pertesçente" 42.32 (1445); "vos dou poder conpljdo que por esta presente carta (...) posades entrar et tomar et aprender a tẽença et posisón desto que así vos vendo" 69.53 (1503). Teẽça, "posades entrar, tomar et rreçeber a teẽça et jur et posisõ das ditas casas" 41.51 (1443). Tenençia, "con o jur, tenençia, posisión de la dita meatad de la dita torre do senorío, casares, eredades, vjnas, árbores e prantados" 68.76 (1499). Cfr. s.v. carta6.
____ 2.- 'terreo de monte ou labradío'. Teença, "Jtẽ dúas mjllarías ẽna teença de Couelo" 32.87 (1419).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
teença
' tenencia, dependencia, acto de tener' , de TĔNENTĬA. Formas: teença 701.54 "ca se torto ou malfeytoria se fezesse aos ricos omes cuia era a - da terra sse tornaua por elo", teẽça 491.17 "ficou o castelo en - por mão del rrey", 825.14 "com̃o quer que Telo Afonso y estaua et que o leixara y el rey... don Aluaro auja o poder todo da - ". Esta forma ant. en toda la E. M.: a. 1273 "nulla rem sobrelos castellos nem sobrelos herdamentos que mj deu meu padre nen sobrelas téénças que ora eu téénho" (Portel p. 111); Cr. 1344 "et deulhe el rrey de D. o sseu castello em teẽça de sua maão" (fol. 231bV), "ca se algũu mal era feito ẽ algũu logar a esse cuia a teẽça da terra era se tornaua" (fol. 269aR); a. 1375 "et eu deuia a el das mias teenças outros dineyros" (CDGH p. 381), "outrosy como quer que eu dey carta de pago a E. F. de P. de limia da teença de Cornellaa" (p. 385); a. 1456 "e tres mjl rreaes que o dito Joham afonso Recebedor pera ssy tomou de todo sseu mantimento e teemça do dito ano" (Desc. Portug. I, Suplem. 568); cfr. Fuero Real "se for a demanda de mouil metã o demandador en tença da demãda" (p. 57.217), "metao na teença da demanda ante boas testimonhas e thenha aa tença per viij dias" (p. 73.741,742); Gal. Estoria "por tenẽças ou por termynos" (81.25); en Elucidário documento de 1403 "e por esta doação vos damos logo a posse e tença dos ditos moinhos, que façades delles o que vos aprouver". En port. mod. tença con la acepción ' pensión con que se remuneran los servicios' (otras acepciones en Morais ). Para el gall. cita E. Rodríguez tenencia, Valladares tenencias; se conserva tenza con la acepción ' faja de terreno amojonado; pieza de tierra destinada a prado o labradío' . En cast. tenencia desde el XIII (PCG 536b45, 664b36; cfr. F. Aragón p. 586 s.v. teniença; Espéculo ed. Ac. Hist. p. 359 "e tenencia es apoderamiento de voluntad e de fecho en aquellas cosas que se pueden veer e tañer en tal manera que aquel que las demanda por esta razon aya voluntad de las aver e las tenga en su poder" ).

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{tença
teença
tenẽça}
.- TENÇA (2069ab: XV, id. teença): Fuero Real "metã o demandador en tença da demãda... metao na teença da demanda... e thenha aa tença per viij dias" (II, 217, 741, 742); 1273 "sobrelas téénças que ora eu téénho" (Portel 111.38); Gal. Estoria "por tenẽças ou por termynos" (81.25).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL