logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra eixido como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.4 Rows
- Número de acepcións atopadas: 4.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE NOIA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (2).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
[eixido]
[eyxydo]
[yxido]
subst. subst. 'terreo pelado e de pouca extensión a carón de casa'. O Elucidário, despois de defini-lo termo, acaba explicando que modernamente na provincia de Minho é o mesmo ca eido. Cfr. s.v. eixido. No meu corpus tódalas ocorrencias están en plural e, se identificamos eixido con eido, temos que os eixidos son 'herdades compostas por terreos cultivados, terras de labor, hortas, etc., que están preto da casa ou, ás veces, tamén a inclúe dentro da herdade'. Pero hai que ter en conta que é un termo que aparece dentro de longas enumeracións que compoñen fórmulas de compra, venda, doazóns, etc., e o que veñen a significar todos estes termos realmente son 'os productos e beneficios dunha propiedade', e en xeral 'todo o que se pode percibir polos dereitos que se teñen sobre un determinado lugar'. Así Pidal Cid, s.v. exida, di que las exidas e las entradas significan propiamente 'tódalas portas dun recinto pechado', pero ademais 'tódolos términos dun terreo', advertindo que no verso 1163 "la frase parece reflejo de la que se empleaba corrientemente en los documentos notariales para indicar la totalidad de una tierra". Eixidos, 2.9 (1341) "quanta herdade et chãtado, casas et casares, a montes et a fontes, cõ todas súas dereyturas et eixidos nós, (...) concãbeamos et conpra(a)mos d' Afonso Botello"; 16.10 (1397) "todas quantas herdades et chantados, casas et casares et eixidos et eiras et formaas, a mõtes et a fontes, que eu ey"; 17.11 (1397) "casas et casares et vyna et eixidos e eiras et formaes"; 20.9 (1403); 21.9 (1403); 25.10 (1409); 30.17 (1415) "dereituras, entradas et seídos, eixidos et ágoas uertentes". Eyxydos, 19.10 (1398) "eyras et cortynas et áruores et eyxydos". Yxidos, 5.10 (1345) "Uẽdemos a uós a meatade da dita casa cõ todos seus yxidos et entrados et cõ todas súas dereyturas". Cfr. s.v. entrada2, {sayda, saydo}

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
eixido
'salido' de eixir, que procede del lat. EXĪRE (REW 3018). Una vez: 584.44 "mãdouho tornar ao lugar onde auia - ". Es muy raro: Fuero Real "todolos outros que nõ quiserẽ exyr do juyzo per mandado do alcayde peytẽ" (p. 53.73); a. 1188-1230 "et exeat pro aleuoso... exido de concilio III morabitinos" (PMH Leges 767); a. 1209 "tod omne que ala defesa exire con armas" (Castel Rodrigo, ed. Cintra, 47.10), etc.; Johan Garcia de Guilhade (B 1502) "castanhas eixidas e uelhas per souto... castanhas saydas" (4,8); cfr. a. 1385 "hũas casas... com hũu eixido" (Desc. Portug. I, Suplem. 71). Véase Elucidário s.v. eixido; en gall. y Miño se conoce enxido, en port. exido, cast. ejido. También se usó exir en cast. ant. (véase Corominas DCELC II, 1008; Pidal Cid II, 678-679; F. Aragón p. 404-406; F. Novenera p. 168; F. Teruel p. 527).

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{exyr
eixido}
subst.; .- EIXIDO (823b: 1279 eixida subst.; ixudo 1416; enxir XVI; eixido, eixir, enxido, exudo sem doc.): Fuero Real "todolos outros que nõ quiserẽ exyr do juyzo" (II, 73), Johan Garcia de Guilhade (1502) "castanhas eixidas e uelhas per souto" (4); Cr. Gal. "tornar ao lugar onde auia eixido" (166aV); 1385 "hũas casas... com hũu eixido... com sseu eixido" (Desc. Portug. Supl. 71.8, 17), etc.
{exido
ixido
yxido
eixido}
.- EXIDO (821b: XVI sem doc.): 1188-1230 "qui laborare exido. Qui laborare exido de aldea pectet X morabitinos et lexe el exido" (PMH Leges 754; 767, etc.); 1272 "nossu quinon... con o exido" (Sponer 190.4); 1269 "cũ entradas et cũ ixidos" (Salazar 56.10); 1375 "as mias casas... con seus sotoos et sobrados et yxidos" (CDGH 377.30); 1389 "hũas casas... com hũu eixido... com sseu eixido" (Desc. Portug. Supl. 71.8, 17).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL