logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra señorio como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.11 Rows
- Número de acepcións atopadas: 11.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE NOIA (6), CRÓNICA TROIANA (2), CRÓNICA XERAL (1), HISTORIA TROIANA (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
señorio
senorio
senorjo
señorjo
subst. subst. 1.- 'dereito de dominio sobre un ben inmoble'. Cfr. s.v. posison. Señorío, "as ditas herdades et chantados, casas et casares et vjnas (...) dóuvoslo et dou en pura et justa doaçõ para senpre (...) et todo jur et señorío et posisón et propiadade et voz et abçón et castón et dereito que eu ey et me perteesçe (...) o tiro et tollo" 13.38 (1395); "et todo jur et señorío et posisõ et propiadade et voz et abçón et castón et dereito que (...) avemos et nos perteesçe (...) ẽnas ditas herdades, casas, casares et chantados que vos así vendo, de mỉ (...) o tiro et tullo et en vós (...) o pono" 15.33 (1395); "et todo jur et señorío, propiedade et posisón et vós et auçõ (...) o tiro et tollo et en bos (...) o poño et rremouo" 16.28 (1397); 17.28 (1397); 18.26 (1397); "vos ende dou et outorgo em lugar de señorío et posysóm corporal" 18.31 (1397); 19.26 (1398). Con esta grafía hai 27 ocorrencias vid. listado s.v. señorío. Senorío, "dóvoslo et dõo en lybre et pura doaçõ para senpre, et todo jur et senorío et posysón et proopiadade et uoz et auçõ (...) que ey et avýa et auer podería ẽnas ditas herdades et cousas que uos uẽdo, de mỉ (...) o tyro et tollo et en uós (...) o pono et traspaso" 8.33 (1381); 9.21 (1385); 21.44 (1403); 34.18 (1422). Con esta grafía hai 22 ocorrencias vid. listado s.v. senorío. Senorịo, "e todo jur, senorịo, posesión, propiadade, vós, dereito e avçión (..) o tiramos, quitamos et amovemos et en vós (...) o poemos, çedemos e traspasamos" 67.52 (1499). Señorịo, "et todo jur, señorịo, posisón, propiadad, voz, dereito et abçõ (...) lo quito" 64.29 (1493); "lo poño, çedo, traspaso et rremobo por esta presente carta de donaçiõ que vos delo dou et outorgo en lugar de señorịo et posisón corporal" 64.36 (1493).
____ 2.- 'territorio baixo a xurisdicción dun señor feudal'.
________ A) Podía ser un señor ou nobre particular; aquí trátase do conde de Altamyra. Senorío, "vos vendo la meatade entregamẽte de la torre de Payabeyra (...) con la meatade do senorío e de todas las casas e casares e eyras e cortinas e heredades llabradías e montesías, vjnas (...) e prantados a la dicha torre de Payabeyra preteneçientes" 68.14 (1499); "la qual dita meatade de la dita torre de Payabeyra, senorío, heredades, árbores, plantados a mỉ perteneçen" 68.19 (1499); "con o jur, tenençia, posisión de la dita meatad de la dita torre do senorío, casares, eredades, vjnas, árbores e prantados" 68.76 (1499).
________ B) Podía tratarse dun territorio que estivera baixo a xurisdicción do rei ou 'territorio reguengo'. Señoríos, "escripuano del rrey et rreýna, nostros señores, et su notario ẽna súa corte e en tódoslos seus rreynos et señoríos e notario públiquo jurado do concello da vila de Noya" 28.150 (1412); "en tódoslos seus rregnos et señoríos" 52.88 (1469); "en tódoslos seus rregnos et señoríos" 53.80 (1469). Con esta grafía hai 7 ocorrencias vid. listado s.v. señoríos. Senoríos, "en tódoslos seus rregnos et senoríos" 57.57 (1478); "escripuano de cámara del rrey et rreýna, nostros senores, et seu notario público ẽna súa corte et en tódoslos seus rregnos et senoríos, et notario público jurado do conçello da villa de Noya" 60.116 (1484); 61.62 (1487).
________ 3.- 'condición ou clase social'. Señorío, "et aquel que leixardes em ello por uosos herees que seiã taes como uós et uosos symjtaes et que nõ seiã nihũus dos sobreditos de mayor estado ou señorío ou condiçõ que uós" 10.88 (1390).
________ 4.- 'persoa que ten autoridade'. Senorío, "outorgo poder conplido para que (...) posades entrar et tomar (...) as ditas herdades (...) en meu enbargo (...) et de justiça et de mordomo et doutro senorío algũu et façades delas et en elas toda vosa voontade" 15.45 (1395). Cfr. s.v. señor2.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
señorio
m. m. dominio, territorio; dominion, sovereignty: mandounos logo moy auiltadament seyr de seu rreyno et de seu señoryo, I 119.20, I 114.18, I 124.4.
señorio
m. m. dominio, poder, autoridad; lordship, power, authority: façome marauillado que... consentides que el aia señorio et poder sobre nos, I 253.6.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
senorio
senhorio
señorio
' señorío, territorio perteneciente a un señor, dominio, poder' , de señor. Formas: senorio 17.19, 19.10 "meterõse so seu - ", 49.47 "alçaronse... contra o - daquel Mahomat", 51.8, 68.26, 82.5, 83.19 ("ouvesen cabedel de seu - " ),13, 158.21,23, 160.13 "conoçerlle - ", 163.24, 173.21,24,41,42, 216.9, 224.22, 225.1,8,10, 228.6, 240.33, 243.37, 244.11, 245.37, 248.26 ("meterõsse sub o - de Çuleyma" ),34, 259.37 260.2,19, 264.6,8, 265.18, 286.15, 292.4 "foy... herdeyra do sexto - d' Arãgõ", 297.34, 298.45, 300.24 "aquella nobre çibdade cõ todos seus termjnos et cõ todo seu - et que sempre fosse liure de todo - et de toda prema", 308.37,38 (2 v.), 310.11, 329.7, 330.14-15,18, 333.38, 335.11 (c. 196), 337.2,9, 338.10,11,16,30, 342.3,12, 344.31 "nõ lle conosçendo - ", 347.19,21,23, 348.13, 350.30,4 (c. 207), 351.6,11, 390.45, 402.5,13,19, 429.9-10, 430.15,16, 431.9, 432.26,39, 445.7, 451.9 (c. 295), 460.6, 479.10,18 (2 v.),19, 480.10, 484.15, 485.28,39, 486.26,30, 513.5, 582.5, 651.11 "dos castellos do seu - ", 654.5, 656.37, 676.6,13, 680.40,42, 688.7, 689.25,26,6,7, 690.20, 691.5,6, 715.3, 721.28, 722.4,5, 730.15,3, 734.3, 739.37, 813.231,239, 831.28 (2 v.), 840.5,15, 841.27, 858.8 (c. 592), 883.17, 885.7 (c. 627) " Seuilla capital de todo esse - da Andaluzia", 888.49, 889.8,10, 891.22, 893.76, 895.62, senorjo 49.51, 53.16,17, señorio 839.8, 840.35, 884.14, senhorio 552.18, 553.14 (c. 381), 555.12, 562.27, 565.8, 571.6, 582.3 (c. 400), 605.29, 606.49, 615.33-34, 616.8, senorios 631.7 "que deujã herdar os - ", 792.25 "partiusse a terra per muytos - ". Desde el s. XIII: a. 1223 (copia) "et deste pam deste foro reçebe o senhorio en si cada ano VI quarteiros de pam" (PMH Leges 593); a. 1267 "toda a terra do Algarue con todo seu señorio" (Portel p. 40); a. 1270 "et eno uosso iur et eno uosso senorio sega metuda" (Salazar 57.16); a. 1278 "uos dou della o poderio et o señorio" (id. 74.12); a. 1282 "a qual contenda era sobrelo sennorio de Grandela... e quitamos nos por senpre a uos do señorio de M." (id. 81.19, 82.23); CSM 65.202 "e morreron todos, e o sennorio / me ficou end' a mi"; a. 1299 "ao senhorio de castella" (Desc. Portug. I, Suplem. 385); Miragres "queriã ante ali morrer... ca obedeçer ao senorio de Vespasiano" (p. 38), "toda aquela terra meteu so o seu senorio" (p. 74); Gal. Estoria "leyxoulle o prinçipado et o señorio de todo o lyñage" (34.35); Cr. Troyana "seyr do seu rreyno et de seu señoryo" (I, 119.20), "que el aia señorio et poder sobre nos" (I, 253.6), etc. Más ejs. en Morais y E. Rodríguez; en cast. desde el Cid (cfr. Partidas III, 710 t. 2 "señorio es poder que home ha en su cosa de facer della et en ella lo que quisiere, segunt Dios et segunt fuero" ).

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
señorio
m. m. señorío; dominion, command, authority (Vid. rreyno), 24.3, 91.31, 373.9.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
senorio
señorio
subst. .- subst. " señorío, dominio". 31.5 "foy destroyda a çidade de Iherusalem et [o] senorio dos judios"; 35.2 " Vespasiano tina o senorio [...] en Galaçia"; 38.4 "et os judeus queriã ante ali morrer [...] ca obedeçer ao senorio de Vespasiano"; 49.11 "que asi faria a todos aqueles que se alçasen ao senorio de Rroma"; 51.12 "erã de Galilea, que era seu senorio"; 74.11 "toda aquela terra meteu so o seu senorio"; 79.7; 80.11; 105.8; 132.14; 180.9. SEÑORIO, 117.8 "toda a terra de Nauara, et meteoa so seu señorio".




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL