logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra soltar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.13 Rows
- Número de acepcións atopadas: 12.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA TROIANA (2), CRÓNICA XERAL (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), HISTORIA TROIANA (2), MIRAGRES DE SANTIAGO (2), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
soltar
tr. tr. librar; to free, set at liberty: fomos deles presos... pero despoys ouuerõ de nos doo et soltarõ nos, II 240.22.
soltar
tr. tr. interpretar, explicar; to interpret, explain: fezo logo ajuntar a hũ lugar todos los adeuinadores do rreyno. Et todos los outros que sabiã soltar sõnos, II 257.13, II 258.14.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
soltar
' dejar en libertad' ' eximir, dejar libre de coacción o gravamen' ' perdonar' , de solto. Formas: soltar 41.65 "fez bem B. en uos - ", 200.20, 201.57, 239.8, 412.26, 436.5, 437.13, 438.15 (2 v.), 554.31, 648.9, 462.22 "soltoulle o uoto... et mandouo - et tornar", 585.4 "mãdou - o leõ" (id. 586.25), 628.32 "como ousastes - a lengoa en falar?"; solto 41.60 "poys que uos eu - ", soltamos 456.41 "uos - o preito que nosco auedes"; soltara 318.9 "os - da priiom"; soltou 103.82, 130.116, 283.55, 436.1, 498.1, 626.23 "quando se - o leõ", 721.11, soltouo 52.17, soltohouo 475.3 (c. 314), soltoo 25.8, 286.17, 711.7, 722.31, 900.43, soltouos 444.35, soltoos 310.84, 720.34, soltoulle 462.21 " - o uoto et deulle perdõ", soltoullis 499.15 "foy muy mesurado et - ende muy grande algo", soltouse 261.39, soltousse 64.12; soltarey 437.8; soltedes 409.16 "que me - a jura"; soltase 367.16, 340.29, 691.13, soltasse 711.3 (c. 487), 721.29, soltassem 533.10 (c. 365), 775.11; soltares 58.16 "o que tu - sobrella terra solto sera outrosi eno ceo". Véase SOLTO. Ya en 1050 "porque soltastes me por prendere bono" (PMH Diplom. 228); a. 1214 "da outra meiadade solten ende primeiramente todas mias deuidas" (Test. Afonso II, 259); CSM 5.44 "e ela logo soltar mandou / o seu irmão", etc. (Mettmann Gloss. CSM 292); Gonçal' Eanes do Vinhal (B 1002) "e soltoum'hum can enton / e mordeu mho seendeyro" (6); Diego Pezelho (1124, 1592) "meu senhor arcebispo, and' eu escomungado... soltadem'ay senhor" (3); a. 1320 "deue gaanar carta do papa porque solte todos da dita escomoyon" (CDGH p. 359); Gal. Estoria "et solta esta dulda" (100.20), "et soltou primeyro as aves que nõ viuyam de caça" (44.26); Cr. Troyana "despoys ouuerõ de nos doo et soltarõnos" (II, 240.22); Cr. 1344 "e quẽ tu soltares na terra solto sera no ceeo" (II, 457); Miragres "todos aqueles que erã presos mãdoos soltar" (p. 99), "eu... os beeygy et soltey de todolos pecados" (p. 100), etc. Otros ejs. en Morais; en cast. desde el Cid (cfr. Pidal Cid p. 858; Corominas DCELC I, 13).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
soltar
soltar-se
v. tr v. tr.: 5.44, 85.2 soltó-o da prijon; 101.32 foi-ll'a lingua soltar; 135.108, 158.3 de muitas guisas los presos solta a mui groriosa / santa e Virgen Maria ; 163.24 se nunca os dados jogo, / a mia lingua seja presa que nunca queras solta-la || libertar de excomunhão: 65.1 Como Santa Maria fez soltar o ome que andara gran tempo escomungado; 65.173 || soltar-se: 324.42 a lingua se lle soltou || soltar-se en ben : desistir, renunciar à sua ideia: 337.12 macar ll'yan dizer / que en ben se soltaria, non llo queria creer. Cf. solto.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
soltar
= libertar de excomunhão: {Diego Pezelho} Soltade-m', ai, senhor, / e jurarei, mandado, que seja traedor 98.3, 7, 11, 15. || Explicar, decifrar: {Martin Moxa} Este sonho, quẽ-no pode soltar? 281.21. || Desencantar, tirar o quebranto: {Pedr' Amigo de Sevilha} mais non avia poder de soltar 428.12.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
soltar
tr. tr. librar; to free: despoys ouverõ de nos doo et soltarõ nos, 355.27.
soltar
tr. tr. interpretar, explicar; to interpret, explain: todos los outros que sabiam soltar soños, 367.14, 368.4, 372.1.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
soltar
v. .- v. 1.- " soltar, dejar en libertad". Inf.: SOLTAR, 99.7 "Et todos aqueles que erã presos mãdoos soltar". IPret. P3: SOLTOO, 141.4 "volueuse ali onde leixara o mouro preso, et soltoo". Imperat. P2: SOLTA, 188.5 "señor Santiago [...], solta as cadeas das nosas maldades".
____IPret. 2.- " perdonar, redimir". IPret. P1: SOLTEY, 100.4 "Et quantos [...] leuou para conquerir España, eu don Torpỹ [...] os beeygy et soltey de todo los pecados". P6: SOLTARÕNO, 194.10 "et clerigo[s] de misa que y estauã soltarõno d' escomoyõ".

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
soltar
v. tr. v. tr. "Soltar, liberar dun compromiso ou contrato".
____IImperf. IImperf. P3 soltaua (1): "que así mjsmo / lo soltaua ao dito Ferrnand Mjgelles e se quitaua del para que fosẽ libres / e quitos hũu do outro e o outro do outro" 1512; IPret. P3 soltou (1): "e lles soltou o foro de hũa casa" 2025.
____ Der. de solto, participio de solver "soltar", do lat. sŏlvĕre "desatar, ceibar, soltar". Atéstase desde o XII, no 1050 nun texto port., en 1214 en texto romance, e tamén nas CSM (Lorenzo Crónica s.v.).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL