logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra vello como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.21 Rows
- Número de acepcións atopadas: 21.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE NOIA (4), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), HISTORIA TROIANA (2), INDICE ANTROPONOMICO RIANXO (5), MIRAGRES DE SANTIAGO (1), LIBRO DE NOTAS (7).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
vello
{[velo]}
adx. adx. 1.- 'que ten moita idade; gastado'. Vello, "dous castyneyros verdellosos enteyros et outro vello cabo deles" 27.35 (1412). Vellos, "Jten ho oytauo dos castineiros vellos verdeás das Curujas" 28.137 (1412); "et os castineiros vellos" 39.62 (1439). Vella, "Jten a meedade da pereira do camjño vella" 28.107 (1412).
____ 2.- a) Morauidís vellos, 'moeda de vellón que circulou por Castela desde tempos do rei Fernando IV (1285-1312) ata os dos Reis Católicos e valía a terceira parte dun real de prata'. Cfr. s.v. morauidi. Vellos, "con cargo de quinze morauidís vellos saluados" 52.23 (1469); "prometía porla dita casa cõ o dito cargo tres mjll et tresentos morauidís vellos" 52.32 (1469); "diso que el daua da dita casa tres mjll et quatroçentos morauidís vellos" 52.48 (1469); "diso que el daua da dita casa quatro mjll et quinẽtos morauidís vellos, cõ os alugeyros da dita casa deste presente ano" 52.65 (1469); "os quatro mjll et quinẽtos morauidís vellos cõ o dito cargo dos ditos quinse morauidís saluados" 52.75 (1469); "os quatro mjll et quinẽtos morauidís vellos que lles por ela dey et pagey" 53.29 (1469).
________ b) Dineiros brancos vellos. Vellos, "en cada ũu ano vijnte et dous morauidís, de des dineiros brancos vellos hũu morauidí, desta moeda do rreyno de Castella" 25.21 (1409). Vid. s.v. [branco], dineiro e morauidi.
________ c) Moeda vella, 'designación da moeda vella en diferentes épocas ou reinados, en oposición á de nova creación ou recén cuñada'. Vella, "por contía et preço de septeçentos et sesenta et quatro morauidís de moeda vella de dez dineiros o morauidí" 12.12 (1394); "por quoreẽta morauidís de moeda vella, de dez dineiros o morauidí, moeda do rregno de Castela branca en tres dineiros" 20.38 (1403); "por quoreẽta morauidís de moeda vella, de dez dineiros o morauidí" 21.37 (1403); "por contía de duzentos et dez morauidís de moeda vella, cõtando blanca en tres dineiros" 29.31 (1415); "oyto morauidís de moeda vella branqua en tres dineiros, ou da moeda corrente" 30.23 (1415); "doze liuras da moeda vella blanqua, en tres dineiros ou moeda corrẽte, porlos tenpos que valla a dita contía" 36.22 (1425); "douss mjll morauidís de moeda vella, que pagase a parte que o nõ conprise" 37.40 (1434); "seysçentos morauidís de moeda vella do rregno de Castela que se vsa branqua em tres dineiros" 40.20 (1440); "tress mjll et seysçentos morauidís de moeda vella blanca, en tres djneiros" 41.23 (1443). Hai 32 ocorrencias desta forma vid. listado s.v. vella. Vela, "quorẽta et çinquo morauidís de moeda vela aalẽde os ditos çẽ morauidís" 24.92 (1407). Vid. s.v. morauidi. Do masculino plural hai 29 ocorrencias, véxase o listado s.v. vellos.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{vello}
.- VELO (2153a: XVI seg. Morais): Gloss. Sá Mir. "vello de Gideão, divinamente / dado em alto sinal / de orvalho celestial" (100, 59).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
vello
adx adj. {adx.}: 85.18 hũa gran casa vella; 128.13 hũa vella sorteira; 189.17 seu espadarron vello; 255.101, 312.52 || Vella Lei V. lei || Santa Maria a Vella || s. m.: 155.32 Quand'o vello aquest'oyu; 389.4 || o Vell'e Menĩo : Cristo: Madre do Vell'e Menĩo: 23.23, 213.47 || s. f.: 38.46, 64.71 aquela vella, com'era moller mui vil; 75.30, 147.2 || 180.2 Vella e Minỹa (= Maria).

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
vello
vella
m. m. y f. viejo, vieja; old man, old woman: nõ quisese entrar os nẽbros do vello cõ alma vella, 31.22, 62.11 (vella).
vello
adx. adj. {adx.} viejo; old: mays era ja çerqua da morte ca da vida por los moytos ãnos que avia, et era moy vello, 27.39, 30.36, 366.32.

INDICE ANTROPONOMICO RIANXO
Afonso
Querẽtes
Vello
: 1090, 2590, 2594. Afonso de Querẽtes: 136, 139, 1090, 1097.
Ares
Vila
Vello
(tio de Ares de Vila): 2554.
Johán
Martíns
Vello
: 2563.
Johán
Rrodeyro
Vello
(morador en Santiago): 1676.
Rroý
Mariño
Vello
(escudeiro de Sueiro Gomes): 1136.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
vello
adx. .- adj. {adx.} " viejo". 161.9 "a taboa da prata que esta ante o altar vello".

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
vello
bello
adx. adx. 1. "Vello, aplícase ós seres vivos cando xa viviron moito tempo, ou ás cousas que remontan a unha data moi afastada".
____ bello (1): "entesta ẽno paaço bello de Pumar d' Aboos" 2555; vella (4): "outra vjna vella que vós agora labrades" 1149, 1151, 2553, 2873.
________ 2 "Vello, que está gastado polo uso ou o paso do tempo".
________ vello (1): "hũu anaco de tapete vello" 2709; vella (2): "hũa cóçara vella" 2709, "húa meã de lagar / vella" 2849,
________ 3 "Vello, aplícase, por comparación con outra cousa igual máis nova, á máis antiga".
________ vellos (56): "CX morauidís vellos" 311, 322, 364, 486, 503, 518, 577, 582, 604, 690, 729, 761, 836, 873, 888, 931, 950, 966, 990, 1000, 1013, 1052, 1074, 1162, 1177, 1178, 1195, 1196, 1233, 1261, 1324, 1458, 1475, "Sõ vellos estos LXXXV morauidís" 1499, 1502, 1533, 1544, 1565, 1577, 1586, 1595, 1606, 1669, 1681, 1967, 1988, 1994, 2007, 2016, 2047, 2133, 2243, 2378, 2415, 2572, 2718; bellos (1): "çẽto e des morauidís bellos que me prestastes" 2598; vella (3): "dosentos morauidís de moeda vella" 377, 1394, 1626; vellas (3): "XXVJ canadas vellas" 325, 337, "húa taça de prata e en brãcas vellas" 2382.
________ Do lat. vĕtŭlus 'de certa idade', 'velliño', que en lat. vulgar substituíu a vĕtus, -ĕris 'vello', do que era diminutivo. A forma velio desde 1162 nun texto port., vello nas CSM (Lorenzo Crónica s.v.).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL