A castelanización nos documentos oficiais dos nomes propios en contraste cos que realmente o pobo usaba na vida cotiá (Juan/Xan; Eladio/Aladio; Cipriano/Cibrán), así como a importancia, na sociedade galega da época, dos alcumes “que non ofenden a ninguén” está na nosa literatura reflectida con grande acerto na contestación que Cibrán, o protagonista de A esmorga, lle dá ó xuíz que o interroga; unha resposta en que, ademais, Cibrán informa ó maxistrado, que “non é deiquí”, das causas (é dicir, da etioloxía) que orixinaron as tres nomeadas con que a el mesmo o coñecen:
[…]
‑Si. señor, si; os mesmos. O Juan Fariña e o Eladio Vilarchao, que están eí nos papeis, son o Bocas e o Milhomes polos alcumes, que é como eiquí nos conecemos todos e que non ofenden a ninguén, porque Xan e Aladio poden ser calisquera, pro o Bocas e o Milhomes só poden ser os que son, do mesmo xeito que eu son Cipriano Canedo e me chaman Cibrán ou o Castizo, como vostede goste, pois o meu pai tiña un castizo pra servire porcas, con licencia…. Anque tamén me chaman o Tiñica e o Puchapodre, porque de rapaz tiven a tiña, que me durou hastra mozo, e andaba coa gorra apegada…
E. Blanco Amor, A esmorga, Galaxia 1978, p. 19.
(A.P.)