logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra apos como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.5 Rows
- Número de acepcións atopadas: 5.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (2).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
apos
apus
apus
'después de, tras ' , de A + POS (<PŎST ). Cfr. DEPOS, ENPOS: apos 65.7 (c. 43) "et reynou - elle xij anos", 96.14 "foy - elles" (A1 apus ), 163.23 " - el", 318.43 " - elle", 342.68, 366.11 "foy - elles", 401.31 " - elle yndo", 413.11, 829.11 (c. 561) "yr - el", 876.29 "os cristãos que - elles yam", 899.32 " - sua morte"; apus 243.51 " - elles en acalço", 902.53 " - este rreynou". Se documenta desde el s. XIII (Machado, DELP1 757b, DELP2 783a, en el XIV): CSM 233.10 "e senpr' apos el andavan / aqueles seus ẽemigos"; Roi Fernandiz de Santiago (V 499, B 912) "se apos tod' aqueste mal / eu atendesse de uos al" (5); Miragres "et Calrros foise apos el" (p. 96), " Santiago porque ontre todolos apostolos foy mais onrrado... apos san Pedro" (131), "et foyse apos Marsil que ya fogindo" (142); Cr. 1344 "hyr apos nos" (III, 54); Graal "o escudeiro ia apos ele" (16c,49). Sigue en uso, pero en gall. muy limitado (no está en Cuveiro ni en Valladares; sí en DRAG, E. Rodríguez, Franco Grande y Carré ): puede usarse más bien como arcaísmo. Véase también Machado (Gloss. CBN, 135a; Notas RP X, 31). La variante apus en textos gallegos de los ss. XIII-XIV, si no se trata de falsa grafía de los editores: a. 1290 "de vos dar o dicto casar apust morte da sobredicta dona Marina" (Duro p. 162); a. 1294 "e apus vossa morte" (id. 164); a. 1305 "todos meus beees assy movil como rrayz que apus meu passamento permaezcan ordinados" (CDGH p. 494); a. 1310 "damos a vos M. P. apust morte de Iohan Anes" (Duro p. 170); a. 1318 "damos a vos... apust morte de Johan D." (id. 174); a. 1325 "apus mina morte" (Col. Doc. Hist. II, 328); a. 1348 "et apus a morte do postremeyro que sse torne nos outros... et apus a morte do postremeyro delles que sse tornen ao dito cabidoo" (CDGH p. 304); a. 1351 "e apus vossa morte" (Duro 196); a. 1362 "mỉas coussas cõmo apus mỉa morte ffiquen ordinadas" (Salazar 116.7); a. 1364 "hũus apus outros" (Leite T. Arc. 110.8); a. 1389 "e a quatro voses apus vossa morte" (Duro p. 220); a. 1399 "e a quatro vozes apus vossa morte" (id. 228), etc. Según Morais se usa hoy popularmente apús de por após de 'a trás de ' . También se usó en cast. ant. (por ej. Berceo S. Mill. 384; Arcipreste de Hita 62c, 487c).

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{apos
apus}
.- APÓS (757b: XIV): CSM 233 "senpr' apos el andavan" (10); 1305 "apus meu passamento" (CDGH 494).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
apos
prep.: prep.: atrás de: 233.10 senpr'apos el andavan / aqueles seus ẽemigos. {Cf. pos, depos}.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
apos
prep. .- prep. 1.- " detrás de, tras". 96.6 "Et Calrros foise apos el et mãdoulle dizer", 98.1 "Et Calrros apos eles et çercou toda a çidade"; 98.4 "foy apos eles, et matou rrey d' Agabila"; 142.3 "et foyse apos Marsil que ya fogindo"; 146.8 "que el anda agora apos hũu veado"; 196.2 "Et por lo seu defendemẽto gardoo en seys legoas que apos [el foron] correndo"; 199.13 "et eles cõ grã medo fogirõ, et el apos eles".
____ 2.- " después de". 131.15 "Et a outra mais onrrada he a de Santiago porque ontre todo los apostolos foy mais onrrado en dygnidade et en onestidade apos San Pedro"; 132.5 "Et a terçeyra igleia apos estas mais onrrada, he a de Efeso".




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL