Contacto, cambio lingüístico e ideoloxía en contextos de minorización lingüística

Investigadora principal: 
Membros do equipo: 
Carmen Múñiz Cachón
Ana María Iglesias Álvarez
Gabriel Rei-Doval
Descrición: 

Os estudos sobre o cambio lingüístico en situacións de contacto lingüístico centráronse con frecuencia en aspectos léxicos, morfolóxicos e fonéticos e intentaron analizar que factores condicionan os procesos de cambio lingüístico e se estes cambios foron inducidos ou non pola situación de contacto lingüístico. Ademais, en contextos de minorización lingüística, nos que as linguas en contacto están en situación de desigualdade, como é o caso do galego e do asturiano, estas investigacións buscan identificar na lingua menos prestixiosa (lingua B) os compoñentes lingüísticos máis afectados polo contacto coa lingua máis prestixiosa (lingua A) ou que aceptan mellor as innovacións procedentes desa lingua. Tamén se preocupan por saber que variedades da lingua B son máis resistentes á converxencia e, polo tanto, manteñen formas diverxentes da lingua A ou da variedade estándar correspondente.

A proposta actual do proxecto é mover o foco de atención dos efectos estruturais causados ​​polo contacto lingüístico cara ao falante, situándoo como locus de contacto. Deste xeito, proponse ter en conta as ideoloxías lingüísticas como un dos factores que poden condicionar a dinámica de variación e cambio lingüístico resultantes do contacto entre linguas e entre variedades, xa que concibimos as ideoloxías lingüísticas como o sistema cultural de ideas sobre as relacións lingüísticas e sociais que condicionan o valor que os falantes lle outorgan á lingua, as súas actitudes e a forma en que forxan as súas identidades.

Os nosos dous obxectivos xerais son:

1. Establecer unha metodoloxía para a análise das ideoloxías lingüísticas como factor que intervén nos procesos de cambio lingüístico inducido polo contacto.

2. Analizar as ideoloxías lingüísticas dos falantes e o seu papel nos procesos de cambio lingüístico inducido polo contacto en situacións de minorización dunha das dúas linguas en contacto.

Dende o punto de vista metodolóxico, o proxecto propón a recompilación dun corpus en Galicia e outro en Asturias nos que o enfoque debe ser necesariamente interaccional, se queremos explorar como as ideoloxías lingüísticas circulan nunha comunidade e como se accede a estas ideoloxías, pero tamén como son desafiadas e atenuadas. Así, partiremos do marco que nos ofrece a Sociolingüística Interaccional, xunto cos recursos analíticos proporcionados pola Análise do Discurso e Análise Crítica do Discurso.

Data de execución: 
2020 a 2023
Financiamento: 
Proxecto PID2019-110352GB-I00 financiado por MCIN/AEI/ 10.13039/501100011033